البرز محمودی
در حالی که از مسئولین جمهوری اسلامی، برخلاف اخباری که پیش از این در مورد حضور آیت الله خامنه ای و دیگر مسئولین در دانشگاه اعلام شده بود، در روز دانشجو خبری نبود، دانشجویان دانشگاه تهران دیروز به دعوت دفتر تحکیم وحدت برای برگزاری مراسم این روز گرد هم آمدند و با شرکت در تریبون “دانشگاه فریاد آزادی”، اعتراض خود را به فشار بر دانشگاه با فریاد “مرگ بر دیکتاتور” اعلام کردند. در این میان اما نیروهای دولتی هم بودند در قالب ماموران امنیتی و ماموران حراست که به ضرب و شتم شدید حاضران در این تریبون پرداختند.
دانشجویان دیروز و در ابتدا با تجمع در منطقه مرکزی دانشگاه تهران به راپیمایی پرداختند و سپس به سمت دانشکده فنی حرکت کردند؛ در حالیکه سرود “یار دبستانی من” و “ایران مرز پرگهر” را می خواندند که طی سالهای گذشته همواره این طیف را از طیف محدود دانشجویان طرفدار حکومت که از عنوان تحکیم وحدت طیف شیراز و یا بسیج دانشجویی استفاده می کنند، جدا می کند.
دانشجویان تظاهرکننده پلاکاردهای نیز در دست داشتند که از جمله روی آنها نوشته بود؛ “دانشگاه فریاد آزادی، دانشگاه فریاد رهایی”، “دموکراسی و حقوق بشر در ایران، صلح در جهان”، “از این بیداد می کنم فریاد”، “کردان سمبل عدالت احمدی نژاد”، “نه به تفکیک جنسیتی، نه به سنگسار، نه به اعدام”، “دانشجویان ایران زمین برای تحقق حاکمیت ملی به پیش”، “صندوق ذخیره ارزی، صندوق ذخیره نذری”، “دانشگاه آزادی در سالی که گذشت: 8 بازداشتی، یک خودکشی، 38 توقیف نشریه، 13 مورد انحلال تشکل، 134 مورد کمیته انضباطی و ضرب و شتم”، “سه سال مهرورزی در دانشگاه بیش از 400 مورد بازداشت، 100 مورد بازنشستگی اساتید، 57 تشکل منحل، 400 حکم کمیته انضباطی”، “دانشجویان محروم و اساتید اخراجی مان را بازگردانید”، “دوباره می شود آری به باغ گل رویاند، دوباره می شود آری به دشت سبزه نشاند، دوباره می شود اگر بپیوندیم”، “درآمد نفتی ایران در جیب چین و روسیه”، ”دانشجو می میرد ذلت نمی پذیرد”، “چو ایران نباشد تن من مباد”، “زنده باد آکادمی آزاد”، “با تهدید و احضار آرام نمی شویم”، “حقوق زنان، حقوق بشر”، “آزادی پوشش حق ماست”، “دانشجو، دانشجو، اتحاد، اتحاد”و…
برچیدن تنها گیت باقیمانده
تجمع دانشجویان در داخل دانشگاه سبب شد که گیت های امنیتی یکی از درهای در خیابان پورسینا که پس از مراسم 16 آذر سال قبل بر اساس مشاوره هایی که از سوی حراست دانشگاه کیپ تاون آفریقای جنوبی (متخصصین در آپارتاید دانشجویی در آفریقای جنوبی) نصب شده بود شکسته و از جا کنده شود که شادمانی دانشجویان را به دنبال داشت.
هر چند پیش از این و در آستانه روز دانشجو و تجمع دانشجویی و در حالیکه خبر ها حاکی از تشدید فضای امنیتی در دانشگاه تهران بود، بیش از ۱۸۰۰ نفر از دانشجویان این دانشگاه طی نامه ای اعتراضی به فرهاد رهبر رئیس این دانشگاه خواستار برچیده شدن گیت های امنیتی شده و آنها را “نمادهای توهین به خرد و شخصیت دانشجویان” نامیده بودند.
فیلمی از این مراسم را اینجا ببینید.
دانشجویان پس از پیوستن دانشجویان بیرون مانده، در حالی که بر علیه دولت شعارهایی چون “نصر من الله و فتح قریب.. ننگ بر این دولت مردم فریب”، “دانشجو، می میرد، ذلت نمی پذیرد” و “محمود احمدی نژاد، عامل تبعیض و فساد” می دادند به سمت دانشگاه فنی در حرکت بودند که بازداشت دو دانشجو بهانه ای شد تا اینبار دانشجویان به سمت در دانشگاه پزشکی واقع در خیابان پورسینا حرکت کنند. همزمان با حرکت دانشجویان چند دانشجو هم اقدام به پرتاب سنگ به سمت دفتر انتظامات دانشگاه پزشکی کردند که برخی دانشجویان دیگر مانع این کار شدند و از دانشجویان خواستند “بهانه به دست آنها” ندهند. به این ترتیب دانشجویان به گیت‌های مقابل در دانشکده پزشکی رسیدند که به نوشته ایسنا “تنها گیتی که از دانشگاه تهران را که جمع نشده بود” بشکنند. پس از این بود که دو دانشجوی بازداشتی نیز آزاد شدند.
ما ایستاده ایم
پس از شکستن گیت ورودی دانشکده پزشکی، دانشجویان در مقابل دانشکده فنی جمع شدند. در اینجا مهدی عربشاهی، دبیر تشکیلات تحکیم اولین سخنران بود که از جمله اظهارداشت: “ما امروز اینجا جمع شده ایم تا بگوییم برای ارزش های دانشجو ایستاده ایم و در برابر ظلم می ایستیم. “
وی ضمن تاکید بر اتحاد دانشجویان با معلمان و کارگران گفت: “مگر ما جز آزادی بیان و تشکل های آزاد دانشجویی چه می خواهیم. مگر ما جز نشریات آزاد دانشجویی و آزادی دانشجویان چه می خواهیم؟ما می خواهیم فرزاد کمانگر معلم در آستانه اعدام آزاد شود و به سر کلاس هایش برگردد.“
بعد از او نوبت به مرتضی سیمیاری از دفتر تحکیم وحدت رسید که او نیز گفت: “جنبش دانشجویی با حضور خود نشان خواهد داد که ایستاده است و تبعید و اعدام هیچ اثری بر او ندارد.“
در ادامه این مراسم حبیب فرحزادی، نماینده انجمن دموکراسی خواه دانشگاه تهران، ضمن اعتراض به حمله ماموران امنیتی به خانه سه تن از اعضای انجمن دموکراسی خواه دانشگاه تهران در شب گذشته گفت: “اکنون اوین را وارد دانشگاه کرده اید.”
وی افزود: “این لشگر کشی واقعا برای چیست، به کمیته احضار می شویم، به زندان می رویم، ما نفس می کشیم. آن قدر که نیروهای ضد شورش را به خیابان بکشیم.“
در ادامه مجید توکلی، یکی از سه دانشجوی بازداشتی امیرکبیرکه پس از تحمل زندان و شکنجه فراوان مدتیست آزاد شده، از تلاش کلیه دانشجویان برای آزادی وی و احمد قصابان و احسان منصوری تشکر کرد. وی در ادامه با اعتراض به “سیاست های نادرست اقتصادی دولت مستبد”، گفت: “ امروز شعبان بی مخ ها دولت را به تاراج می برند، امروز شعبان بی مخ ها در لوی ناصرالدین شاه در آمدند. بر باد دهی عزت و شرف ایرانی و هر گونه آزاد اندیشی، فروش خزر، نشستن زیر سایه خلیج عربیه، کمک به ونزوئلا و کوبا امروز بدتر از گلستان در حال پبگیری است.“
در این تجمع مهدیه گلرو دانشجوی محروم از تحصیل دانشگاه علامه هم که چندی پیش به دلیل تحصن یک هفته در زندان بود گفت: “آمده ایم تا بگوییم هر چند چکمه های استبداد روی گلوی ما باشد، نمی گذاریم که حراست جای خالی ساواک را پر کند. آمده ایم تا بگوییم که اگر دانشگاه را زندان کنند، ما زندان را دانشگاه می کنیم.“
سخنران بعدی نسیم سرابندی، دبیر کمسیسون زنان دفتر تحکیم وحدت بود که گفت: “ما آمده ایم که بگوییم اجازه نمیدهیم که چنین طرح هایی در مجلس تصویب شود. اجازه نمیدهیم که حوادثی نظیر دانشگاه زنجان، سهند و… که در آن دختران دانشجو مورد تعرض، تجاوز، و خشونت مسئولین حراست و کمیته های انضباطی دانشگاهها واقع شده اند تکرار شود. اجازه نمیدهیم که خشونت علیه دختران در دانشگاه ها رایج شود.“
ضرب و شتم
هرچند هنوز خبری از بازداشت دانشجویان معترض نیست اما تجمع دیروز با خشونت فراوان همراه بود. به گزارش ایسنا، پس از سخنان برخی دانشجویان تجمع کننده مجری برنامه اعلام کرد که برنامه از سوی آنها تمام شده و از همه خواست که متفرق شوند و به سمت درب اصلی دانشگاه نروند، با این وجود عده‌ای از تجمع‌کنندگان با فریاد “سردر، سردر” به سمت در اصلی حرکت کردند. آنها با کوبیدن پاها در جلوی در اصلی دانشگاه تهران ایستادند.
به نوشته ایسنا، این تجمع‌کنندگان با تجمع در مقابل در اصلی دانشگاه تهران (خیابان انقلاب) شعارهای تندی علیه مسوولان جمهوری اسلامی سردادند. آنچه ایسنا از انتشار آن خودداری کرد، شعارهایی بود که دانشجویان در مورد آیت الله خامنه ای و محمود احمدی نژاد بیان کردند: “مرگ بر دیکتاتور” و “محمود احمدی‌نژاد، عامل تهدید و فشار”.
گزارش تصویری این مراسم را اینجا ببینید.
این شعارها، واکنش نیروهای امنیتی و حراست را در پی داشت. خبرنامه امیرکبیر در گزارشی از محل دانشگاه تهران، نوشته است: “حراست دانشگاه تهران به کمک نیروهای امنیتی به طرز وحشیانه ای به ضرب و شتم دانشجویان پرداخته اند. بنابر گزارش ها تاکنون دانشجویان بسیاری مضروب شده اند که حال برخی از آنان وخیم است. حراست دانشگاه تهران با ضرب و شتم یکی از فعالین دانشجویی دانشگاه امیرکبیر، سر وی را به گیت های امنیتی کوبید که وی تاکنون بیهوش است. همچنین تعدادی از دانشجویان نیز در هنگام تلاش برای وارد شدن به دانشگاه تهران آسیب دیدند.“
پلیس ضدشورش همچنین با دانشجویانی که نتوانسته بودند وارد دانشگاه شوند و قصد حضور در پشت نرده های دانشگاه تهران را داشتند، به شدت برخورد کرد.
واکنش دولتی
روز 16 آذر در غیاب محمود احمدی نژاد در دانشگاه، گروه های بسیج دانشجویی تجمعی در مقابل دانشگاه برگزار کردند که به جای طرح مطالبات دانشجویان، دربرگیرنده شعارهایی در حمایت از احمدی نژاد بود؛ تا جایی که روزنامه کارگزاران روز یکشنبه در گزارشی پیرامون حضور بسیج دانشجویی، آن را “تجمع مخالفان طرح وحدت ملی در دانشگاه تهران” نامید.
رسانه های دولتی و نیمه دولتی روزگذشته خبر تجمع دیروز را “تجمع هرج و مرج طلبان” خطاب دادند. خبرگزاری فارس در اولین خبر این تجمع را “یورش هرج و مرج طلبانه” نامید و در خبر پایانی نوشت: “تجمع هرج و مرج طلبانه با درگیری داخلی پایان یافت. “
همچنین فارس از برخی شعارهای دانشجویان علیه خاتمی شعف زده شد و نوشت: “هنگامی که برخی در مقابل سردر اصلی دانشگاه تهران حاضر شده بودند، عده‌ای از افراد شعار «خاتمی، خاتمی، تو دشمن ملتی» سر دادند و متعاقب آن عده دیگری به این شعار اعتراض کرده و با شعاردهندگان درگیر شدند.”
از سوی دیگر در حالی که بسیاری از ناظران تعداد تجمع کنندگان را حدود دو هزار نفر، آن هم در این شرایط فشار و تهدید و ممنوعیت اعلام می کنند، خبرگزاری فارس تعداد حاضران در این تجمع اعتراضی دانشجویی را 150 نفر اعلام کرد.
آن هم در حالیکه همین خبرگزاری تجمع چهارصد نفری یک روز قبل بسیج دانشجویی را “پرشور و قاطعانه” و همچنین 400 نفری را که به زحمت از دانشگاه امام صادق و…. جمع شده بودند، دانشجویان “غیرتمند و انقلابی” خوانده بود.
خبرگزاری دولتی ایران هم در گزارشی از دانشگاه تهران نوشت: “میلیشای طیف غیرقانونی دفتر تحکیم وحدت با ایجاد اغتشاش در دانشگاه تهران و وارد کردن خسارت به اموال این دانشگاه، سعی در ابراز وجود کردند”.
ایرنا افزود: “شبه‌نظامیان دفتر حکیم وحدت که گویا دانشگاه تهران را با میدان جنگ اشتباه گرفته بودند، سعی کردند با حمله به درب غربی دانشگاه که منتهی به خیابان ۱۶ آذر است، هیاهو و تخریب را به خارج دانشگاه بکشانند”.
غیر از فارس و ایرنا، سایت رجا نیوز نزدیک به احمدی نژاد نیز این تجمع را تجمع هرج و مرج طلبان خواند و ”عناصر گروه های موسوم به چپ و کمونیست، ملی گرا و دموکراسی‌خواه ایران” راشرکت کننده در این مراسم دانست.
به نوشته رجا نیوز، تجمع‌کنندگان در مقابل سر در دانشگاه تهران با حرکات ناپسند و همچنین سر دادن شعارهای توهین‌آمیز قصد داشتند نیروهای انتظامی بیرون از دانشگاه را تحریک کرده و درگیری ایجاد کنند، اما با هوشیاری نیروی انتظامی ناکام ماندند.
نکته قابل توجه دیگر در این تجمع انعکاس نیافتن شعارهای دانشجویان توسط رسانه های دولتی و نیمه دولتی بود. تنها خبرگزاری ایسنا به چند شعار اشاره کرد در حالی که دانشجویان شعارهایی چون “مرگ بر دیکتاتور”، “زنده باد آزادی”، “زنده باد دموکراسی”، “نه به تفکیک جنسی”، “نه به اعدام”، “دانشجوی باغیرت به پا خیز”، “با تهدید و احضار آرام نمی شویم”، “حقوق زنان، حقوق بشر”، “آزادی پوشش حق ماست” و “دانشجو، دانشجو، اتحاد، اتحاد” و ”خاتمی، عشوه ات خریدار ندارد” سر دادند.
لغو سخنرانی آیت الله خامنه ای
پاسداشت روز 16 آذر دیروز در شرایطی برگزار شد که شورای امنیت استان تهران شب گذشته با تشکیل جلسه به نیروی انتظامی و نهادهای امنیتی دستور داده بود تا از برگزاری تجمع امروز دانشجویان در دانشگاه تهران ممانعت به عمل آورند.
این جلسه پیش از این نیز هم برگزار شده و به آیت الله خامنه ای توصیه کرده بود که بهتر است در دانشگاه حضور نیابد. از این رو سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی بدون اعلام دلیل لغو شد. آیت الله خامنه ای قرار بود در دانشگاه علم و صنعت یا همان دانشگاه احمدی نژاد حضور یابد. در همین راستا سخنرانی های مهدی کروبی، سید محمد خاتمی و دیگران نیز در دانشگاه لغو شده بود. اما برای هیچکدام از اینها دلیلی ذکر نشده است.
.