جولیان بورگر
دیپلماتهای درگیر در مذاکرات وین درباره صادرات و پالایش احتمالی اورانیوم ایران، تایید کردهاند که ایران نمیخواهد فرانسه بخشی از توافق رسمی باشد.
اعتراض آنها بر پایه تجربه ده درصد سهامداری فرانسه در یک نیروگاه غنیسازی اورانیوم در دروم، یورودیف، است که به سال 1975 در دوران شاه برمیگردد. این سرمایهگذاری انجام گرفته بود تا برای ایران منابع ثابت اورانیوم غنیشده فراهم آورد اما این تولید تحت تحریمهای سازمان ملل منع شد.
این تاریخ است و ایرانیها بخوبی میدانند که آنها اول اکتبر در ژنو با کلیات قراردادی موافقت کردند مبنی بر اینکه اورانیوم غنیشده با درجه پایین را برای غنیسازی بیشتر به روسیه و سپس برای تبدیل به سوخت برای راکتور تحقیقاتی تهران به فرانسه بفرستند. این ممکن است تنبیهی باشد برای فرانسه که در ماههای اخیر موضع شدیدی علیه ایران گرفته است.
با کسانی که صحبت کردهام میگویند این موضع نمایش را متوقف نمیکند. توافق رسمی میتواند بین روسیه و ایران بسته شود و روسیه میتواند برای تبدیل آن به سوخت با فرانسه یا آمریکا وارد توافق جداگانهای شود.
موضوع دشوار دیگر در وین این است که ایران چه مقدار و در چه زمانی اورانیوم غنیشده با درجه پایین خود را به آنها خواهد داد. ایرانیها برای قراردادی تلاش میکنند که مقداری کمتر از 1200 کیلوگرم اورانیوم را که مورد درخواست فرانسه و آمریکا بوده است به خارج بفرستند یا اینکه تنها زمانی که سوخت آماده است اورانیوم را مستقیما با سوخت راکتور معاوضه کنند. این موضوع اساسا هدف این قرارداد از منظر آمریکا و فرانسه را مخدوش می سازد. آنها میخواهند حداکثرمقدار ممکن از 1650 کیلوگرم اورانیوم غنیشده با درجه پایین را از آن کشور برای چند ماه خارج کنند تا به دیپلماسی جای تنفسی بدهند و تنش بر سر ذخیره اورانیوم انباشته شده ایران را کاهش دهند.
اینجا در دفترمرکزی آژانس بینالمللی انرژی هستهای در وین، تمام گروههای مذاکرهکننده تالار را ترک کرده اند و جلسات گروهی کوچکتری را در اتاقهای طبقه پایین تشکیل دادهاند. خوشبینها میگویند این موضوع نشانه خوبی است. این یعنی این که کار واقعی در حال انجام است. ممکن است به درازا بکشد اما هنوز محمد البرادعی رئیس آژانس بینالمللی انرژی هستهای برنامههایی دارد تا امروز بعدازظهر به جمعبندیهایی برسد.
اکنون پیشنویس توافق دوجانبه ایران و روسیه در حال انجام است اما هنوز روشن نیست که آیا این مورد قبول فرانسه و آمریکا خواهد بود یا خیر.
منبع: گاردین، 20 اکتبر