بردلی کلپر
دولت اوباما شنبه اعلام کرد ظاهراً ایران در حال کمک به سوریه برای سرکوب اعتراضات این کشور است و آنرا نمونه ای جدی از مداخله ایران در امور منطقه و نشانه ای از عدم تمایل بشار اسد رئیس جمهور سوریه به انجام اصلاحات واقعی خواند.
این اتهامات در حالی مطرح شده است که بشار اسد در تلاش برای مهار خشم مردم نسبت به حکومت خود، فرمان آزادی صدها نفری را که در جریان اعتراضات یک ماهه گذشته دستگیر شدند، صادر کرده است. ده ها هزار معترض که خواستار اعطای آزادی سیاسی بیشتر از سوی دولت، به عنوان یکی از سرکوبگرترین حکومت های خاورمیانه هستند می گویند در سرکوب های دولتی بیش از 200 نفر کشته شده اند.
مارک تونر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت کشورش از گزارش های مربوط به کمک ایران به نزدیکترین متحد عرب خود در سرکوب اعتراضات، ناخرسند است.
تونر به خبرنگاران گفت: “اطلاعات معتبری در خصوص کمک ایران به سوریه در سرکوب معترضان در دست است. اگر سوریه برای درخواست کمک به ایران متوسل شده باشد، دیگر نمی تواند برای انجام اصلاحات واقعی چندان جدی باشد.»
تونر از بیان نوع کمکی که به اعتقاد آمریکا از سوی ایران در اختیار سوریه قرار گرفته است، خودداری کرد. در عین حال، نشریه وال استریت ژورنال به نقل از یک مقام ناشناس دولت اوباما گزارش کرد، تهران برای سرکوب جمعیت معترضان ادوات و تجهیزات به سوریه داده است و این کشور را در محروم کردن معترضان از دسترسی به اینترنت، تلفن همراه و سیستم پیامک کمک می کند.
دولت سوریه و رسانه های دولتی آن کشور تلاش کرده اند ناآرامی ها را نتیجه دسیسه خارجی و ساخته دست گروه های تبهکاری نشان دهند که نیروهای امنیتی و شهروندان را هدف می گیرند. اما فعالان طرفدار اصلاحات می گویند جنبش آنها صلح جویانه است.
سوریه صاحب رسانه های کاملاً دولتی است و تنها یک گرایش سیاسی دارد که حتی از احزاب سرنگون شده در تونس و مصر نیز سختگیر تر است. اسد مخالفان خود را با دستگیری، زندان و آزار جسمی مجازات کرده است؛ پدراو، حافظ اسد، پس از قیام بنیادگرایان مسلمان شهر حمه در سال 1982، دست به قتل عام آنها زد.
حمایت از مشت آهنی اسد در سوریه، یکی از اجزای کلیدی سیاست ایران برای نفوذ در خاورمیانه را به مخاطره انداخته است. دو کشور برای تسلیح حزب الله لبنان و حماس در محدوده خودگردان فلسطین، گروه هایی که از سوی اسرائیل و آمریکا تروریستی شناخته می شوند، با یکدیگر همکاری می کنند.
ضمناً در منطقه، خصوصاً از سوی عربستان سعودی سنی مذهب، نگرانی هایی وجود دارد که ایران در حال پشتیبانی از معترضان شیعه در سراسر منطقه از جمله بحرین و یمن است.
تونر گفت جانبداری علنی ایران از اعتراضات خارج از کشور، آنهم با توجه به کاستی ها این کشور در زمینه حقوق بشر، “ریاکارانه” است. با این حال وی این نظر را رد کرد که آن دسته از معترضان که در خیابان ها برای سهم بیشتر در دولت و یا فرصت های اقتصادی اعتراض می کنند، به نوعی دست نشانده های ایران در کشمکش با نظام های سنی هستند.
تونر گفت: “ما هیچ نشانه ای در دست نداریم که ایران به هیچ طریقی در حال اجرای یک نقش فعال در هدایت اعتراضات منطقه است.” با این حال وی خاطر نشان کرد ایران به “ایفای نقش مداخله جویانه خود در منطقه” ادامه می دهد.
سناتور جان کری که ریاست کمیسیون روابط خارجی سنا را برعهده دارد از اسد خواست از به کارگرفتن خشونت خودداری کند.
کری که چندین بار در موقعیت های مختلف با اسد دیدار کرده است گفت: “دنیا از نزدیک مشغول نظاره است.”
کری گفت “رهبر سوریه باید وارد یک گفتمان واقعی با مردمش شود و سخنانش درباره مدرن سازی کشور را پی بگیرد. هیچکدام از این امور عملی نخواهد شد، مگرآنکه دولت آقای اسد بلافاصله استفاده از خشونت علیه مردم خود را متوقف کند و به جای آن، به نگرانی های آنها پاسخ دهد”.
منبع: سانفرانسیسکو کرونیکل – 14 آوریل