با مهدی عربشاهی، دبیر تشکیلات دفترتحکیم وحدت در خصوص برخوردهای صورت گرفته در دانشگاهها پس از انتخابات ریاست جمهوری به گفتگو نشستیم. وی در گفتگو با روز، ضمن اشاره به بازداشت بیش از یکصد دانشجو در سرتاسر کشور تصریح کرد “سنگین ترین برخوردها با اساتید و دانشجویان صورت گرفت. نمونه بارز آن فاجعه حمله به کوی دانشگاه بود که آن را خونبارترین فاجعه تاریخ دانشگاههای ایران باید خواند”. این گفتگو در پی می آید.
آقای عربشاهی، در یک جمع بندی به ما بگویید که برخودهای صورت گرفته با دانشجویان پس از انتخابات به چه صورتی بوده است؟
پس از انتخابات ریاست جمهوری شاهد فضای خاصی در کشور بودیم که می توان آن را در سالیان اخیر بی نظیر دانست. از یک طرف شاهد مردمی بودیم که به شدت نسبت به نتایج انتخابات معترض بودند و احمدی نژاد را بر آمده از یک کودتای انتخاباتی می دانستند؛ از سوی دیگر حاکمیت با شدتی بی سابقه دست به سرکوب تحرکات معترضین می زد. در این میان مثل همیشه سهم دانشگاه لحاظ شده بود و سنگین ترین برخوردها با اساتید و دانشجویان صورت گرفت. نمونه بارز آن فاجعه حمله به کوی دانشگاه بود که آن را خونبارترین فاجعه تاریخ دانشگاههای ایران باید خواند که 16 آذر و 18تیر در برابر آن چیزی نبودند. به نظر می رسد مثل همیشه تحلیل حاکمیت این بود که با خاموشی دانشگاه از پتانسیل اعتراضات کاسته می شود که البته این بار به دلیل فراگیر بودن جنبش اینگونه نشد و مردم با شدتی کم سابقه اعتراضات خود را در خیابانها ادامه دادند.
در مجموع شمار دانشجویان کشته شده در حوادث اخیر و همچنین دانشجویانی که بازداشت گردیدند مشخص است؟
با توجه به فضای امنیتی که در کشور ایجاد شد بسیاری از فعالان شناخته شده دانشجویی نیز مانند سایر فعالان سیاسی و اجتماعی در معرض بازداشت قرار داشتند و به همین دلیل در روزهای نخست امکان کسب خبر دقیق مهیا نبود. پس از آن هم بسیاری از دانشگاههای مهم کشور به حالت تعطیل در آمد و چون بسیاری از بازداشت شدگان، مفقودین و شهدا از دانشجویان عادی هستند و خانواده های آنها نیز به وسیله نیروهای امنیتی و قضایی از هرگونه خبررسانی منع شده اند؛ تهیه آمار دقیق شهدا و بازداشت شدگان ممکن نیست. البته در زمان بازگشایی دانشگاهها، واحد حقوق بشر دفتر تحکیم وحدت اقدامات لازم را در این زمینه انجام خواهد داد. با این حال بنا بر آماری که ما داریم در سراسر کشور بیش از 100 نفر از فعالان دانشجویی بازداشت شده اند که گروهی از آنها آزاد شده اند. با این حال برخی از آنها که همچنان در زندان به سر می برند یا خبری از آزادی آنها منتشر نشده عبارتند از : ضیا نبوی دانشجوی محروم از تحصیل و دبیر کمیته دفاع از حق تحصیل، عزت تربتی دبیر شورای تهران دفتر تحکیم وحدت، مجید دری دانشجوی محروم از تحصیل، شیوا نظرآهاری دانشجوی محروم از تحصیل و فعال حقوق بشر، علی وفقی عضو سابق شورای مرکزی تحکیم، حسام سلامت رتبه اول کنکور ارشد علوم اجتماعی در سال 85، حمزه غالبی مسوول ستاد دانشجویی موسوی، محمد قایم مقامی عضو سازمان ادوار تحکیم، ناصح فریدی دبیر سابق انجمن اسلامی تربیت معلم، علیرضا خوشبخت و زهرا توحیدی از دانشجویان محروم از تحصیل و….
عمدتا چه نهادهایی درگیر برخورد با دانشجویان بودند؟
همه نهادهای امنیتی و انتظامی در این برخوردها دخیل بوده اند مثل وزارت اطلاعات، اطلاعات سپاه و نیروی انتظامی
از وضعیت دانشجویان در شهرهای دیگر چه خبری دارید؟
شهرهای دیگر نیز از این برخوردها در امان نبوده اند. به طور مثال در بابل و مازندران، همدان، شیراز، اهواز و آبادان، قزوین و… شاهد برخورد گسترده با دانشجویان بوده ایم و تعداد زیادی از دانشجویان بازداشت شدند که البته گروهی از آنها آزاد شده اند.
در مجموع کارنامه دولت آقای احمدی نژاد در پیوند با دانشگاهها و فعالیتهای دانشجویی و نیز برخورد با دانشجویان را چطور ارزیابی می کنید؟
دولت احمدی نژاد از نخستین روز کاری خود به دانشگاه و دانشجو به چشم یک سوژه امنیتی نگاه می کرد و مهمترین هدف خود را مهار جنبش دانشجویی و خاموشی هر نوع پتانسیل اعتراض و انتقاد قرار داده بود و در این راه سیاهه انبوهی از تشکلهای منحل شده، نشریات دانشجویی توقیف شده، دانشجویان محروم از تحصیل و بازداشت شده از خود باقی گذاشت. با این حال فضای دانشگاهها در آستانه انتخابات و روزهای پس از آن نشان داد که این رویای اقتدارگرایان تعبیر شدنی نیست و دانشگاه هر لحظه در پیگیری حقوق خود رادیکال تر و دانشجویان روز به روز در برابر فشارها استوارتر می شوند.