آرمین موسی زاده
در حالیکه کشور “با تحریم و فشارهای اقتصادی مواجه است” و “مساله گرانی و تورم مردم را نگران کرده” امامان جمعه از این تریبون برای گفتن چه مسائلی بهره می گیرند؟ در پاسخ به این سئوال از این هفته، هر شنبه به بازخوانی سخنان امامان جمعه کشور می پردازیم.
در این هفته که بحث داغ افشاگری های پالیزدار و سپس دستگیری وی، نقل محافل مختلف بود، امام جمعه ارومیه ندادن ”زکات” را عامل اصلی مشکلات دانست وامام جمعه موقت تهران به “همدستان آمریکا” هشدار داد.
آیت الله امامی کاشانی، درست در اولین جمعه بعد از انتشار متن سخنرانی “عباس پالیزدار”، در تریبون نماز جمعه شهر تهران با استفاده از آیات و روایات قرآنی، “مکر الهی” را سرانجام کسانی دانست که “بهتان” می زنند.
وی خاطرنشان کرد: “هر مکر و حیله‌ای چون حاوی ظلم است به خود مکرکننده بازمی‌گردد؛ اگر حیله‌ای مربوط به دین باشد هم اصلا کارگر نخواهد بود. مکر بشر یعنی تقدیر انسان که چگونه نقشه خود را پیاده کند، اما قرآن می‌فرماید همه نقشه‌ها و مکرها از خداوند و مؤمنان است. هر طراحی و نقشه‌ای برای دین و نظام اسلامی دلیل ندارد، سخنانی به افترا و بهتان می‌دهند و موجی موقت هم ایجاد می کنند.“
امامی کاشانی همچنین گفت: “در دنیای امروز که عصر اطلاع رسانی است، جریان سازان روی آنتن هستند و مورد تشویق قرار می‌گیرند که چنین کردیم و چنان گفتیم. مکاران بدانند مکر آنها به جایی نمی‌رسد؛ چون خداوند اجازه نمی‌دهد. وقتی جامعه دروغ و بهتان را فهمید، بهتان زننده که امروز آمریکا و همدستان آنها هستند، منفورتر می‌شوند. چقدر برای نظام اسلامی مکر کردند، اما مکاران در جامعه عقب افتادند و تبلور نظام اسلامی بیشتر شد.“
امام جمعه تهران که بر اساس اظهارات پالیزدار، خود نیز به عنوان یکی از روحانیون دارای “فساد اقتصادی” مورد اتهام قرار گرفته، در بخش دیگر سخنانش، با اشاره به “قهر خداوند با کسانی که اهل مکر و حیله هستند”، یادآور شد: “آنها با گفتن و بهتان زدن دلخوش هستند در حالی که حیله حق بر سر آنها زده می‌شود و گرفتار می‌شوند. هرچه پول برای مکاران فرستاده شود، گرفتار دام‌های سخت‌تری می شوند. مکر خداوند این است که فضا را برای مکاران فراهم می‌کند و آنها شروع به مکر علیه مخالفان می‌کند و خداوند نیز چون مکار نعمت‌های خدا را به درستی استفاده نمی‌کند، آنها را عذاب می‌دهد. آن‌هایی که مکر می‌کنند می‌دانند پیروز کیست و طراحی‌ها به زودی روشن می‌شود.“
شایعه دروغین چای و نمک
احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد نیز که در ماههای اخیر اظهارات او مورد توجه رسانه ها قرار گرفته، در نماز جمعه این هفته بدون اشاره مستقیم به سخنان پالیزدار، گرانی های موجود در جامعه را کار آمریکا دانست و گفت: “آمریکا دیگر با سلاح و دستگاههای مجهز الکترونیکی به جنگ ما نمی‌آید، بلکه با شایعه دروغین در مورد چای و نمک وارد جنگ شده است. یک عده از مزدوران آمریکا با به راه انداختن شایعه می‌خواهند ما را دچار مشکل کنند و به دنبال آنها یک عده افراد ناآگاه و فرصت‌طلب به دنبال سودجویی هستند. این افراد سودجو با کار خود یک غذای ناپاک و نجس وارد زندگی‌شان می‌کنند و به خاطر مقداری پول، زندگی خود را به یک زندگی جهنمی تبدیل می‌کنند.“
وی آنگاه برغم اشاره به این نکته که “امروز در کشور ما حدود 5 میلیون تن قند و شکر وجود دارد، تنها در انبارهای تعاونی کشاورزی 100 هزار تن چای موجود است، پس چرا ما در این شرایط به سر می‌بریم؟ ” اضافه کرد: “امروز روی کره زمین را اگر بگردید پاک‌ترین و مقدس‌ترین انسان‌ها کسانی‌اند که در این مملکت کار می‌کنند و از مسوولان ما بهتر پیدا نمی‌شود”.
زکات و بلایای طبیعی
غلامرضا حسنی امام جمعه ارومیه اما در نماز جمعه این شهر “علت بلاهای طبیعی” را “ندادن زکات” دانست و گفت: ”یکی از علل عمده بلایای طبیعی عدم پرداخت خمس و زکات است که در صورت توجه نکردن به این امور، مردم متحمل سختی‌ها و مشکلات بیشتری می‌شوند.”
وی همچنین با اشاره به موضوع بد حجابی یادآور شد: “بدحجابی علت ناهنجاری‌های اجتماعی است. بدحجابی در یک جامعه اسلامی مذموم است و باعث از بین رفتن روزی مردم می‌شود. ترویج فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر از امورات واجب و وظیفه تک تک آحاد مردم است.”
بعدا یارانه ها را حذف کنید
امام‌جمعه تبریز هم بخش اصلی سخنانش در نماز جمعه را به موضوع گرانی اختصاص داد. محسن مجتهد شبستری گفت: ”هر چند بنده خودم یکی از طرفداران حذف تدریجی یارانه‌ها هستم اما باید توجه داشت که در حال حاضر زمان مناسبی برای اجرای این برنامه نیست. دولت در شرایط کنونی نباید خدمات خود را گران کند، هرچند بر اساس علم و منطق حذف یارانه‌ها در دراز مدت به نفع کشور است، اما این طرح باید به فرصت دیگری موکول شود. اگر دولت و وزارتخانه‌های مختلف از وظیفه هدایت مناسب و دقیق سرمایه‌های مردم غافل شوند، احتکار و گران‌فروشی افزایش خواهد یافت.”
تشییع جنازه نمادین
امام جمعه یزد هم از برگزاری مراسم “تشییع جنازه نمادین حضرت فاطمه(س)در ایام شهادت این بانوی بزرگ اسلام” در یزد انتقاد کرد.
حسن معزالدینی درخطبه‌های این هفته اظهار داشت: “این مراسم چندین سال است که در یزد برگزار می‌شود و معلوم نیست فلسفه این کار از کجا آمده‌است. درهیچ جای اسلام نیامده که تابوت خالی را حمل کنند. حضرت زهرا(س) نیز پس از شهادت خود اصرار داشتند که مراسم تشییع مخفیانه و تنها توسط حضرت علی (ع) انجام شود.“
معزالدینی بابیان اینکه چرا برخی علما درخصوص برگزاری این مراسم سکوت اختیار کرده‌اند، گفت: “همانطور که مرزها نیاز به مرزبان دارند، مرزهای اعتقادی نیز نیازمند مرزبان هستند که این وظیفه دستگاههای فرهنگی از جمله سازمان تبلیغات و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی است.“
اسراف؛ علت خشکسالی
در این میان نماینده ولی‌فقیه دراستان فارس و امام‌جمعه‌شیراز “اسراف” را ریشه ماندگار شدن آسیب‌های خشکسالی دانست و گفت: “چیزی که مردم باید ازآن بترسند خشکسالی نیست بلکه آنچه جای ترس دارد فراموش شدن صرفه جویی و اسراف است. خشکسالی که می‌آید مردم باید نماز طلب باران بخوانند، اما نماز طلب باران بدون توجه به درختکاری، بدون توجه به حفظ جنگل کافی نیست.“
محی‌الدین حائری شیرازی افزود: “نماز باران وقتی کافی است که ما با دست باز طلب نیاز به درگاه حق کنیم، اگر جنگلها را تخریب کنیم و به پوشش گیاهی زمین اهمیت ندهیم یعنی دست خود را بسته‌ایم و هرچه نماز باران بخوانیم باز فایده ندارد. خشکسالی یک علت اقلیمی و جغرافیایی دارد، اما علت غایی آن مشیت الهی است، علت طبیعی و مادی نفی‌کننده علت غایی که مشیت الهی است نمی‌تواند باشد، خشکسالی باعث می‌شود که حرف ناصحین در جامعه اثر گذار شود.“
نماینده ولی فقیه در استان فارس اما به عنوان مثال از اسراف در جامعه به این مورد اشاره کرد: “چرا باید کامیون کامیون نان در جامعه که با یارانه دولت موجب شده قیمت آن پایین نگه داشته شود تا مردم نان ارزان بخورند، خوراک گاوها و دامها شود؟ آیا دولت باید یارانه بدهد تا گاو نان ارزان بخورد؟ آیا نان خوراک گاو است؟ اینجا اگر صرفه جویی می‌کردیم و نان را درست مصرف می‌کردیم این مسایل پیش نمی‌آمد.”
کایپتولاسیون عراقی
اما امام جمعه اصفهان در جمعه ای که گذشت بخش اصلی سخنان خود را به قرارداد امنیتی مورد مذاکره عراق و آمریکا اختصاص داد و با مقایسه مخالفت آیت الله خمینی با طرح کاپیتولاسیون در زمان حکومت محمد رضا شاه پهلوی، این طرح را “کاپیتولاسیون عراقی” نامید و گفت: “امام خمینی(ره) برای ملغی کردن چنین قانون ننگینی تلاش فراوانی کرد و مردم مسلمان تن به این گونه قوانین ظالمانه نمی‌دهند.”
سیدیوسف طباطبایی نژاد گفت: “ملت مسلمان عراق به توافقنامه ننگینی که از سوی آمریکا ارائه شده تن نمی‌دهند. توافقنامه اخیر ارائه شده ازسوی آمریکا به‌مسوولان عراقی بسیار خطرناک‌است زیرا استقلال این کشور را به‌طور کلی ازبین برده و جای پایی محکم تر از اسراییل برای آمریکا در خاورمیانه ایجاد می‌کند.”
وی مصونیت اتباع آمریکایی درعراق، ایجاد ۵۰پایگاه نظامی و حمله ازطریق خاک عراق به کشورهایی که آمریکا قصد حمله به آنها دارد را از موارد موجود در توافقنامه ارائه شده از سوی آمریکا عنوان کرد. آیت‌الله طباطبایی‌نژاد تصریح کرد: ”پذیرش چنین توافقنامه‌ای، ننگی فاحش برای کشورهای اسلامی است و با توجه به‌مخالف علمای شیعه و سنی عراق، آمریکا به هدف خود دست نخواهد یافت.”
آیت‌الله طباطبایی نژاد در بخش دیگر خطبه‌ها با تاکید بر دقت در انتخاب همسر گفت: “ازدواجهای خیابانی و اینترنتی به دلیل فقدان تحقیقات الگوی موفقی نمی‌باشند و بسیاری از این گونه ازدواجها به طلاق منجر می‌شود.”
خواری اروپا
امام جمعه همدان علاوه بر اینکه گرانی در ایران را “نگران کننده” ندانست، “زورگویی” اروپایی ها را هم عامل ”خواری” فعلی آنان دانست و گفت: “کشورهای اروپایی سالها غرق در رفاه بودند و به کشورهای محروم زور می‌گفتند و اکنون به خواری افتاده و گرفتار شده‌اند.”
غیاث‌الدین طه‌محمدی همچنین گفت: “گرانی سوخت و مواد غذایی در کشورهای اروپایی و آمریکا موجب نگرانی مردم این مناطق شده است. خسکشالی و گرانی در کشور زیاد نگران‌کننده نیست بلکه باید مردم در بخشهای مختلف از جمله آب و برق صرفه‌جویی کنند تا دچار مشکل نشوند.”
گرانی نگران کننده
برعکس امام جمعه همدان، امام‌جمعه بجنورد گرانی و تورم را عامل “نگرانی مردم” دانست. حبیب‌الله مهمان‌نواز گفت: ”مساله گرانی و تورم مردم را نگران کرده است و ما به مسوولان می‌گوییم باید علت این گرانی‌ها مشخص و به مردم اعلام شود.”
وی تاکید کرد: “بخصوص باید با کسانی که با احتکار برنج و چای و پودرهای شوینده بازار سیاه درست می‌کنند و در بازار تزلزل ایجاد می‌کنند و باعث نگرانی مردم می‌شوند، با قاطعیت برخورد شود. زیرا چنین افرادی ظالم هستند.”
امام‌جمعه بجنورد همچنین در بخش دیگر سخنانش با اشاره به “توافقنامه میان عراق و آمریکای جهانخوار”، آن را “خیانت” خواند و گفت: “این توافقنامه از نظر همه مسلمانان متعهد، محکوم است و آیت‌الله سیستانی و بسیاری از علما این توافقنامه را محکوم کرده‌اند. آمریکا می‌خواهد عراق را پایگاه قرار دهد و هدف تمام برنامه‌های شومش ایران اسلامی است. از نظر مسلمانان متعهد ایران و عراق، آمریکای جهانخوار لحظه‌ای مشروعیت ندارد و ظالمانه به وجود آمده و نزد ملت‌های مسلمان منحوس است.”
مچ گیری نکنید
نماینده آیت الله خامنه ای در استان و امام جمعه کرمانشاه نیز پس از سه هفته، موضوع آغاز به کار مجلس هشتم را مورد توجه قرار داد و مهمترین وظایف نمایندگان را قانونگذاری و نظارت بر امور کشور دانست و گفت: “نظارت باید صادقانه باشد نه اینکه بخواهیم مچ همدیگر را بگیریم و از کارهای اساسی دور شویم.”
مصطفی علما از جمله مهمترین وظایف نمایندگان را “وضع قوانین براساس اسلام” ذکر کرد و افزود: “باید قوانینی در مجلس شورای اسلامی وضع شوند که به گفته مقام معظم رهبری دارای استحکام، شفافیت، کارگشا و اجرایی باشند”.
امام جمعه کرمانشاه همچنین گفت: “همه مسوولان و مردم باید پیرو رهبری باشند زیرا ملاک ما شخص ولی فقیه است.”
برخورد بیشتر با فرصت طلبان اقتصادی
امام جمعه موقت کرج بخش عمده‌ای از مشکلات اقتصادی کشور را ناشی از سوء استفاده فرصت طلبان داخلی دانست و خواستار برخورد و نظارت بیشتر مسوولان در این زمینه شد.
غلامرضا کریمی در خطبه‌های نماز جمعه این هفته کرج گفت: “امروزه این افراد با توجه به شرایط کشور اقدام به احتکار کالاهای اساسی مورد نیاز مردم می‌کنند که این امر موجب کمبود و افزایش بی‌رویه قیمت برخی از این کالاها شده است. دشمنان نیز برای رسیدن به اهداف خود با شایعه پراکنی سعی در بزرگنمایی این مشکلات اقتصادی دارند.”
وی اظهار داشت: “در شرایطی که کشور با تحریم و فشارهای اقتصادی مواجه است، مسوولان باید با برنامه ریزی مناسب و نظارت مستمر، بر نحوه توزیع کالاها دقت نظر بیشتری داشته باشند.همچنین مردم باید با شناسایی نیازمندان واقعی و کمک به آنان همگام با مسوولان برای کاهش مشکلات اقتصای قشر آسیب پذیر جامعه تلاش کنند.”
توطئه دشمنان
امام جمعه موقت کاشان هم با اشاره به “تلاش دشمنان برای به زانو درآوردن دولت”، گفت: “مردم و مسئولان باید مراقب توطئه‌های اقتصادی دشمنان و شایعات افراد فرصت طلب باشند.امروز دولت ما یک دولت مکتبی است و همه توان خودرا به کار گرفته تا از کنار این بحران به آرامی بگذریم.”
محمدرضا اسماعیلی همچنین گفت: “باهوشیاری و تدبیر مسئولان بحران گرانی و تورم را پشت سرخواهیم گذاشت. ما از دولت حمایت می‌کنیم، اما از سازمان نظارت و بازرسی بر قیمتها می‌خواهیم مسئولیت خود را به خوبی انجام دهد. ”
تماشای تلویزیون، ممنوع
امام جمعه آستارا هم گفت: “تماشای شبکه‌های خارجی در مغازه‌ها منع قانونی دارد و باید از این کار جلوگیری کرد. تماشای این شبکه‌ها در منازل شخصی کاری مربوط به خود فرد است اما استفاده ازآن در اماکن عمومی کاری قبیح بوده و باید نیروی انتظامی باآن مقابله کند.”
علی‌اکبر اکرمی در حالی این سخنان را گفت که دربرخی‌از مغازه‌های آستارا، مواردی از مشاهده شبکه‌های تلویزیونی جمهوری آذربایجان که با آنتن معمولی دریافت می‌شوند، رواج یافته است.
وی همچنین افزود: “شرط بندی بر روی مسابقات فوتبال کاری حرام و براساس آیات قرآن از عمل شیطان نیز نجس‌تر است.اینکه تیمی در اروپا بازی کند و فرد در اینجا بر روی برد یا باخت آن شرط بندی کند، مثال بارز حرام است و باید با آن مقابله کرد. متاسفانه در برخی از نقاط شهر عده‌ای با عناوینی مانند «توتو» به کار ترویج قمار مشغول هستند و عملا حرام را رواج می‌دهند.”