کریستیان ماکاریان
مسابقه گراند پری بحرین بین ایران و عربستان نیز در جریان است. تنش میان حکومت سنی و جمعیت شیعه در این پادشاهی کوچک نفتی می تواند روزی منجر به یک رویارویی بزرگ میان تهران و ریاض شود.
بحرین روی نقشه یک نقطه کوچک است؛ مجمع الجزایری تشکیل شده از ۳۳ جزیره پراکنده در دریایی خطرناک. بحرین به مانند پیکان تیزی علیه ایران در خلیج فارس بشمار می رود. و تنش های امروز این کشور درواقع نمونه کوچک شده یک رویارویی است که می تواند روزی دو قدرت سردمدار اسلام، یعنی ایران و عربستان سعودی را در برابر هم قرار دهد.
مبدأ اغتشاشات به راه افتاده در این پادشاهی کوچک تصمیمی بود که ازسوی دولت برای ازسرگیری مسابقات گراند پری فرمول یک اتخاذ شد. این مسابقات سال گذشته به دلیل آغاز شورش ها برگزار نگردید. بخاطر داریم که بحرین در فوریه ۲۰۱۱ تلاش کرد تا بازتاب بهار عربی در کل منطقه خلیج فارس مسکوت بماند. پس از یک ماه سرکوب، ده ها نفر کشته شدند. دلیل اصلی اغتشاشات خشم شیعیان این کشور، که ۶۰ درصد جمعیت بحرین را تشکیل می دهند، از شرایط حاکم بود: اشغال تمامی منصب های سیاسی و اقتصادی توسط سنی ها. یک سال بعد، تظاهرکنندگان علاوه بر خواسته قبلی خود دایر بر حقوق برابر برای شیعیان، خواهان دولتی برآمده از صندوق های رأی و مجلسی تمام عیار شده اند.
برگزاری مسابقات “فرمول یک” به مثابه یک تحریک
هدف از ایده برگزاری مجدد مسابقات گراند پری در سال ۲۰۱۲ این بود که شرایط گذشته بازگردد؛ به همین دلیل این اقدام به مثابه یک تحریک تعبیر شد. رجال سیاسی بحرین با دامن زدن به وخامت شرایط، هدف خود را ازدست داده اند. افکار عمومی جهان از لابلای اخبار و گزارشات شاهد تبعیض هایی است که در میان غرش اتومبیل های آخرین مدل، بخش کثیری از جامعه از آن رنج می برند؛ همان کسانی که می خواهند ساکت شان کنند.
کلید این مسأله در ریاض پایتخت عربستان است. سعودی ها قبل از بهار عربی سیاست نفوذ بر کل خاورمیانه را اتخاذ کرده اند؛ سیاستی که پس از بهار عربی بر شدت آن افزوده شده [به عنوان مثال حمایت مالی از نفوذی های سوری علیه بشاراسد] و بی شک باز هم به شدت آن افزوده خواهد شد. دل نگرانی آنها ایران و اطرافیانش است که باعث تسلط و نفوذ شیعیان بر منقطه ای می شود که از تهران تا بیروت و از بغداد تا دمشق گسترده شده. این درواقع یک کابوس برای سعودی هاست که طرفدار یک دکترین محافظه کارانه به نام وهابیت اند. و این درحالی است که تمامی مکتب های تشیع به شکلی اصولگرایانه با آن درحال مبارزه اند.
با توجه به موقعیت جغرافیایی بحرین که در شمال شرقی عربستان و در نزدیکی سواحل ایران واقع شده، این کشور گاهی به صحنه تئاتر و گاهی به صحنه مانور شباهت می یابد. در سال ۱۷۸۳ خاندان سنی الخلیفه که هنوز نیز بر کشور حکم می راند، ایرانیان را از قدرت کنار زد تا کنترل جزایر را به دست گیرد. و این درست در زمانی بود که دکترین وهابیت درحال شکل گیری بود و به همین دلیل باعث تسلط آل سعود به قبایل عرب در مجاورت عربستان گردید.
امروز بحرین به یک موضوع حیاتی تبدیل شده. جدا از جمعیت این کشور که اکثریت آن شیعه اند [و به همین دلیل در تهران به عنوان “چهاردهمین استان ایران” شناخته می شود]، این پادشاهی نفت خیز کم درآمدترین پادشاهی خلیج فارس بشمار می رود؛ کشوری که منابع هیدروکربن اش رو به اتمام است و آخرین بسترهای نفتی آن نیز از نظر ایران غصبی شناخته می شود.
بعلاوه بحرین به منظور افزایش منافع استراتژیک خود محل استقرار ناوگان پنجم آمریکا نیز هست.
منبع: اکسپرس، ۲۶ آوریل
