رییس جمهور ایران درحال حاضر مورد غضب آیت الله خامنه ای قرار گرفته. آیا جانشین محمود احمدی نژاد بزودی تعیین خواهد شد؟
در دنیای آیت الله خامنه ای رنگ خاکستری وجود ندارد. رهبر سیاسی و مذهبی ایران فقط رنگ سیاه و سفید را می شناسد: برنده یا بازنده. در دنیای او، رییس جمهور احمدی نژاد مدت ها به عنوان برنده محسوب می شد. خامنه ای همین پارسال به این سؤال که چرا احمدی نژاد مورد علاقه اوست پاسخ داد: “این اولین دولتی است که مدیریت و اختیاراتش را نمی توان زیر سؤال برد و همچنین اولین دولتی است که من با آن احساس آرامش می کنم.”
با این وجود رابطه میان احمدی نژاد و خامنه ای به طور کامل گسسته شده است. جنجال ها از زمانی آغاز شد که احمدی نژاد درصدد برکنار کردن حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات، برآمد. به گفته برخی از نزدیکان خامنه ای، مصلحی وظیفه نظارت بر اطرافیان احمدی نژاد را داشته است. به همین دلیل، خامنه ای با برکناری مهره خود مخالفت و آن را ملغی اعلام کرد و احمدی نژاد نیز به اعتصاب پرداخت. او به مدت ۱۰ روز در دفتر و جلسات کابینه غایب بود و حتی با نماینده خامنه ای نیز صحبت نکرد. این یک فاجعه بود و اهانتی بزرگ اتفاق افتاد.
ازنظر طرفداران خامنه ای در دولت، ارتش و سپاه پاسداران، این پایان کار احمدی نژاد بود. رییس جمهور خیلی راحت وجهه خود را ازدست داد و دو هفته بعد زمانی که درخواست دیدار با خامنه ای را کرد دیگر خیلی دیر شده بود. رهبر انقلاب روزها او را در انتظار گذاشت و درخواست احمدی نژاد برای یک نشست ساده رد شد.
با توجه به اظهارات یکی از کسانی که طی اعتراضات سال ۲۰۰۹ از طرفداران احمدی نژاد محسوب می شد می توان فهمید که تا چه حد مواضع احمدی نژاد افول کرده است. او می گوید: “احمدی نژاد یک زمانی خوب بود، ولی آن دوران تمام شد. او برای همیشه رفتنی است.”
خامنه ای روی احمدی نژاد بسیار سرمایه گذاری کرده بود. او از دید آیت الله ها یک رییس جمهور ایده آل و کامل به حساب می آمد. در میان مردم عادی یک فرد محبوب، مذهبی و وفادار محسوب می شد. اکنون طرفداران خامنه ای می خواهند او را از صحنه به در کنند و برای این کار امروز بهتر از فرداست. حقیقت این است که احمدی نژاد احتمالاً تا سال ۲۰۱۳ دوام نخواهد آورد، به ویژه اینکه یک فرد بالقوه برای جانشینی او آماده است.
فردی که می تواند جانشین احمدی نژاد شود، علی اکبر صالحی نام دارد. او از زمان عزل منوچهر متکی به سمت وزیر امور خارجه انتخاب شده. او فردی وفادار است و به مانند احمدی نژاد، نه خیلی باهوش است و نه خوب می تواند صحبت کند. او حداقل به عنوان یک گزینه آماده بسیار مناسب به نظر می رسد.
صالحی آخرین فرد باقیمانده از دولت اصلاح طلب محمد خاتمی است و احمدی نژاد صرفاً به یک دلیل او را تحمل می کند: بدون صالحی، سازمان انرژی اتمی ایران هیچ گونه همکاریی با دولت نخواهد داشت. به همین دلیل احمدی نژاد نیاز دارد تا صالحی در مجاورتش باشد.
صالحی برخاسته از یک خانواده مذهبی است و در مؤسسه فن آوری ماساچوست [MIT] در ایالات متحده در رشته فیزیک هسته ای تحصیل کرده. او در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی به عنوان نماینده ایران در آژانس اتمی فعالیت داشته است.
صالحی در آنجا در پیشبرد وظایف و اهداف حکومت شکست خورد. او یک شخصیت دانشگاهی و یک استاد خوب است، ولی با این حال، درک چندان خوبی از مسایل ندارد. او نشان داد که برای اداره یک آژانس فرد ناتوانی است. او بارها در زمان مذاکرات هسته ای میان ایران و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۳ اقتدار هیأت مذاکره کننده را زیر سؤال برد. صالحی درنهایت عزل شد و پس از تحمل توهین های بسیار به عربستان سعودی رفت.
ازطرف دیگر، مسایلی هست که نشان می دهد او از حمایت سیاسی کمی برخوردار می باشد. حتی پس از پیروزی انتخاباتی محمود احمدی نژاد بر هاشمی رفسنجانی در سال ۲۰۰۵ قرار بود او وزیر خارجه شود. وی حتی دفتر وزارت را نیز تحویل گرفت، ولی او را کنار گذاشتند و تصدی وزارت خارجه را به منوچهر متکی دادند.
صالحی درنهایت در سال ۲۰۰۹ به ریاست سازمان انرژی اتمی ایران منصوب گردید، ولی مجدداً با مشکل روبرو شد. معمولاً این منصب را معاون سیاسی رییس جمهور اشغال می کند. صالحی اولین رییس سازمان انرژی اتمی ایران است که این رویکرد در مورد او رعایت نشده.
صالحی به خوبی نمی تواند راه خود را پیدا کند و به همین دلیل نمی تواند قدرت را به دست گیرد یا به عمق سیاست وارد شود. او به خوبی می تواند سکوت اختیار کند و آنچه را که می گوید انجام دهد.
صالحی به واقع جانشین بالقوه ای برای احمدی نژاد خواهد بود.
منبع: دی تسایت، ۱۸ ژوئیه
