مخالفان تحزب، حزب درست کردند

نویسنده
جلال یعقوبی

» جمع هواداران مصباح یزدی

خبرگزاری ایلنا از قول احمد بخشایش اردستانی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون ماده ۱۰ احزاب خبر داد که جبهه پایداری مجوز حزب دریافت کرده است. این نماینده مجلس اعلام کرد: “روز گذشته جلسه کمیسیون ماده ۱۰ احزاب پس از یک وقفه شش ماهه با حضور آقای حسنیعلی امیری قائم مقام وزیر کشور تشکیل شد. البته من در این جلسه حضور نداشتم اما در این جلسه درخواست مجوز جبهه پایداری مورد بررسی قرار گرفته و با اعطای مجوز به این جبهه موافقت شده است.”

روزنامه شهروند در گزارشی با عنوان “دولت به بزرگ‌ترین مخالفش مجوز حزب داد” نوشت: “جبهه پایداری تشکلی سیاسی بود که در پس اختلافات پیش از رقابت‌های مجلس نهم از میان اصولگرایان سر برآورد. در آن زمان اصولگرایان تلاش می‌کردند با محوریت آیت‌الله مهدوی‌کنی فهرستی واحد را برای سراسر کشور منتشر و کرسی‌های مجلس نهم را یکپارچه از آن خود کنند. در گرماگرم تعیین فهرست واحد انتخاباتی بود که مشخص شد شماری از اصولگرایان با محوریت آیت‌الله مصباح‌یزدی مدیر موسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی(س) به دنبال فهرستی جداگانه‌اند.”

روزنامه شرق نیز در همین ارتباط گزارشی منتشر کرده که در آن آمده است: “در شکل و نوع تحزب‌ ورزی «پایداری»‌ها هم اماواگرهای زیادی هست؛ حزبی که «شورای فقیهان» دارد و قرار است تصمیمات شورای مرکزی‌اش از تایید این شورا بگذرد؛ حزبی که به ادعای سخنگویش هدفش کسب قدرت سیاسی نیست و با مدل‌های غربی و مدل‌های موجود خیلی فرق دارد. پایداری‌ها به تمسک از آیت‌‌الله مصباح خود تعریفی از تحزب ارایه می‌کنند که برای فعالان عرصه حزب و سیاست نه ملموس است و نه قابل‌فهم. این تعریف متناقض و نوظهور را احتمالا فقط خود پایداری‌ها متوجه می‌شوند، درغیر این صورت می‌توان گفت صرفا نوعی پوشش است و بازی با کلمات و واژه‌ها.”

جبهه پایداری با رهبری پشت صحنه آیت الله مصباح یزدی از سال ۱۳۹۰ در صحنه سیاسی ایران پدیدار شد. در شهریور ماه همان سال، حجت الاسلام قاسم روانبخش از شاگردان آیت‌الله مصباح یزدی طی گفتگویی با تاکید بر اینکه مصباح یزدی شخصاً جبهه پایداری را تأسیس و نامگذاری کرده است گفته بود: “علامه مصباح یزدی معتقد است که جبهه به معنای سازمان فراگیری است که معنا و مفهوم کاربردی حزب یا تشکل را ندارد، آیت‌الله مصباح یزدی جبهه پایداری را متفاوت از یک حزب یا تشکل می‌داند و معتقد است که همه افرادی که اصول و مبانی جبهه پایداری را قبول دارند به خودی خود عضو جبهه پایداری هستند.” او اضافه کرده بود: “ما به همه کسانی که بر اصول جبهه پایداری استوار هستند و آن را قبول دارند می‌گوییم که لازمه عضویت در جبهه پایداری ثبت‌نامی نیست و امت حزب‌الله عضو این جبهه هستید. بنا به توصیه حضرت استاد مصباح یزدی، جبهه پایداری یک سازمان فراگیر برگرفته از امت حزب الله است که حادثه سوم تیر را به وجود آورد و برای دفاع از انقلاب اسلامی ۹ دی را به یک حماسه جهانی تبدیل کرد.”

از مهمترین مبانی جبهه پایداری مخالفت آن با حزب و تحزب بود. حجت الاسلام مرتضی آقا تهرانی دبیر کل جبهه پایداری در تیر ماه سال ۱۳۹۱ طی گفتگویی صریحا اعلام کرد: “جبهه پایداری قصد تبدیل شدن به حزب را ندارد چرا که حزب بر گرفته از کشورهای غربی بوده و جبهه پایداری نیز تشکیل حزب به این شکل را قبول ندارد.” او تاکید داشت: “جبهه پایداری انقلاب اسلامی حزب نبوده، نیست و نمی خواهد باشد. جبهه پایداری تشکلی فعال است که از تجمیع افرادی در کنار یکدیگر شکل گرفته و به صورت منظم هم به فعالیت خود ادامه خواهد داد.”

با اینحال فعالیت بدون مجوز جبهه پایداری انتقادات زیادی برانگیخته بود. در حالی که با تشکل های منتقد و مخالف حکومت به بهانه نداشتن مجوز فعالیت برخورد می شود و اعضای آنان با احکام زندان و محرومیتهای اجتماعی مواجه می شوند، گروه های سیاسی زیادی وجود دارند که بدون مجوز فعالیت می کنند و به حمایت از حکومت می پردازند. جامعه روحانیت مبارز و جلمعه مدرسین حوزه علمیه قم از جمله این گروه ها هستند. در طی این دو سال جبهه پایداری نیز بدون مجوز مشغول فعالیت سیاسی بود و حاضر به گرفتن مجوز هم نمی شد. گفته می شد که آیت الله مصباح یزدی مخالف فعالیت حزبی است و آن را خلاف شرع می داند.

اما چند ماه بعد از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور، گفته شد که جبهه پایداری ناچار شده است که برای اخذ مجوز از وزارت کشور اقدام کند. اواخر اسفند ماه سال گذشته این اخبار رسمی تر شد. در آن زمان روزنامه شرق طی گزارشی نوشته بود: “جبهه پایداری که مصباح را پدر معنوی طیف سیاسی خود می‌داند به سمت تحزب حرکت کرده و اینطور که از خبرها برمی‌آید برخلاف مسیر جریان فکری «آیت‌الله» پارو می‌زند. آیت‌الله مصباح‌یزدی در زمان تشکیل جبهه پایداری تاکید داشت که این تشکل سیاسی به سمت حزب‌شدن حرکت نکند چه آنکه او از گذشته‌های دور مخالف تحزب‌گرایی بود.”

چند هفته بعد، امیر حسین قاضی زاده هاشمی، نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری ضمن تایید این خبر گفته بود: “نه مقامات رسمی و نه بدنه جبهه پایداری تمایلی برای حزب شدن ندارند اما چون نمی خواهند بدون ضابطه قانونی فعالیت کنند در حال طی مسیر در این موضوع هستند. ” او تاکید داشت: “خود حزب دست و پاگیری هایی دارد که با روح تشکل های اسلامی نمی سازد اما چه کنیم که سازوکار قانونی موجود در همین موارد خلاصه می شود. البته این مسئله به خودی خود یک ایراد است که قانون فعالیت را در قالب حزب سیاسی تعریف کرده است و این مسئله خوب نیست و باید برطرف و رفع شود.” قاضی زاده اضافه کرده بود: “ما معتقدیم که این چهار چوب های حزبی دست و پاگیر است و باند سیاسی درست می کند و مناسب نیست اما به این دلیل که نمی خوایستیم در نظام مقدس جمهوری اسلامی بدون طی مسیر قانونی فعالیت سیاسی داشته باشیم، تلاش کردیم تا این مسیر قانونی را طی کنیم.”