دو روز پس از آنکه بخشدار مرکزی نوشهر از ممنوعیت حضور افغان ها در این شهر خبر داد، یک معاون استانداری مازندران اعلام کرد که تمام اتباع کشور افغانستان که در این استان سکونت دارند باید تا پایان تیرماه امسال از مازندران خارج بشوند.
هادی ابراهیمی، معاون سیاسی ـ امنیتی استانداری مازندران روز گذشته به خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی (ایرنا) گفت که از تیر ماه امسال “سکونت و تردد اتباع افغان ها در مازندران ممنوع است و از این تاریخ، تمام مدارک اقامتی و هویتی این افراد بی‌اعتبار می‌شود.”
این ممنوعیت در شرایطی اعلام می شود که در روز 13 فروردین امسال، مسئولان ستاد سفرهای نوروزی در شهر اصفهان هم ورود شهروندان افغان را به “پارک کوهستانی صفه” در روز سبزده به در ممنوع کرده بودند.
شهرداری اصفهان در آن هنگام به نقل از احمدرضا شفیعی، مسئول کمیته انتظامی ستاد سفرهای نوروزی این شهر گفته بود که در روز طبیعت یا سیزده به در، به گفته اوبرای “ایجاد امنیت و تامین رفاه بازدید کننده ها” از ورود افغان‌ها به پارک صفه جلوگیری شده است.
اعلام این تصمیم بحث ها و واکنش های منفی زیادی در فضای مجازی اینترنت به دنبال داشت. بسیاری از کاربران افغان شبکه های اجتماعی مجازی و ایرانیان که این تصمیم را نادرست و “نژادپرستانه” توصیف می کردند، در سایت هایی مانند فیس بوک و بالاترین نظرات خود را علیه این تصمیم مطرح کردند.
گروهی از کاربران ایرانی هم صفحه ای با عنوان “ما همه افغانیم” در فیسبوک به راه انداختند و روزی هم برای اعلام همبستگی با افغان ها در ایران تعیین شد اما دولت جمهوری اسلامی بی توجه به این واکنش ها، سیاست های ضد اتباع افغانستان را ادامه می دهد.
معاون سیاسی –ـ امنیتی استانداری مازندران با بیان اینکه در سال 1390 بیش از 3040 نفر از اتباع افغانستان در این استان بازداشت و به کشورشان انتقال داده شدند، افزود که ممنوعیت حضور اتباع افغانستان در این استان، طبق “مصوبه وزارت کشور” اعمال می‌شود.
ابراهیمی در عین حال گفت که حضور اتباع افغانستان در ۱۰ شهر ساحلی مازندران از سال ۱۳۸۶ ممنوع بوده است.
او همچنین “هرگونه خدمات‌رسانی به این افراد را جرم” خواند و گفت که “با متخلفان به شدت برخورد” خواهد شد.
استانی که برای افغان‌ها نیست
سه روز پیش نیز بهمن خواجوند٬ بخشدار مرکزی نوشهر اعلام کرده بود: “نوشهر شهری توریستی است و وجود افاغنه در این حوزه به شدت ممنوع است.”
به گزارش خبرگزاری فارس، بهمن خواجوند در گردهمایی دهیاران بخش مرکزی نوشهر با تاکید بر جمع‌آوری افغان ها از بخش مرکزی بیان داشت: “نوشهر شهری توریستی است و وجود افاغنه در این حوزه به شدت ممنوع است.”
وی از دهیاران خواست نسبت به شناسایی شهروندان افغانستانی به اتفاق فرماندهان پایگاه‌های بسیج اقدام و گزارش فعالیت‌های خود را به واحد سیاسی فرمانداری نوشهر اعلام کنند.
خواجوند ادامه داد: “مازندران جزء استان‌های معین برای نگهداری افغان ها نیست و باید هرچه سریع‌تر آنها را براساس ضوابط از استان خارج کنیم.”
سید تقی شفیعی، مدیرکل مهاجران و اتباع خارجی وزارت کشور هم در کارگروه ساماندهی اتباع خارجی در آمل با اشاره به اینکه در سال جاری یک مصوبه اولویت‌دار برای خروج اتباع خارجی در مازندران اجرایی شده است، گفت: “بر اساس مصوبه شورای تامین مازندران و تایید آن از سوی کارگروه کشوری، مازندران به‌عنوان تنها شهر ممنوع برای حضور اتباع مجاز و غیرمجاز افغانی شناخته شده است.”
وی با بیان اینکه بر اساس این مصوبه، تمام اتباع افغانی تا تاریخ 30 خرداد امسال فرصت حضور در مازندران را دارد، افزود: “این قانون برای تمامی افغان‌های مجرد، متاهل، دارای مجوز غیرمجوز و حتی دارای گذرنامه می‌شود.”
شفیعی با اشاره به اینکه امروز یک گروه دامادهای تحمیلی ناشی از ازدواج غیرقانونی با دختران ایرانی با افغانی‌ها تشکیل شده است، یادآور شد: “تعدادی از این ازدواج‌ها شرعی و برخی نیز قانونی است.”
وی افزود: “تاکنون هزار ازدواج شرعی دختران مازندرانی با اتباع خارجی ثبت شده است.”
شفیعی با اعلام اینکه “این دامادها نیز باید دست همسران خود را گرفته و از مازندران خارج شوند”، بیان کرد: “گروهی که ازدواج قانونی کردند در این طرح قرار ندارند.”
وی با اشاره به اینکه قانون نیروی انتظامی را ملزم کرده است که نسبت به دستگیری و اخراج این اتباع از مازندران اقدام کند، افزود: “همه موظف به اجرای این قانون و پاکسازی استان از این اتباع هستیم.”
شفیعی با بیان اینکه “این مصوبه یک فرصت طلایی برای مازندران در راستای پاکسازی استان از اتباع بیگانه است”، گفت: “امروز دیگر حضور افغان‌ها برای مازندران یک تهدید به شمار می‌رود.”
وی با اعلام اینکه “نباید اجازه داد گروهی در راستای تغییر فرهنگ استان تلاش کنند”، گفت: “مازندران به دلیل گردشگرپذیر بودن نمی‌تواند حضور این اتباع را بپذیرد.”
“مدام در حال تولید بحران”
روزنامه شرق در شماره دو روز پیش خود با یادآوری اینکه نزدیک به “۲۰ روز پیش در رسانه‌ها خبری منتشر شد مبنی بر اینکه پلیس اصفهان برای روز سیزده‌بدر ورود اتباع کشور افغانستان را در پارک صفه اصفهان ممنوع اعلام کرد” و “این خبر در اولین لحظات پس از انتشار با واکنش شدید و منفی بسیاری از رسانه‌ها و فعالان اجتماعی مواجه شد” نوشت: “حجم اعتراضات به این اقدام ناپسند به حدی بود که وب‌سایتی که خبر اولیه این موضوع را انتشار داده بود بلافاصله آن را از روی خروجی خود برداشت اما اعتراضات و واکنش‌ها به این مسئله و این نوع نگاه تا چندین روز پس از آن همچنان ادامه داشت.”
این روزنامه اظهارات بخشدار مرکزی نوشهر درباره “ممنوع شدن حضور افغان‌ها در نوشهر” را “سخنان تاسف‌بار یک بخشدار در استان مازندران” توصیف و یادآوری کرده که “بسیاری از افغان‌هایی که در ایرانند دارای مجوز اقامت و کار هستند و همین مسئله جواز لازم برای حضور و فعالیت آنها در همه شهرها قلمداد می‌شود.”
احمد محیط‌فر، جامعه‌شناس هم دراین‌باره به شرق گفته که “این چه سیاست غلطی است که مدام در حال تولید بحران است” و “فکر می‌کنم روی این اتفاقات باید کمی تامل کرد چون مغایر است با پیشینه کشورمان. البته اگر یک مورد بود، می‌توانستیم به حساب بی‌سلیقگی یک مدیر بگذاریم.”
این جامعه‌شناس همچنین از ممنوعیت حضور افغان‌ها در برخی از مراکز گردشگری ایران انتقاد کرده و گفته: “این کار، کار درستی نیست هم به لحاظ انسانی و هم زحمتی که آنها برای ما کشیده‌اند و هم ما برای آنها.”
دولت می گوید که گروه بزرگی از پناهندگان افغان را برای سال های طولانی درایران پناه داده، اما اکنون که وضعیت افغانستان باثبات تر شده است، انتظار دارد این پناهندگان به کشور خود باز گردند.
اما منتقدان دولت می گویند تدابیری که برای تشویق مهاجران افغان به بازگشت به کشورشان در نظر گرفته شده است، حقوق و منزلت انسانی آنها را نقض می کند.
