جریان انحرافی در کمین مس سرچشمه؟

کاوه قریشی
کاوه قریشی

» روند روزافزون بیکاری کارگران

کارگران مجتمع مس سرچشمه، بزرگ‌ترین معدن مس ایران در اعتراض به برکناری احتمالی مدیرعامل آن دست به اعتراض زده‌اند. نماینده رفسنجان در مجلس هم می‌گوید برکناری اردشیر سعدمحمدی و جایگزینی مدیر عامل برکنار شده سایپا “به صلاح مردم منطقه و صنعت مس کشور نیست”. اما منابع خبری استان کرمان اعلام کرده‌اند که نزدیکان محمود احمدی‌نژاد و به ویژه اسفندیار رحیم مشایی قصد دارند از طریق این جابجایی، با ورود به این مجمع اهداف “پیچیده سیاسی و عقیدتی” خود را دنبال کنند.

همزمان و در ادامه موج بیکاری کارگران کشور در ماه‌های گذشته، ۳۰۰ کارگر کارخانه عقاب افشان بیکار شدند. دبیر خانه کارگر سمنان گفته است این کارخانه با تمدید نکردن قرارداد ۴۰ کارگر دیگر، شمار کارگران تعدیلی خود را به ۳۴۰ نفر رساند.

منابع خبری می گویند هفتاد درصد شرکت‌های ساخت و ساز در آستانه ورشکستگی قرار گرفته‌اند؛ موضوعی که می‌تواند بر گسترش دامنه بیکاری کارگران تاثیر گذار باشد.

 

اهداف پیچیده

به گزارش اکو پارس، پایگاه خبری تحلیلی صنعت ایران، ‌کارکنان و کارگران مجتمع مس سرچشمه چندین بار در روزهای گذشته در واکنش به تغییر احتمالی مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران دست به تجمع اعتراضی زده‌اند.

بر اساس این گزارش، کارگران معترض از ساعات اولیه بامداد روز شنبه ۲۸ مرداد ۱۳۹۱ با تجمع در محوطه کار، دروازه مجتمع مس سرچشمه را بستند و خواهان ابقای اردشیر سعدمحمدی به عنوان مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران شدند‏. ‏

آن‌ها تهدید کرده‌اند که در صورت جایگزینی نعمت الله پوستین دوز، مدیرعامل برکنار شده سایپا جایگزین سعدمحمدی در شرکت ملی صنایع مس ایران، “با دست کشیدن از کار، خط تولید مجتمع مس را متوقف می‌کنند‏.”

سایت کرمان فردا نوشته است که نعمت الله پوستین دوز مدیر عامل شرکت سایپا از نزدیکان اسفندیار رحیم مشایی است و ورود وی به سایپا و نقش وی در واگذاری پر حرف و حدیث شرکت سایپا موجب تحقیق و تفحص مجلس از این واگذاری شد.

این پایگاه خبری استان کرمان، این جابجایی را تلاش “جریان انحرافی” برای پررنگ کردن حضور خود در یکی از بزرگ‌ترین بنگاه‌های اقتصادی کشور دانسته و نوشته است که یاران احمدی‌نژاد؛ موسوم به جریان انحرافی می‌خواهند با این کار “پشتیبانی بزرگ مالی را برای انجام اهداف پیچیده سیاسی و عقیدتی خود فراهم آورد.”

جریان انحرافی، عنوانی است که منتقدان دولت، محمود احمدی‌نژاد، اسفندیار رحیم مشایی و دیگر نزدیکان وی را با آن توصیف می کنند.

به گزارش خبرگزاری ایرنا، ‌کارگران مجتمع مس سرچشمه سال گذشته نیز در طوماری به وزیر صنعت معدن و تجارت با قدردانی از تلاشهای وی، ‌خواهان تداوم مدیریت سعدمحمدی شدند.

 ده هزار نفر کارکنان مجمع مس سرچشمه و خانواده‌های آنان این طومار را امضا کرده بودند.

آنزمان برخی از سایت‌های اصولگرای حامی دولت نوشته بودند که به دنبال اعتراض نمایندگان مجلس شورای اسلامی از آنچه “عملکرد ضعیف” سعد محمدی خوانده شده بود وزیر صنایع قصد دارد محمد حسین جوادی را جایگزین وی کند.

محمد حسین جوادی، از جانبازان جنگ ایران و عراق است و سایت‌های اصولگرا در مورد او نوشته‌اند که این عضو قرارگاه خاتم الانبیا در امر سازندگی و فعالیت‌های سپاه پاسداران نقش بسزایی داشته است.

امسال نیز در پی شدت گرفتن شایعات مربوط به احتمال تغییر مدیریت این مجتمع در استان کرمان، گزارش شده که نمایندگان این استان با برگزاری جلسه‌ای فوق العاده نسبت به این جابجایی مدیریتی در شرکت مس واکنش جدی نشان داده اند.

به گزارش سایت کرمان فردا در این جلسه نامه‌ای با امضای ۱۰ نماینده استان کرمان خطاب به وزیر صنعت معدن و تجارت در مخالفت با جابجایی مدیریت شرکت مس تهیه و ارسال شده است.

حسین آذین، نماینده رفسنجان و انار در مجلس هم گفته است: “تغییر در مدیریت صنعت مس به صلاح مردم منطقه و صنعت مس کشور نیست.”

به گفته این نماینده مجلس: “شایعه‌هایی از انتخاب فردی که راه را نمی‌داند به گوشمان رسیده که باید در آن تجدید نظر شود.”

معدن مس سرچشمه با یک میلیارد تن ذخایر تخمین زده شده، یکی از بزرگ‌ترین مجتمع‌های صنعتی معدنی جهان محسوب می‌شود و بزرگ‌ترین تولید کننده مس در ایران است.

هنوز اخبار رسمی پیرامون جابجایی مدیریت مس سرچشمه منتشر نشده، اما اعتراض‌های پیاپی کارگران، فعالیت‌های این مجمتع را در مقاطعی دچار اختلال کرده است.

 

تهدید امنیت شغلی کارگران

مشکلات مدیریتی صنایع معدن تنها بخش اندکی از بحران اقتصادی کشور در ماه‌های گذشته است. به دنبال اعمال تحریم‌های غرب علیه جمهوری اسلامی، ضربات سنگینی بر اقتصاد ایران و به ویژه زندگی معیشتی جامعه کارگری کشور وارد شده است.

 کار‌شناسان اقتصادی می‌گویند افزایش نرخ تورم و دیگر مشکلات اقتصادی کشور تاریخی ۳۰ ساله دارد اما در نتیجه نا‌بسامانی‌های اقتصادی دولت احمدی‌نژاد در شش سال گذشته و بخصوص به علت اعمال تحریم‌های جهانی شکاف میان شاخص‌های اقتصادی عمیق‌تر شده است.

بیکاری تدریجی کارگران یکی از جدی‌ترین پیامدهای وضعیت کنونی است.

در تازه‌ترین مورد مربوط به بیکاری کارگران، خبرگزاری آفتاب روز پنجشنبه ۲۶ مرداد ماه، به نقل از دبیر خانه کارگر سمنان خبر داد که پس از بیکار شدن ۳۰۰ کارگر کارخانه عقاب افشان، این کارخانه با تمدید نکردن قرارداد ۴۰ کارگر دیگر، شمار کارگران تعدیلی خود را به ۳۴۰ نفر رساند.

حبیب الله محقق همچنین با اشاره به اینکه ۶۰ کارگر دیگر نیز در لیست عدم تمدید قرارداد وجود دارند، اضافه کرد: پیش بینی می‌شود ظرف چهار ماه آینده این واحد تولیدی به دلیل افزایش مشکلاتش قرارداد بیش از ۷۰۰ کارگر خود را تمدید نکند.

کارخانه عقاب افشان یکی از بزرگ‌ترین تولید کنندگان اتوبوسهای عقاب (اسکانیا) است؛ به نوشته خبرگزاری آفتاب، به دلیل واردات گسترده اتوبوس‌های ارزان‌قیمت چینی و همچنین ناتوانی در تهیه مواد اولیه تولید و قطعات ساخت اتوبوس که از کشور سوئیس تامین می‌شد، عقاب می‌خواهد با تعدیل نیروهای کار بخشی از مشکلات مالی خود را جبران کند.

همزمان دیروز، دوشنبه،‌ ۳۰ مرداد ماه، رئیس کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار مازندران اعلام کرد: بیش از ۸۰ درصد کل قرارداد‌های کارگران و کارفرمایان در مازندران سفید امضا منعقد می‌شود و در شرایط کنونی فقدان امنیت شغلی مهم‌ترین دغدغه جامعه کارگری است.

میرعلی شیر افکن با بیان اینکه بیش از ۸۰ درصد کل بنگاه‌های کشور خرد و کوچک هستند، به خبرگزاری ایلنا گفته است: “گسترش قراردادهای سفید امضا در این بنگاه‌های اقتصادی نشان از بی‌اعتبار شدن قراردادهای کاری و فقدان امنیت شغلی کارگران دارد.”

در چنین شرایطی دبیر کانون سراسری پیمانکاری عمران نیز گفته است: “قراردادهای مقطوع، مناسب شرایط اقتصادی کشور نیست به طوری که در ۵ سال گذشته ۷۰ درصد شرکتهای ساخت و ساز در قالب این قرارداد‌ها ضررهای مالی زیادی کرده‌اند.”

بخش عمده‌ای از کارگران کشور در بخش عمران و ساخت و ساز مشغول فعالیت هستند و این وضعیت در بیکاری این طیف از کارگران تاثیر داشته است.

خبرگزاری‌های رسمی تا اواسط اردیبهشت ماه جاری از بیکاری دست کم ۳۰۰۰ کارگر در نقاط مختلف کشور به علت اخراج از واحدهای تولیدی یا عدم تمدید قراردادهای کاری از آغار سال جدید خبر داده‌اند.