آرمین عارفی
مسایل مبهم بسیاری پیرامون تلاش جمهوری اسلامی در ترور سفیر عربستان سعودی در واشنگتن وجود دارد.
جنگ سردی میان ایران و عربستان آغاز شده است. ریاض روز یکشنبه با حمایت واشنگتن نامه ای را علیه جمهوری اسلامی بخاطر “توطئه نفرت انگیز”ش به شورای امنیت فرستاد. عبدل الجبیر، سفیر عربستان در واشنگتن و مشاور ملک عبدالله، نقش مهمی در دفاع از پادشاهی سعودی پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر داشته است. دو فرد ایرانی نیز در این رابطه ازسوی سیستم قضایی ایالات متحده متهم شده اند.
منصور ارباب سیر، شهروند آمریکایی-ایرانی ۵۶ ساله ساکن تگزاس، پس از دریافت یک و نیم میلیون دلار با یک باند قاچاق مکزیکی وارد مذاکره شده تا به وی در بمبگذاری یک رستوران در واشنگتن که محل رفت و آمد سفیر عربستان بوده کمک کند. غلام شکوری، همدست او، به عضویت در سپاه قدس متهم است. سپاه قدس از نیروهای ویژه سپاه پاسداران در خارج از کشور تشکیل می شود. ولی شکوری خوش شانس تر از ارباب سیر بوده و قبل از اینکه گرفتار شود با موفقیت به سوی تهران پرواز کرده است.
یک مجرم ساده دل
این توطئه به دلیل نفوذ یک جاسوس آمریکایی در باند قاچاقچیان مکزیکی برملا گردید. به گفته وزیر دادگستری آمریکا، ارباب سیر پس از دستگیری در فرودگاه جان اف کندی نیویورک، مشارکت خود را در این توطئه پذیرفت. ارباب سیر همچنین گفته توسط افرادی که او فکر می کرده جزو مسؤولان عالی رتبه سپاه قدس بوده اند به این کار وارد شده، پول دریافت کرده و ازطرف آنها راهنمایی شده است. او درخصوص شیوه های مورد استفاده در توطئه، هزینه انجام آن، و “تعداد افرادی که احتمالاً پس از این توطئه کشته می شدند”، از نظرات آنها بهره مند می شده است. رابرت مولر، رییس اف بی آی می گوید: “حتی اگر این ماجرا به صورت یک سناریوی هالیوودی به نظر می رسد، ولی پیامدهای آن کاملاً واقعی بود و افراد بسیاری در جریان این اقدام جان خود را ازدست می دادند.”
در شهر کورپس کریستی، محل زندگی ارباب سیر، مردم به سختی می توانند یک “توطئه بین المللی” ازطرف او را باور کنند. در تحقیقات محلی ای که توسط واشنگتن پست انجام شده، او را یک فرد “حواس پرت” توصیف کرده اند که در هر کاری اعم از واسطه گری اتومبیل و کباب فروشی ناموفق بوده است. میچل هاموی، مالک یک مغازه، در مورد او می گوید: “او یک آدم ناکارآمد و بی عرضه است و همیشه می خندید. بگذارید طور دیگری بگویم. او عقل نداشت.” تام حسینی، مالک دیگر مغازه می گوید: “شاید کسی به او پول داده باشد. او از هوش کافی برای نه گفتن برخوردار نیست.” بدتر آنکه روزنامه واشنگتن پست درباره او می نویسد: “منصور ارباب سیر را به دلیل علاقه شدید به ویسکی با لقب جک خطاب می کردند.”
محمدرضا جلیلی، استاد برجسته مؤسسه عالی پژوهش های بین المللی در ژنو دراین خصوص می گوید: “این ماجرا عجیب به نظر می رسد. معلوم نیست جمهوری اسلامی از این مسأله چه سودی می برده، درحالی که روابطش از قبل با ایالات متحده و عربستان تیره بود. این نیز بسیار تعجب آور است که جمهوری اسلامی که بیش از ۳۰ سال در خاک آمریکا هیچ توطئه ای انجام نداده، به این فکر که این توطئه را به گردن مخالفان خود بیندازد نیفتاده است.” او در ادامه می افزاید: “ایران عدم کارآیی چنین واکنش هایی را دیده است و حکومت فعلی نیز از زمان انتخابات مجدد محمود احمدی نژاد در سال ۲۰۰۹ با مشکلات داخلی بسیاری روبروست.”
اظهارنظر تعجب آور رهبر جمهوری اسلامی خود گواه این مسأله است. فرد شماره یک دولت تهران به منظور جلوگیری از خشم مردم روز دوشنبه اعلام کرد که منصب ریاست جمهوری حذف خواهد شد و جای آن را یک حکومت پارلمانی خواهد گرفت.
نزدیکی انتخابات در آمریکا
خوان کول، استاد و مورخ خاورمیانه در دانشگاه میشیگان، در وبلاگ خود نوشته است: “من نمی دانم رسانه های آمریکایی چطور می توانند چنین اتهاماتی را به منصور ارباب سیر بزنند.” او اظهارات آمریکایی ها در این زمینه را “خنده دار” توصیف می کند. او در ادامه می نویسد: “من اینطور نتیجه گیری می کنم که آنها [آمریکایی ها] صادق نیستند و از این پس نوبت اوباماست که به تهدیدهای خارجی دامن بزند و این درحالیست که او احتمالاً در برابر میت رومنی، نامزد جمهوریخواه، در انتخابات سال آینده پیروز نخواهد شد.”
درحقیقت، رییس جمهور آمریکا روز پنج شنبه اظهاراتی را بدون تفکر بیان کرد: “مشارکت ایران در این توطئه به خوبی نشان می دهد که از مدتها پیش این کشور تا چه حد خارج از نرم های قابل قبول در صحنه بین المللی عمل می کند.” این اظهارات با دست دراز شده او به سوی آیت الله ها در مارس ۲۰۰۹ هیچ سنخیتی ندارد.
اوبامای جدید
از دید منصوریا مُخِفی، رییس برنامه مغرب و خاورمیانه در مؤسسه فرانسوی روابط بین المللی، تغییر لحن آمریکا قبل از هر چیز دو هدف مشخص را دنبال می کند. او می گوید: “ایالات متحده می خواهد وفاداری خود را نسبت به عربستان سعودی ثابت کند و همچنین نشان دهد که حاکمان این کشور را برخلاف مبارک در زمان انقلاب مصر، تنها نخواهد گذاشت.” ولی این لحن جدید آمریکا اهداف انتخاباتی نیز دارد. او در ادامه می گوید: “اوباما که محبوبیت اش کاهش یافته و انتقادات شدید مخالفان را متحمل شده، در شرایط بسیار حساسی برای انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد. درنتیجه، هر کاری در داخل کشور می کند که نشان دهد به اندازه جرج بوش در زمینه امنیت کشور قدرتمند و مصمم است.”
این تغییر موضع اوباما هفته گذشته مورد حمایت دیک چنی قرار گرفت. معاون رییس جمهور در دوره بوش به رییس جمهور اوباما تبریک گفت که “مسیر خود را تغییر داده”. چنی تا آنجا پیش رفت که حتی از اوباما خواست از جرج بوش به دلیل اینکه او را به “واکنش شدید پس از ۱۱ سپتامبر” متهم کرده بود عذرخواهی کند.
قدرت سپاه پاسداران
علی آلفونه، کارشناس ایران در مؤسسه آمریکایی اینترپرایز است. او به عنوان کارشناس در زمینه امور سپاه پاسداران معتقد است که سپاه در انجام این توطئه، با اینکه نافرجام بوده، موفق شده است.” احمدی نژاد برخلاف اظهارات خصمانه اش خطاب به رسانه ها، از یک سال پیش می خواهد با آمریکایی ها مذاکره کند. سپاه به یک “جهش رسانه ای” نیاز داشت تا مجدداً در صحنه بین المللی مطرح شود.
ولی تحریک قدرت های بزرگ مانند ایالات متحده و عربستان سعودی چه نتیجه ای دارد؟ این کارشناس در پاسخ می گوید: “این سازمان نیاز به ایجاد بحران و دشمن خارجی دارد تا بتواند نفوذ خود را در داخل سیاست ایران افزایش دهد. سپاه از نافرجامی کامل اوباما در ایجاد گفتمان که در نظر ایران نشانه ای از ضعف او بود سود برد. فرماندهان سپاه معتقدند که درگیری آمریکا در عراق و افغانستان مانع رویارویی اش با ایران خواهد شد.”
منبع: لو پوئن، ۱۸ اکتبر
