گزارش

نویسنده
میترا سلطانی

ثبت لحظات شاعرانه

در آغاز دومین ماه از بهار و در نیمه ی اردیبهشت ماه،گالری همای تهران به عکس‌های “آرمان استپانیان” اختصاص یافته است. در این نمایشگاه مجموعه‌ای از آخرین آثار این عکاس در زمینه عکاسی هنری و مفهومی به نمایش در آمده است. همکارمان در تهران نگاهی به این نمایشگاه دارد که در ادامه می خوانید…

 

عکاسی به عنوان یک هنر و پدیده‌ای که می‌آموزد، اطلاع‌رسانی می‌کند و به مرور و ثبت خاطرات می‌پردازد، امروزه به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی انسان تبدیل شده است.بدون شک هر عکس با هرگونه گرایش و کاربردی، دارای یک سری ارزش‌های بصری است. برخی از آن‌ها نکته‌هایی را در خود نهفته دارند که تنها می‌توان از طریق مکاشفه دست به راز گشایی آن‌ها زد و زوایای پنهان اینگونه از عکس‌ها را نمودار ساخت. کلیه عکس‌ها با خود نشانه‌هایی دارند، حتی ضعیف‌ترین آن‌ها که توسط عکاسان علاقمند و مبتدی ثبت شده‌اند. این دسته از عکس‌ها، حداقل به‌ دلیل اینکه یک سری اطلاعات بصری را در خود دارند، دارای اهمیت هستند.آثار استپانیان در گالری هما نیز از این عناصر مستثنی نیستند.

 

 

با دقت بر عکس های حاضر در نمایشگاه متوجه می شویم که اول از همه فضامندی آثار نمایشگاه  بیش از هر چیز بارز است و این فضا برخلاف هر برداشت دیگر معطوف به بودگی فرم‌هاست. در جایی مشخص نسبتا به یکدیگر. همین‌جاست که سفیدی دارای بودن است. صحبت بر سر دنیایی قابل تعمیم از لحاظ کثرت شباهت‌هاست. این فرم‌ها در ذات خود تقریبا وجود دارند زیرا روی چیزی نیستند، چیزی پشت آنها نیست،‌ قابل شناسایی به مفهوم که بودن آنها نیستند.موضوعات چهره‌ای دارند تنها در محلی که جایگاه چهره است. انسانند یا چیز دیگر فرقی نمی‌کند. در محل‌هایی حضور دارند که به‌‌ ندرت می‌شود حضور داشت.

در عکس‌های مختلف نمایشگاه به راحتی می‌توان نوع هنرمند را دنبال کرد، چه به لحاظ فضای موجود در عکس‌ها و چه به لحاظ انتخاب عکس‌هایی که در کنار همدیگر به نمایش گذاشته شده‌اند. بیشتر عکس‌های نمایشگاه عکس‌های گرینی هستند که سعی دارند تا از فضایی ساده و معمولی، فضایی خاص و نوستالژیک را بیافرینند.


لکه ابرهایی در بالا، درخت و انسان‌هایی تک در میان خاکستری‌های عکس، یکی از نشانه‌هایی هستند که کم یا زیاد می‌توان در بسیاری از عکس‌های نمایشگاه مشاهده کرد؛ هرچند که سوژه‌های مشخصی از قبل برای عکس‌ها وجود نداشته است.عکس‌هایی که با ترکیبی عمودی و ساده به موضوعات پرداخته‌اند.

همه آثاراین هنرمند به گونه‌ای جستجوهای گام به گام عکاس در میان کادر دوربین  را نشان می‌دهند و سعی هنرمند در متفاوت دیدن ساده‌ترین اتفاقات اطراف خود رسیده است.

کنتراست بالای عکس‌های او را به مانند عکس‌های پیشین وی می‌توان از ویژگی‌های بارز آثار او به شما آورد. در تصاویر ارائه شده انسان جزء اصلی اثر است که با دیگر موضوعات در یک ترکیب قرار گرفته‌اند. انسان‌های ساکت این عکس‌ها در متن طبیعت قرار گرفته‌اند اما می‌توانند با همین فرم در هر فضای دیگری نیز قرار گیرند، چراکه از متن بریده هستند و مانند یک نشانه می‌توانند در متن‌های مختلفی حضور داشته باشند.

آثار این هنرمند را می‌توان به فضای خاص و تا اندازه‌ای شاعرانه نزدیک دانست. این نگاه عکاس را در عکس های دیگری از او می‌توان به گونه‌ای دیگر دنبال کرد،درشکل چاپ تصاویر برروی بوم های بزرگ و کوچک که تماشاگر را مجذوب خود می کند.

“آندرا فیتزپاتریک” درباره تازه‌ترین عکس‌های استپانیان نوشته است: “آثار جدید آرمان استپانیان دربردارنده گفتمانی طنزآمیز و بینا فرهنگی است. علاقه چند وجهی استپانیان از یک سو به تاریخ نقاشی اروپا و تجلیلش از نگارگری از جانبی دیگر، طنینی بینا فرهنگی پدید آورده است. عکس‌های او تاکیدی است بر پس زمینه‌هایی که سری «هنر جدید» و “معنی عکاسی در ایران” را به وجود آورده‌اند. علیرغم این که استپانیان از چهره و اندام خود به عنوان مدل عکس استفاده نمی‌کند، او را می توان از نمونه‌های بین‌المللی عکاسی پرفورماتیو به حساب آورد. فضای سفید استودیوی استپانیان لحظه‌های آشنایی از درهم آمیزی گذشته و حال را نمایش می دهد.”