سرژ میشل – ایو میشل ریول
پس از انتظارات بسیاری که به دنبال گشایش های رییس جمهور جدید، حسن روحانی، به وجود آمده، آغاز مذاکرات میان ایران و گروه شش کشور در روز سه شنبه ۱۵ اکتبر در ژنو به خوبی امکان ارزیابی خواست واقعی حکومت تهران را مهیا نساخت. اولین روز مذاکرات درخصوص برنامه هسته ای ایران بدون پیشرفت قابل توجهی به پایان رسید، ولی یک صحنه نمایش چاشنی آن شد.
محمد جواد ظریف حوالی ظهر به دلیل کمر درد شدید از جلسه خارج شد. کمر درد او در تاریخ ۸ اکتبر در تهران و درحالی که او درحال خواندن روزنامه فوق محافظه کار کیهان بود آغاز شد. این روزنامه نوشته [به اشتباه، آن طور که ظریف در فیس بوک خود نوشته] که ظریف رییس جمهور روحانی را به دلیل پذیرفتن مکلمه تلفنی اوباما مورد انتقاد قرار داده. آقای ظریف که برای مدت کوتاهی در بیمارستان بستری شده بود، در سفر به ژنو به صورت درازکش در هواپیمای رسمی پرواز کرد و پزشک شخصی اش نیز همراه وی بود.
با این حال، آقای ظریف به کمردرد خود فائق آمد و به مدت یک ساعت سخنرانی خود را به صورت ایستاده با برنامه پاورپوینت پیش برد. یک دیپلمات غربی می گوید: “سخنرانی او که جزئیات بسیاری را شامل می شد نشان داد که ما به واقع با یکدیگر توافق نداریم.” این سخنرانی به زبان انگلیسی انجام شد که در نوع خود اولین سخنرانی هیأت ایرانی به زبان انگلیسی بود. همین منبع بدون اشاره به محتوای مباحثات می افزاید: “شیوه و فضای جلسه بسیار متفاوت بود و معلوم بود با اشخاصی بسیار خوش بیان طرف هستیم، ولی دراساس شگفتی خاصی به وجود نیامد و اتفاق خارق العاده ای نیفتاد.”
همین تردید در نزد مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون نیز وجود دارد. او روز سه شنبه به همین واژه بسنده کرد که هیأت ایرانی “مفید” بود.
بازرسی های سرزده
او همچنین خاطرنشان کرد که “توپ در زمین ایران است” و اینکه “ایران درحال توسعه یک برنامه هسته ای نظامی نیست”. اینها سخنانی است که نشان می دهد پیشنهادات تهران با احتیاط ازسوی گروه شش کشور پذیرفته شده و این درحالی است که بسیاری از منابع از یک روند طولانی مدت و یک دیدار جدید تا یک ماه آینده سخن گفته اند.
سخنان عباس عراقچی، شخصیت شماره دو دیپلماسی ایران، هیچ تأثیری در ایجاد اطمینان نداشت. او در دیدار کوتاهی با روزنامه نگاران ایرانی تأکید کرده بود که پیشنهاد ایران شامل پروتکل الحاقی که براساس آن امکان بازرسی های ناگهانی وجود خواهد داشت نمی شود. پروتکل الحاقی یکی از خواسته های کشورهای غربی است.
با این حال روز چهارشنبه صبح، آقای عراقچی برآورد کرد که این بخش از پیمان منع گسترش اتمی، یعنی بازدیدهای سرزده، در نهایت ممکن است مورد قبول واقع شود؛ به عنوان مثال در “آخرین گام” مذاکرات.
با این حال، درز نکردن هیچ گونه اطلاعات ازسوی هیأت های غربی و ایرانی و همچنین لغو کنفرانس مطبوعاتی شان که قرار بود آخر همان روز برگزار شود، نشان از آن دارد که مذاکرات وارد فاز کاملاً ملموسی از پیشنهادات ارائه شده ازسوی طرفین شده است.
به گفته یکی از اعضای هیأت ایرانی، هواپیمای رسمی که قرار بود ۲۰ ساعت بعد ژنو را به مقصد تهران ترک کند، آخر شب و حتی نیمه شب پرواز خواهد کرد.
منبع: لوموند، ۱۴ اکتبر