در حالیکه دستگاه قضایی جمهوری اسلامی سال گذشته را با کارنامه‌ای پر از اعدام‌های اعلام شده و مخفیانه سپری کرد، امسال به استناد آمارهای اعلام شده از سوی رسانه های حکومتی، به نظر می‌رسد از شدت اجرای احکام که در دستور کار سال ۹۰ قرار داشت، کاسته شده است. منابع رسمی جمهوری اسلامی از ابتدای فروردین ماه تا کنون تنها یک مورد اعدام را آنهم به اتهام معمول مواد مخدر گزارش کرده‌اند، اما برخی دیگر از گزارش‌ها نسبت به شدت گرفتن اجرای احکام اعدام زندانیان سیاسی در سال جاری خبر می‌دهند.
خبرگزاری‌های محلی در داخل ایران نسبت به اجرای قریب الوقوع شیرکو معارفی، زندانی کُرد ابراز نگرانی کرده‌اند. این درحالیست که از سرنوشت چندین زندانی عقیدتی خوزستانی که سازمان‌های بین المللی قبل از تحویل سال نسبت به اجرای احکام آن‌ها ابراز نگرانی کرده بودند، اطلاع تازه‌ای در دست نیست. با این حال کند شدن روند اعدام‌ها نتوانست مانع از تمدید ماموریت گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور ایران شود. شورای حقوق بشر سازمان ملل در پنجمین روز سال جاری، با ۲۲ رای موافق و ۵ رای مخالف ماموریت احمدشهید را برای یک سال دیگر را تمدید کرد.
اعدام پس از چهار سال زندان
واحد مرکزی خبر در ۱۵ فروردین سال ۱۳۹۱ اعدام یک شهروند را در استان شهرستان آران و بیگدل در استان اصفهان تائید کرد. فرمانده نیروی انتظامی این شهرستان اتهام این فرد را حمل انواع مواد مخدر اعلام کرده است. به گفته سرهنگ پاسدار علی بابایی این فرد قبل از اعدام به مدت چهار سال در کاشان زندانی بوده است.
هویت این زندانی در گزارش اعلام نشده است. در سالهای گذشته افراد زیادی که از آن‌ها به عنوان “قاچاقچیان مواد مخدر” یاد می‌شود اعدام شده‌اند بدون آنکه هویت و نام و نشان آن‌ها مشخص شده باشد؛ موضوعی که سال گذشته همزمان با اوج گیری موج دیگری از اعدام‌ها با انتقاد شدید فعالان حقوق بشر روبروشد.
در قوانین مجازات اسلامی، برای محکومانی که به اتهاماتی نظیر قاچاق مقادیر مشخصی از مواد مخدر، تجاوز، سرقت مسلحانه و ارتداد محکوم شوند، مجازات اعدام پیش بینی شده است.
همزمان هفته آژانس خبری مکریان، که اخبار مناطق کردنشین ایران را پوشش می‌دهد، اعلام کرد شیرکو معارفی زندانی سیاسی محکوم به اعدام که در زندان مرکزی شهر سقز در کردستان دوران محکومیت خود را سپری می‌کند، از روز چهارشنبه ۱۶ فروردین در اعتراض به وضعیت نا‌مشخص خود دست به اعتصاب غذا زده است.
این گزارش همچنین افزوده است که آقای معارفی پس از اعتصاب غذا به سوئیت انفرادی منتقل شده است.
شیرکو معارفی از فعالان سیاسی و مدنی کرد سال ۸۷ در شهرستان سقز دستگیر و به اعدام محکوم شد. این فعال سیاسی، اهل بانه است و ۳۱ سال سن دارد. اتهامات او “اقدام علیه امنیت ملی و محاربه با خدا” اعلام شده است. احمد سعید شیخی، سال گذشته همزمان با شدت گرفت احتمال اجرای حکم او اعلام کرد این حکم در دیوان عالی کشور تائید شده است. با این حال وکیل و خانواده معارفی در چند روز گذشته نسبت به اعتصاب غذای او اظهار نظر نکرده‌اند.
به گفته سازمان‌های جهانی مدافع حقوق بشر در حال حاضر حکم دست کم ۱۶ زندانی سیاسی کرد به تائید مراجع قضایی رسیده و هر لحظه احتمال اجرای آن‌ها وجود دارد.
متوسط اعدام در ایران از آغاز سال ۲۰۱۱ تا کنون، بیش از دو نفر در روز بوده که جمهوری اسلامی را در مقام دومین اعدام کننده در جهان، پس از چین، قرار می‌دهد. آمارهای سال نود نشان می‌دهد، این نسبت در سال گذشته بیشتر شده است. فعالان حقوق بشر در آخرین روزهای سال ۹۰ پیش بینی کردند که در سال آینده جمهوری اسلامی به رتبه‌های بالاتری در این جدول صعود کند. با این حال با گذشت ۱۹ روز از آغاز سال جدید تنها یک مورد اعدام در زندانهای جمهوری اسلامی گزارش شده است.
سازمان حقوق بشر ایران، که مستندسازی گزارش‌ها و آمار اعدام‌ها در ایران را به عهده دارد، در گزارش سالانه خود که در آخرین روزهای سال گذشته منتشر شد، از اجرای ۶۷۶ حکم اعدام توسط جمهوری اسلامی در سال ۲۰۱۱ میلادی خبر داد. بر اساس این گزارش بیشتر موارد اعدام در پیوند با جرایم مربوط به مواد مخدر صورت گرفته بوده و آمار اعدام‌های در ملاء عام نیز، در سال گذشته میلادی نسبت به سالهای قبل رشد چشمگیری داشته است.
محمود امیری مقدم، سخنگوی این سازمان پیش‌تر به روز گفته بود بیش از هشتاد در صد از اعدام‌های اعلام شده توسط رسانه‌های رسمی ایران بر اساس اتهامات مربوط به مواد مخدر صورت می‌گیرد. این در حالی ست که فقط هویت ۹ در صد از افراد اعدام شده توسط مقامات حکومت ایران اعلام می‌گردد.
عفو بین‌الملل، از سازمان‌های جهانی مدافع حقوق بشر نیز، روز سه‌شنبه، هشتم فروردین، اعلام کرد که با وجود کاهش تعداد کشورهای اجراکننده اعدام در دنیا، تعداد اعدام‌های ثبت‌شده در سال ۲۰۱۱ میلادی در منطقه خاورمیانه افزایش شدیدی پیدا کرده و بیشتر موارد آن هم در کشورهای به کشورهای عراق، ایران، عربستان سعودی و یمن مربوط می‌شود. این سازمان گفته است که ایران در سال گذشته دست کم ۳۶۰ نفر را به اتهامات مختلف اعدام کرده است.
تمدید ماموریت احمد شهید
جمهوری اسلامی سال گذشته به دلیل نقض مضاعف حقوق بشر مورد انتقاد بسیاری از سازمان‌های جهانی مدافع حقوق و شماری از دولت‌های غربی قرار گرفت. تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران از سوی سازمان ملل متحد از جمله اقدامات بین الملی در زمینه تلاش برای کاهش موارد نقض حقوق بشر در ایران بود.
احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران سال گذشته در دو گزارش متوالی به بررسی وضعیت وخیم حقوق بشر در این کشور پرداخت. اجرای احکام اعدام از سوی جمهوری اسلامی از جمله سرفصل‌های مهم گزارش‌های منتشر شده بود.
در اولین روزهای آغاز سال جدید، به دنبال تصویب قطع نامه شورای حقوق بشر ماموریت احمد شهید برای یک سال دیگر تمدید شد. به گزارش کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران پنج شنبه، سوم فروردین ۱۳۹۱، ۲۲ کشور رای مثبت ۵ کشور رای منفی و ۲۰ کشور به این قطعنامه رای ممتنع دادند.
علیرغم درخواست مکرر احمد شهید برای ورود به ایران، مقامات این کشور از صدور ویزا برای او جهت ورود به کشور خودداری کرده‌اند. قطعنامه جدید خواهان همکاری کامل حکومت جمهوری اسلامی ایران با گزارشگر ویژه و اجازه دادن به وی برای بازدید از کشور شده است.
کمپین بین المللی حقوق بشر در گزارش خود گفته است تنها کشورهایی که به این قطعنامه رای مخالف دادند، کوبا، بنگلادش، قطر، چین و روسیه بودند. دراین جلسه نماینده اروگوئه درخواست توقف فوری مجازات اعدام در ایران را کرد و با ذکر توضیحاتی گفته است که مانند سال گذشته ممتنع خواهد ماند.
بر اساس این گزارش نماینده جمهوری اسالمی قطعنامه تصویب شده را “کاملا سیاسی” نامیده و گفته است شورا نباید اجازه دهد این روند ادامه پیداکند. او از “سوء استفاده کشور‌ها از مکانیسم‌های حقوق بشر” انتقاد کرد است. با این حال نماینده ایران افزوده است که در آینده با “مکانیسم‌های حقوق” بشر همکاری می‌کند. جمهوری اسلامی بار‌ها گفته که آماده است با جامعه جهانی در خصوص موضوع حقوق بشر همکاری کند، اما عملا از این امر سرباز زده است.
