ارتباط دیپلماتیک بین ایران و غرب سریعتر از آنچه ما تصورش را میکردیم در حال پیشرفت است. این امر نتیجه سال ها تلاش دولت اوباما و قانونگذاران برای فشار به ایران است تا این کشور تصمیم بگیرد دیپلماسی به نفعش است یا ادامه تحریمهای اقتصادی و انزوای بینالمللی.
حالا که ایران تصمیم به مذاکره جدی دیپلماتیک گرفته باید نیات این کشور مورد آزمایش قرار گیرد. اعضای کنگره باید از این فرصت استفاده کند و تصمیمات استراتژیکی در مورد سیاست تحریمها بگیرند.
تحریمهای جاری علیه ایران به اقتصاد این کشور آسیب جدی زده است. 40 هزار سرباز آمریکایی در خلیج فارس در حالت آماده باش قرار دارند. ایران هنوز تصمیمی برای ساخت بمب نگرفته است؛ هنوز آنقدر اورانیوم غنیشده ندارد که آنها را تبدیل به مواد تولید یک بمب کند و کلاهک هستهای و ابزاری که آن را به نقاط دوردست بفرستد هم ندارد.
جامعه اطلاعاتی تخمین میزند که ایران با بدست آوردن این تواناییها یک تا دو سال فاصله دارد. کنگره با اختیارش در مورد کاهش تحریمها نقش مهمی در دستیابی به توافق ایفا میکند. این به کنگره فرصت میدهد تا در دستیابی به یک پیروزی که امنیت ملی آمریکا را ارتقا میدهد شریک باشد.
از طرف دیگر اگر دولت در مورد توافق مذاکره کند و کنگره آن را سد کند، ایران به احتمال زیاد برنامه هستهای خود را سرعت میبخشد. کنگره دو راه دارد: یا با برنامه هستهای ایران بسازد یا اینکه از گزینه نظامی حمایت کند. اکثر متخصصان نظامی موفقیت این گزینه را کم میدانند و بیم آن دارند که شکست آن ایران را به سمت ساخت بمب هستهای ببرد.
ایران و آمریکا نیاز به یک راهحل دیپلماتیک دارند. حالا زمان آن است که ایرانیها را پشت میز مذاکره آزمایش کنند نه اینکه به آنها فشار بیاورند.
کنگره هم در حال آزمایش شدن است، اما تجربه میگوید که قانونگذاران انعطاف لازم را برای دستیابی به توافق از خود نشان نمیدهند. آمریکاییها جنگی دیگر در خاورمیانه را نمیخواهند و موضع کنگره در مورد سوریه این موضوع را به روشنی نشان داد. آیا آنها از یک اقدام نظامی خطرناکتر در ایران حمایت میکنند؟
خوشبختانه اوباما آنقدر دانا بود که مسیر دیپلماتیک را پیش بگیرد و سلاحهای شیمیایی سوریه را نابود کند. این اقدامات منافع امنیتی آمریکا را بهبود میبخشد. کنگره با این تصمیم نفس راحتی کشید.
همین موضوع در مورد ایران هم میتواند اتفاق بیافتد. اوباما با دنبال کردن توافق، میتواند برای کنگره راه فراری ایجاد کند که مجبور نباشد از اقدام نظامی حمایت کند یا مجبور باشد به رایدهندگان توضیح دهد چرا نتوانستند جلوی بمب هستهای ایران را بگیرد.
توافق با ایران مستلزم کاهش تحریمها از جانب کنگره است. اما این فرصتی برای ادعای پیروزی است نه یک بار بر دوش کنگره. این امر کنگره را با رئیسجمهور در یک مسئله امنیتی همراه میکند. بعد از آن کنگره میتواند بگوید تحریمهای شدید علیه ایران عمل کرد و بدون یک جنگ ناخواسته دیگر در خاورمیانه توانستیم موفق شویم.
آیا وقت آن نشده کنگره هم یکبار پیروز شود؟
منبع: پولیتیکو - 18 اکتبر 2013