براین جونز
وزیر امورخارجه ترکیه ایران را به خاطر واکنش به تصمیم ناتو برای استقرار موشک‌های پاتریوت در مرز این کشور و سوریه مورد انتقاد قرار داد. تصمیم ناتو به تنش‌های بین ایران و ترکیه که روابطشان بر سر بحران سوریه تیره شده، افزوده است.
احمد داووداوغلو وزیر امورخارجه ترکیه روز سه‌شنبه نگرانی ایران در مورد تصمیم ناتو را بی‌مورد دانست.
داووداوغلو که در آنکارا با خبرنگاران صحبت می‌کرد گفت در عوض انتقاد از سیستم موشکی، ایران باید به دولت سوریه بگوید سرکوب مخالفان و ایجاد آشوب در مرز ترکیه را کنار بگذارد.
تهران قویا این اقدام را محکوم و اعلام کرده که این تصمیم خطر جنگ جهانی سوم را برمی‌انگیزاند. محمود احمدی‌نژاد سفر خود به ترکیه برای شرکت در یک فستیوال مذهبی را لغو کرد.
درگیری سوریه بین دو کشور تنش ایجاد کرده است. ایران از رژیم بشار اسد حمایت می‌کند و ترکیه از مخالفان.
سینان اولگن، رئیس یک موسسه تحقیقاتی در استانبول گفت، لغو سفر احمدی‌نژاد فرصت برای گرم شدن روابط دوباره بین دو کشور را از بین برد. “ترکیه می‌خواست در مورد آینده سوریه با ایران، به رغم حمایت این کشور از اسد، مذاکره کند. هنوز منافع مشترک زیادی در دوران پس از اسد وجود دارد. سوریه به مغاک بی‌ثباتی نخواهد افتاد؛ برای همین منافع مشترک زیادی وجود دارد.”
برای لغو سفر احمدی‌نژاد دلیل رسمی اعلام نشده است.
اما به گفته مراد بیلهان این امر بیشتر مربوط به مخالفت در داخل کشور برای همکاری بین آنکارا و تهران در مورد سوریه است.
بیلهان، دیپلمات سابق ترکیه در ایران است و در دانشگاه کولتور استانبول روابط بین‌الملل تدریس می‌کند.
بیلهان گفت: “اول از همه او ممکن است دلایل داخلی داشته باشد. چون بیانات جالبی از طرف مقامات نظامی ایران به گوش رسیده که ترکیه را تهدید کرده‌اند؛ دقیقا در همان زمان که او می‌خواست به ترکیه سفر کند. نکته اینجاست که او احتمالا در داخل کشور درگیر مجادله است.”
تحلیلگران می‌گویند احمدی‌نژاد کسی است که آنکارا می‌تواند با او کنار بیاید.
رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه در گذشته رهبر ایران را دوست خوانده بود، با اینکه بحران سوریه روابط این دو نفر را سرد کرده است.
اما اولگن، تحلیلگر ترک، هشدار داده که تغییرات درون ایران می‌تواند علیه تلاش‌های دولت ترکیه برای تداوم دیپلماسی با تهران بر سر سوریه عمل کند.
“رئیس جمهور بعدی ایران که احتمالا هم راستا با رهبر ایران است می‌تواند توافق‌هایی که ترکیه با احمدی‌نژاد بر سر موارد متنوع انجام داده است، از محیط زیست منطقه‌ای گرفته تا پرونده هسته‌ای، را بر هم بزند؛ حداقل در کوتاه مدت.”
با این حال انتظار می‌رود روابط با آنکارا، که تحت فشار شدید واشنگتن برای تحریم انرژی ایران قرار دارد، سخت‌تر شود.
منبع: صدای آمریکا - 18 دسامبر 2012
