مشکلات پیش روی اصلاح طلبان ‏

اینترنشنال هرالد تریبون
اینترنشنال هرالد تریبون

» تحلیل اینترنشنال هرالد تریبون از انتخابات آینده ایران

khatamiarm.jpg

محمد خاتمی رئیس جمهوری اسبق ایران در جمع رهبران اصلاح طلب به آرامی مانند یک پیر سیاست نشسته بود در ‏حالیکه چهره های جوان تر روند چهار سالۀ کشور خود را در دورۀ ریاست جمهوری احمدی نژاد به باد انتقاد گرفته بودند. ‏سپس مشاور ارشد خاتمی خاطر نشان کرد، بنظر می رسد حامیان تندروی احمدی نژاد متحدتر هستند و بیشتر بر انتخابات ‏ماه ژوئن تمرکز کرده اند. هیچکس با نظر او مخالفت نکرد. ‏

به گفتۀ تحلیلگران، شکست احمدی نژاد کار آسانی نخواهد بود چرا که او از حمایت تشکیلات روحانیت و بسیجیان ‏برخوردار است. این خود درس اول برای ارزیابی رقابت ریاست جمهوری است. به گفتۀ بسیاری از غربی ها، بنظر می ‏رسد احمدی نژاد مستعد شکست است. سخنان تند او بر ضد اسرائیل و تردیدهایش دربارۀ هولوکاست باعث تحقیر و نکوهش ‏گستردۀ او شده است. علاوه بر این، موضع گیری سخت او دربارۀ اهداف هسته ای ایران موجبات انزوای بیشتر این کشور ‏و تهدید تحریم های شدیدتر را فراهم آورده است. با این حال، او در ایران طرفداران زیادی دارد. ‏

رأی دهندگان شهرستانی و کم درآمد که از دستاوردهای ایران بهره مند شده اند و به مراتب کمتر به اعتبار بین المللی ایران ‏اهمیت می دهند، پایگاه سیاسی احمدی نژاد بشمار می روند. افزایش حقوق مستمری بگیران، اعطای وام های کم بهره و ‏حفظ سوبسیدها برای پایین نگه داشتن بهای بنزین، از جملۀ دیگر اقدامات او بوده اند که البته کارگر هم واقع شده اند. مهین ‏رحیمی، 56 ساله، کارگر بازنشستۀ کارخانۀ داروسازی می گوید، مستمری ماهیانۀ او دو برابر شده است. او می گوید، “من ‏دوباره به احمدی نژاد رأی می دهم.“‏

پاتریک کلاسون معاون مدیر مؤسسۀ سیاست خاور نزدیک در واشنگتن می گوید، در این میان تاحدودی تلافی های سیاسی ‏نیز صورت می گیرد. کلاسون می گوید، “احمدی نژاد می تواند به سراغ کسانی برود که خارج از مراکز قدرت هستند، ‏دارای ارزش های لیبرال نمی باشند و احساس می کنند در طول سال های ریاست جمهوری خاتمی مورد استهزاء قرار ‏گرفته اند و همینطور هم بوده است.” ‏

او می تواند روی حسن نیت آیت الله خامنه ای نیز حساب کند. خامنه ای هیچگونه حرکتی دال بر ترک حمایت از احمدی ‏نژاد از خود نشان نداده است. در این میان شاید حتی حمایت سپاه پاسداران از احمدی نژاد مهم تر قلمداد شود. تاریخ نیز ‏طرف احمدی نژاد است. هیچ یک از رؤسای جمهور ایران از سال 1981 یعنی دو سال پس از پیدایش انقلاب اسلامی، در ‏انتخابات شکست نخورده اند.‏

اما جنبش اصلاح طلب از سال 2005 یعنی زمانی که خاتمی ریاست جمهوری را ترک گفت، فاقد رهبری بوده است و او ‏در حال حاضر تلاش می کند رأی دهندگان خود – جوانان تحصیلکرده – و کسانی را که مخالف رویارویی ایران با غرب ‏هستند، مجددا ً گرد یکدیگر متحد کند.‏

خاتمی باید در عین حال تلاش کند حمایت مردم شهرستان ها و روستاهای ایران را جلب کند. محمد شریعتی مشاور خاتمی ‏می گوید، “خاتمی با موانع بسیاری روبروست. او هیچگونه رسانه ای برای تبلیغات ندارد. او هدف حملات رسانه های ‏دولتی است.“‏

خامنه ای دسامبر سال گذشته از احمدی نژاد بعنوان “فردی انقلابی، وفادار، توانا، فعال و شجاع” یاد کرد و هیچگونه اشاره ‏ای به بدترین نقطه ضعف احمدی نژاد یعنی اقتصاد نکرد. گفته می شود موضوع اقتصاد احتمالا ً می تواند باعث برانگیختن ‏حمایت ها از خاتمی شود.‏

کاوه افراسیابی نویسنده و تحلیلگر مسائل ایران در آمریکا می گوید، “نقطۀ اصلی قوت خاتمی – که پایگاه لیبرال اوست – ‏در عین حال منشأ ضعف او بشمار می رود.” این موضوع پیام های مهمی برای دولت جدید آمریکا دارد که در حال بررسی ‏گشودن مجاری دیپلماتیک به تهران است.‏

منبع: اینترنشنال هرالد تریبیون، 13 فوریه