اسکات پترسون
قرار است خاویر سولانا رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا، این هفته بسته مشوق های تجدید نظر شده اروپا و آمریکا را به ایران تحویل دهد. هدف از تنظیم این بسته، متوقف ساختن بلندپروازی های هسته ای ایران است.
در بسته پیشنهادی، قول هایی برای پایان دادن به انزوای ایران، تقویت پیوندهای تجاری و همکاری در ساخت نیروگاه هسته ای داده شده است. با اینحال، ایران پیشنهاد مشابهی را در سال 2006 رد کرده بود و احتمالاً بسته فعلی نیز که پیش شرط دست برداشتن ایران از غنی سازی اورانیم را به همراه دارد به سرنوشت مشابهی دچار می شود. از غنی سازی می توان هم در تهیه سوخت هسته ای و هم تولید بمب هسته ای استفاده کرد.
علیرغم مناقشات فزاینده و اظهارات تندی که حکایت از احتمال حمله اسرائیل و آمریکا به ایران ظرف ماه های آینده دارد، در فهرست این مشوق ها اثری از تضمین ایالات متحده مبنی برعدم تدارک چنین حمله ای دیده نمی شود.
در کنار هویج (مشوق های) ارائه شده از سوی اتحادیه اروپا و ایالات متحده، چماق مورد نظر هم شامل اعمال تحریم های سنگین تر برعلیه ایران می باشد. معذالک، تحریم ها به عنوان ابزاری در دهه های گذشته با موفقیت های متناقضی در سطح جهان همراه بوده است. تحلیلگران می گویند بهای بی سابقه نفت نیز ایران را یاری بخشیده که از آن به عنوان یک “ضد تحریم” دربرابر غرب استفاده می کند، زیرا آنها می توانند با کاهش تولید موجب افزایش بیشتر قیمت نفت شوند.
یک مقام بانکی ارشد در ایران که نخواست نامش فاش شود می گوید: “تا زمانی که ما نفت می فروشیم، هیچ کاری نمی توانند بکنند.“
این مقام بانکی که هزینه فعالیت هایشان به خاطر تحریم ها افزایش یافته اما بانک آنها هدف تحریم قرار نگرفته گفت: “ما می توانیم با 15 میلیارد دلار(درآمد) در سال در این کشور به بقاء ادامه دهیم، درحالیکه ما حالا 100 میلیارد دلار، یا 90 میلیارد دلار درآمد داریم.” او گفت: “امکان ندارد تحت فشار پا پس بگذاریم.“
درآمدهای سرشار اقتصادی، به محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران کمک کرده تا بر مشکلات ناشی از هزینه های بی رویه، تورم تقریباً 25 درصدی و نرخ بالای بیکاری سرپوش بگذارد. ضمناً ایران از نظر استراتژیک نیز توانسته علیرغم حضور 160هزار نیروی آمریکایی در همسایگی اش در عراق و افغانستان، بر سر موضع ضد غربی و ضد اسرائیلی خود بایستد.
احمدی نژاد در سخنانی در روز چهارشنبه گفت: “ظرف دو سه سال گذشته، آنها هرکاری که می توانستند کردند، تبلیغات و تحریم ها به راه انداختند. اگر دشمن فکر می کند با فشار می تواند ملت ایران را درهم بشکند، اشتباه می کند. آنها امروز می دانند که نقشه هایشان شکست خورده است.“
در سفر خداحافظی بوش به اروپا و نشست هفته جاری ایالات متحده و اتحادیه اروپا، نحوه پرداختن به موضوع ایران در صدر موضوعات مورد بحث قرار گرفت. بوش گفت “اولویت اول” او حل مناقشه ایران و آمریکا از راه دیپلماتیک است؛ بااینحال “همه گزینه ها روی میز هستند.“
او گفت یک ایران هسته ای “برای صلح دنیا، خطری باورنکردنی است” و خطاب به ایران هشدار داد «درصورتیکه شما به خواسته دنیای آزاد بی اعتنایی کنید» تحریم های جدید درکار خواهد بود. بوش توانست پشتیبانی بیشتری را از سوی اروپا برای اعمال تحریم ها جلب نماید.
ایران تاکنون هدف سه دور از تحریم های سازمان ملل قرار گرفته و قطعنامه شورای امنیت خواهان توقف غنی سازی از سوی این کشور شده است. ضمناً جمهوری اسلامی با تحریم های فزاینده ایالات متحده نیز روبرو شده که اولین آنها، 25 سال پیش به اجرادرآمده است.
تحلیلگران می گویند سابقه تحریم های قبلی از موفقیت اندک و شکست های بسیار در کوبا، یوگسلاوی سابق تا صدام حسین در عراق حکایت می کند؛ کشورهایی که سال ها هدف تحریم های کور قرار گرفته بودند.
جفری اسکات، نویسنده یک تحقیق جامع از موسسه اقتصاد بین المللی در واشنگتن، با عنوان تجدید نظر در تحریم های اقتصادی نوشته: کوبا 48 سال به راه خودش ادامه داده است و (تحریم ها) تغییری در مسائل اصلی آنها بوجود نیاوردند.
او گفت: “اغلب وقتی تحریم ها اعمال می شوند، حکام آن کشور ها مشکلات اصلی را از رژیم به مردم معمولی انتقال می دهند.“
مقامات آمریکایی می گویند آنها خواستار تحریم های بیشتر «هدفدار» هستند که بر زندگی مردم عادی ایران اثر کمی بگذارد. اما نمونه عراق نشان می دهد که چگونه یک حکومت می تواند اوضاع را بر آنها سخت کند. اسکات می گوید: “تحریم های صدام سازنده ترین نوع تحریم ها بود زیرا فراگیرترین مجموعه از تحریم ها از زمان جنگ جهانی دوم بود؛ با اینحال صدام توانست راهی برای قاچاق میلیاردها دلار از منبع نفت پیدا کند.“
اسکات گفت: آیا تحریم های هدفدار “برای تغییر سیاست رژیم، قطعی هستند؟ من تا اینجای کار، شواهدی به نفع آن نمی بینم. سختی هایی وارد می شود اماوقتی شما یک صادرکننده بزرگ نفت هستید و بهای آن بشکه ای 135 دلار است، بسیاری چیزها وضع بهتری خواهد داشت.“
او اضافه کرد: “ممکن است تلاش برای تحریم بنزین وارداتی به ایران که از کمبود پالایشگاه رنج می برد به رانندگان صدمه بزند، اما ترس من از این است که این موضوع قبل از آنکه تبدیل به مشکل بزرگی برای آنها شود، مشکل بزرگی را برای ما بوجود آورد.” او گفت: “ایران قادر است به ضدتحریم علیه ما دست بزند، جلوگیری از صادرات مقداری از نفتش به بازار و افزایش بهای نفت به تبع آن، پول بیشتری عاید آنها می کند.” این اولین باری خواهد بود که “یک کشور هدف تحریم قرار گرفته، قادر به ضربه زدن به ما خواهد بود.“
منبع: کریستین ساینس مانیتور- 13 ژوئن