در شرایطی که اعضای انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران همچنان در انتظار عملی شدن وعده انتخاباتی حسن روحانی و بازگشایی این انجمن صنفی هستند، علی جنتی، وزیر ارشاد اعلام کرد “انجمن صنفی روزنامه نگاران با شرایط سابق ادامه پیدا نخواهد کرد”.
او به نوشته روزنامه قانون گفته پیروی تفاهمنامهای که با وزارت کار منعقد کرده ایم انجمن صنفی روزنامه نگاران در شکل جدید کاملا استانی در تمامیاستانها ادامه پیدا خواهد کرد.
ساختمان انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران در ۱۴ مرداد ماه با دستور قاضی مرتضوی، دادستان وقت تهران، شبانه پلمپ شد. این پلمپ دقیقا ساعاتی قبل از زمان برگزاری مجمع عمومی انجمن صورت گرفت. پیش از آن و در ۱۰ تیر ماه نشست اعتراضی این انجمن نسبت به محدودیت فضای رسانه ای و بازداشت روزنامه نگاران با فشار و دستور دستگاه های امنیتی لغو شده بود.
بازگشایی انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران اما از وعده های انتخاباتی حسن روحانی پیش از نشستن بر مسند رسایت جمهوری بوده او در کارزار انتخاباتی خود وعده داد تلاش خود را برای بازگشایی برخی تشکلهای صنفی از جمله انجمن صنفی روزنامهنگاران ایران بکار گیرد. او در نخستین نشست خبری خود پس از انتخابات و هم در پاسخ به سوال خبرنگار روزنامه شرق در مورد بازگشایی انجمن صنفی گفت: “من نه تنها آن انجمن را بلکه معتقدم هر انجمنی را طبق قانون باید فعال کنیم به دلیل اینکه این انجمنهای صنفی بهترین راه برای اداره مسایل جامعه است و اداره مسایل جامعه باید به دست خود صنف و انجمن حرفهای و صنفی برگردد بنابراین تلاشم را در این راه خواهم کرد”.
اکثر روزنامه نگاران معتقدند با گذشت بیش از ۲ سال از ریاست جمهوری روحانی نه تنها انجمن صنفی بازگشایی نشده بلکه علی جنتی وزیر ارشاد رسما فاش ساخت که اراده ای در دولت برای به ثمر رساندن این خواست روزنامه نگاران وجود ندارد و ترجیح می دهد به راه حل دیگری فکر کند که به گفته وی در تفاهم با وزارت کار به دست آمده است که در حقیقت به معنای بسته ماندن در انجمن روزنامه نگاران برای همیشه است.
علی ربیعی وزیر کار که به گفته جنتی با وی در مورد استانی شدن انجمن های روزنامه نگاران تفاهم شده، خود به عنوان سردبیر روزنامه کاروکارگر در ابتدای تاسیس انجمن از جمله کسانی بود که با آن فعالیت داشت اما در دوره تازه در نقش وزیر کار که باید مشکل انجمن روزنامه نگاران را حل می کرد نه تنها علاقه ای به این کار نشان نداد بلکه از سوی روزنامه نگاران به عنوان عامل اصلی بازدارنده معرفی شد.
انجمن روزنامه نگاران در ۲۴ خرداد ماه امسال همزمان با دومین سالگرد انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور با انتشار بیانیه ای اعلام کرده بود “موانع ناشی از اقدامات بعضی دستگاههای وابسته به قوه مجریه برای بازگشایی انجمن همچنان به قوت خود باقی است. بهویژه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نه تنها از اجرای وظایف قانونی خود برای مساعدت درجهت برگزاری مجمع عمومی عادی انجمن صنفی و ابطال تصمیمات غیرقانونی مدیران سابق وزارت کار، قویا استنکاف دارد بلکه حتی تلاشهایی را برای ایجاد تشکلهای دولتی جایگزین پیشه کرده است. در واقع این وزارتخانه، تحت مدیریت آقای علی ربیعی، به جای شناسایی حقوق قانونی انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران، با تمهیداتی غیرآشکار سیاست نادرست خود را به شکلی پیش میبرد تا مانع بازگشایی انجمن صنفی شود.”
براساس بیانیه انجمن صنفی روزنامه نگاران، علی ربیعی “از اعلام رسمی این موضوع نیز امتناع نکرده و در مصاحبههای متعددی بر اجرای این طرح پافشاری میکند. این درحالی است که انجمن صنفی روزنامهنگاران ایران یک تشکل مستقل کارگری و مورد تایید و استناد سازمانهای بینالمللی از جمله سازمان بینالمللی کار است و تنها تشکل «اکثریت» مطبوعاتی در ایران محسوب میشود و مطابق قوانین داخلی و بینالمللی حق فعالیت داشته و دارد”.
انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران اعلام کرده بود که از رئیس جمهور انتظار دارد “نسبت به حق قانونی و اساسی روزنامهنگاران ایران، در خصوص رفع موانع ناشی از سیاستها و اقدامات آقای وزیر کار، اهتمام جدی مبذول داشته و دستورات اکید و فوری را برای تمکین ایشان به قوانین جاری، صادر کنند”.
این انتظار اعضای انجمن صنفی روزنامه نگاران در شرایطی بی پاسخ ماند که برخی از اعضای دولت برای جایگزین سازی برای این انجمن تلاش می کردند. حسام الدین آشنا، مشاور حسن روحانی مرداد سال گذشته در مصاحبه ای با خبرگزاری ایسنا به طور تلویحی عنوان کرده بود که انجمن فعلی دیگر امکان فعالیت ندارد و تشکلی با عنوانی جدید آغاز به کار خواهد کرد.
مساله ای که واکنش محمود شمس الواعظین، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه نگاران را به دنبال داشت و او اعلام کرد که اگر نام انجمن صنفی تغییر کند، دیگر “انجمن صنفی روزنامهنگاران ایران” نخواهد بود. آیا میتوان نام یک تشکل صنفی را تغییر داد؟ آیا انجمن و اتحادیهی صنفیای را دیدهاید که نامش تغییر کرده باشد؛ اگر بوده یک نمونه بیاورید.
تلاش برای جایگزین سازی برای انجمن صنفی روزنامه نگاران طی سالهای گذشته محدود به حرف و سخن نبوده، بلکه نهادهای موازی توسط نهادهای امنیتی و غیردولتی شکل گرفته که هر کدام از امکانات ویژه ای هم برخوردار بوده و در دولت پیشین از گشاده دستی های وزارت ارشاد همانند لب تاپ، عبدی، سفرهای زیارتی و سیاحتی و حتی در مواردی استخدام رسمی برخوردار بودند. در زمان محمود احمدی نژاد می شد انجمن روزنامه نگاران مسلمان با ترکیب روزنامه نگاران راستگرا و از کارمندان رسانه های تندرو جایگزین انجمن صنفی روزنامه نگاران شود و پس از آن هم انجمن سنفی روزنامه نگاران و خبرنگاران ایران که از سال ۸۷ شکل گرفت. چند هزار نفر از بسیجیانی که در تشکل هاییی به عنوان سربازان سایبری فعالیت دارند و کارشان رصد شبکه های اجتماعی و فعالیت های اینترنتی است همگی به عنوان روزنامه نگار کارت عضویت این تشکل را به دست آورده اند به طوری که تعداد اعضای این تشکل که از امکانات مالی ویژه ای برای انان برخوردار است از هشت هزار درگذشته است.
یک روزنامه نگار قدیمی بعد از انتشار گفته های علی جنتی به روزآن لاین گفت “این تلاش هم مانند تلاش های پیشین برای از میان برداشتن انجمن روزنامه نگاران - که جانشین سندیکای نویسندگان و خبرنگاران مطبوعات شد که اولین تشکلی بود که در جمهوری اسلامی تعطیل شد، محکوم به شکست است. مشکل اسم تشکیلات نیست. مشخص ترسی امنیتی است از همه نوع تشکل و گردهم آیی”.
به گفته وی “وقتی دستگاه های امنیتی از چیزهایی خبر دارند که دور مجلس یعنی خانه ملت را دیوار بتنی می کشند، پرسیدن این که از چه می ترسند عجیب است. پیداست که از تجمع و اعتراض مردم می ترسند”.