نیکلاس کرالف
شش قدرت بزرگ دنیا دیروز در قالب تلاش دیگری برای دست برداشتن تهران از برنامه حساس هسته ای خود، بسته ای از مشوق های تازه سیاسی، امنیتی و اقتصادی را پیشنهاد کردند.
خبر توافق بر روی پیشنهاد جدید، اولین بار شش هفته پیش توسط واشنگتن تایمز فاش شد که نشان می داد این توافق در جریان دیدار کاندولیزا رایس، وزیر خارجه ایالات متحده، و همتایان او از انگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آلمان در نشست لندن به دست آمده است.
دیوید میلیبند، وزیر خارجه بریتانیا گفت: “دیدار امروز ما به تجدید نظر و تقویت پیشنهاد ارایه شده در ژوئن 2006 اختصاص داشت، و من خوشوقتم که بگویم ما بر سر یک پیشنهاد جدید برای ارایه به دولت ایران به توافق رسیده ایم”.
آقای میلیبند در اظهارات کوتاهی خظاب به خبرنگاران گفت جزییات این بسته پیشنهادی، همانند پیشنهاد دو سال پیش که مورد قبول ایران قبول نگرفت، علنی نخواهد شد. آن بسته شامل کمک برای توسعه برنامه هسته ای صلح جویانه بود.
او گفت: “ما خیلی امیدواریم که آنها به ارزش جدیت و صداقتی که ما برای پرداختن به این موضوع به خرج داده ایم پی ببرند، و ظرف مدت زمان معقولی به این پیشنهادات پاسخ بدهند”.
در همین حال، مقامات ایالات متحده گفتند نسبت به پذیرش این پیشنهاد از سوی ایران تردید دارند. تعلیق غنی سازی در این بسته هم به عنوان شرط درنظر گرفته شده. کاری که به ادعای غرب می تواند برای تولید تسلیحات هسته ای باشد. اما ایران اصرار دارد که از غنی سازی تنها برای مقاصد صلح جویانه استفاده خواهد کرد.
در طرح پیشنهادی سال 2006 شش قدرت بزرگ، تهیه انرژی هسته ای برای ایران مطرح شده بود که شامل تامین یک راکتور آب سبک، مالکیت بر بخشی از تاسیسات غنی سازی روسیه و نیز دسترسی پنج ساله به ”توان پردازش” اورانیوم غنی شده و نگهداری شده تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی هسته ای بود.
ضمناً کشورهای بزرگ گفته اند در صورت تعلیق غنی سازی توسط ایران، از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی پشتیبانی می کنند و ایران را در مدرن سازی زیرساخت های ارتباطی- مخابراتی یاری خواهند داد. آنها در عین حال برگزاری یگ “گردهمایی جدید برای پیشبرد گفتمان و همکاری در زمینه مسایل امنیت منطقه ای” را پیشنهاد کرده اند. ایالات متحده هم فروش قطعات یدکی هواپیماهای غیرنظامی را متعهد شده، در حالی که ناوبری هوائی ایران از تحریم های یکجانبه ای که نزدیک به سه دهه علیه ایران برقرار کرده، رنج می برد.
منبع: واشنگتن تایمز – 3 مه