با برگزاری مراسم تنفیذ و تحلیف حسن روحانی٬ نامزد منتخب مردم در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۴ خرداد گذشته٬ دوران ریاست‌جمهوری وی به طور رسمی آغاز شد و محمود احمدی‌نژاد پس از هشت سال٬ از این سمت کنار رفت.
برگزاری هر دو مراسم تنفیذ و تحلیف روحانی٬ حاشیه‌های مختلفی را به همراه داشت: از عدم حضور چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب تا حضور رحیم‌مشایی و سعید مرتضوی و از سخنان حسن روحانی و انتقادهایش از دوران ریاست‌جمهوری احمدی‌نژٰاد و بوسه‌اش بر شانه‌های آیت‌الله خامنه‌ای تا سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی که به نوعی در مقابل حرف‌های روحانی بود.
مراسم تنفیذ حکم روحانی توسط رهبر جمهوری‌اسلامی٬ در “حسینیه امام خمینی” بیت رهبر جمهوری‌اسلامی برگزار شد. در این مراسم علاوه بر مسوولان کشور٬ کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری حضور داشتند. اسفندیار رحیم‌مشایی٬ کاندیدای ردصلاحیت‌شده‌ی دولت برای انتخابات و همچنین سعید مرتضوی٬ دادستان سابق تهران٬ نیز از دیگر حاضران در این مراسم بودند. از میان چهره‌های اصلاح‌طلب نیز تنها عده معدودی نظیر اسحاق جهانگیری و محمدرضا عارف در این مراسم حاضر بودند و خبری از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلبان در این مراسم نبود.
نکته‌ی جالب اما عدم حضور سیدمحمد خاتمی٬ رییس‌جمهور پیشین٬ در این مراسم بود. پیش از این برخی نمایندگان مجلس گفته بودند که اگر خاتمی در این مراسم حاضر شود٬ اجازه‌ی حضور در مراسم تحلیف را هم خواهد داشت. اتفاقی که در نهایت رخ نداد و وی در این مراسم غایب بود.
اما اگر خاتمی در این مراسم حضور نداشت٬ تمامی پسران آیت‌الله خامنه‌ای در این مراسم حاضر بودند. سید مصطفی، سید مجتبی، سید مسعود و سید میثم چهار فرزند رهبر جمهوری‌اسلامی هستند که در این مراسم حاضر بودند. این اتفاق از آن جهت اهمیت دارد که این چهار تن کمتر در مجامع عمومی حاضر می‌شوند. گرچه پیش از این برخی نیروهای سیاسی گفته بودند که مجتبی خامنه‌ای٬ نقش فعالی درعرصه سیاست ایران دارد. مهدی کروبی پس از انتخابات سال ۸۴ و مصطفی تاج‌زاده٬عضو جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی٬از جمله افرادی هستند که این مساله را مطرح کرده‌اند. تاج‌زاده حتی گفته بود که پرونده‌ی وی نیز تحت نظر مجتبی خامنه‌ای روند خود را طی می‌کند.
در مراسم تنفیذ اما حسن روحانی٬ در سخنان خود به انتقاد از روندهای هشت سال گذشته در کشور پرداخت و جهت‌گیری دولت خود را رفع این مشکلات عنوان کرد. وی دعا کرد که “خداوندا به تو پناه می برم از استبداد رای، عجله در تصمیم، تقدم نفع شخصی و گروهی به مصالح عمومی و بستن دهان رقیبان و منتقدان” و اضافه کرد: “کشور به عزم ملی برای دور شدن از افراط و افراط گری در سیاست گذاری و مدیریت و تمرکز حاکمیت بر قانون و قانون گرایی نیاز دارد، گفتمانی که در انتخابات از رای اکثریت برخوردار شد همین اعتدال بود، اعتدال و تعامل، سخن مشترک همه جریانها و آرمانهای بزرگ ملت ایران است”.
روحانی همچنین گفته بود: “اعتدال به معنای عدول از اصول و محافظه کاری در برابر تغییر و تحول نیست اعتدال رویکرد خرد ورزانه، فعالانه و صبورانه در جامعه برای دور شدن از ورطه افراط و تفریط است. مسیر استقرار و استمرار مردمسالاری دینی از اعتدال می گذرد تحول خواهی بر مدار اعتدال می چرخد”.
آیت‌الله خامنه‌ای٬ رهبر جمهوری‌اسلامی٬هم در سخنان خود با تشکر از تلاش‌های محمود احمدی‌نژاد٬ روحانی را سیاست‌‌مداری از “درون نظام” نامید. وی راه وسط را همان راه اسلام خواند و گفت: “اسلام وظیفه و راه موفقیت را مشخص کرده است و همه باید به دنبال جلب رضایت پروردگار و انجام دادن تکلیف باشیم”.
مراسم تحلیف روحانی در مجلس اما در حالی انجام شد که نه سیدمحمد خاتمی و نه محمود احمدی‌نژاد در آن حضور نیافتند. گرچه خاتمی به دلیل اختلاف‌های سیاسی نمایندگان مجلس به این مراسم دعوت نشده بود٬ اما دلیل عدم حضور محمود احمدی‌نژاد در مراسم هنوز مشخص نیست. از میان اعضای دولت٬تنها محمدرضا رحیمی٬ با تاخیر٬ در این مراسم حضور یافته بود. اکبر هاشمی‌رفسنجانی اما با همراهی اعضای خانواده‌ی خود در این مراسم حضور یافت.
روحانی در مراسم تحلیف خود در مجلس٬ با اشاره به اینکه “همه آنهایی که به اینجانب رأی دادند و آنهایی که به دیگران رأی دادند یا حتی پای صندوق‌های رأی حاضر نشدند، همه شهروندان ایرانی هستند و از حقوق برابر شهروندی برخوردارند” گفت: “دولت تدبیر و امید، خود را مکلف می‌داند که خواسته‌های قانونی همه آنان را مد نظر قرار دهد”.
وی همچنین بار دیگر بر مساله‌ی حقوق زنان تاکید و درباره آن چنین گفت: “دولت استیفای هر چه بیشتر حقوق زنان و ایجاد فرصت برابر در زمینه های اجتماعی را از اهم وظایف خود می داند و فراهم آوردن زمینه های اجتماعی و حقوقی لازم برای نقش آفرینی بیشتر آنان در عرصه های مختلف را در دستور کار خود قرار دهد”.
روحانی تاکید کرد که قصد دارد دولت “راستگویان، امانتداران، اخلاق‌مداران و مردمداران” را تشکیل دهد: “دولت تدبیر و امید بر حاکمیت قانون، رعایت حقوق و آزادی‌های همه شهروندان، پاسخگویی به جامعه تاکید دارد… مردم تغییر و تحول و تعالی می‌خواهند، مردم می‌خواهند از فقر و تبعیض به دور باشند، مردم می‌خواهند کرامت داشته باشند و در فضای آزاد، معنوی و عقلانی زندگی کنند”.
وی همچنین به بحث سیاست خارجی نیز اشاره داشت و گفت: “ما در پی تغییر مرزها و دولت‌ها نیستیم. نظام سیاسی هر کشور به خواست و اراده عمومی مردم آن کشور بستگی دارد و ما با هرگونه دگرگونی در نظام‌های سیاسی از طریق مداخلات خارجی مخالفیم و به کارگیری زور را نقطه مقابل مردم سالاری و حق تعیین سرنوشت ملت‌ها می‌دانیم” و ادامه داد: “در تعاملات بین‌المللی، دولت تلاش خواهد نمود تا با ایجاد اعتماد متقابل بهتر و بیشتر، بین ایران و کشورهای منطقه و جهان امنیت ملی و پیرامونی خود را گسترش دهد”.
وی گفت: “با صراحت تاکید می‌کنم که ایران هیچ‌گاه سرجنگ با دنیا نداشته است و ما تمامی تلاش‌های خود را معطوف به مهار جنگ‌طلبان و جنگ‌افروزان خواهیم کرد”.
وی همچنین خطاب به غرب گفت: “تنها راه تعامل با ایران، گفت‌وگو از جایگاه برابر و اعتمادسازی متقابل و احترام دو جانبه و کاستن از خصومت‌هاست”.
سخنان روحانی و خواسته‌ی وی از غرب برای “تکریم” و نه “تحریم” ایران٬ با تشویق نمایندگان مجلس و حاضران در جلسه هم روبه‌رو شد.
