نازیلا فتحی
پس از اینکه محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران هفتۀ گذشته به باراک اوباما برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نامۀ تبریک فرستاد، مورد تحسین سیاستمداران اصلاح طلب ایران و انتقادهای تحقیرآمیز جناح راست قرار گرفت.
اما با توجه به اینکه جناح راست نگرانند که انتقادهای شدید آنها از احمدی نژاد احتمالا ً به طور ناخواسته باعث تقویت کاندیدای احتمالی اصلاح طلب در انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن شود، انتقادهای آنها به سرعت به حمایت های اولیه از انتخاب مجدد احمدی نژاد در رقابت ریاست جمهوری تغییر شکل یافته است.
رقیب احتمالی احمدی نژاد، محمد خاتمی رئیس جمهوری اسبق ایران خواهد بود. خاتمی تاکنون کاندیداتوری خود را اعلام نکرده است، اما از سوی متحدان سیاسی خود برای شرکت در انتخابات تحت فشار است. سیاستمداران اصلاح طلب ایران روز شنبه اقدام احمدی نژاد را در خصوص ارسال نامۀ تبریک به اوباما تحسین کردند. روزنامۀ اعتماد نوشت، “این نامه چهرۀ انسانی، معقول و صلح دوستی را از ایران به نمایش گذاشت.” اما نمایندگان جناح راست مجلس و روزنامه ها از این اقدام احمدی نژاد به شدت انتقاد کردند.
روزنامۀ جمهوری اسلامی در سرمقاله ای نوشت، برقراری ارتباط با آمریکا از مسئولیت های آیت الله علی خامنه ای است، نه آقای احمدی نژاد. علی لاریجانی رئیس مجلس نیز با اشاره به پاسخ محافظه کارانۀ اوباما خاطر نشان کرد، آمریکا “در مسیر درستی (برای بهبود روابط) حرکت نمی کند.”
احمد توکلی نمایندۀ محافظه کار مجلس نیز با انتشار نامه ای سرگشاده اظهار داشت، تلاش های یکجانبۀ آقای احمدی نژاد با “واکنش های مغرورانه” روبرو شده است و به نفع شأن و منزلت کشور نیست. اما تا روز یکشنبه دیگر اثری از انتقادها نبود، و برخی از سیاستمداران محافظه کار شروع به چشم پوشی از نامۀ احمدی نژاد کردند.
وب سایت الف به نقل از مهدی کوچک زاده دیگر نمایندۀ محافظه کار مجلس خاطر نشان کرد، نامۀ احمدی نژاد “به مصلحت نظام و با تأیید رهبر معظم بود.” علاوه بر این، روزنامۀ محافظه کار کیهان در سرمقاله ای نوشت، به رغم انتقادهای صورت گرفته از آقای احمدی نژاد، او “شایسته ترین کاندیدا” برای رقابت ریاست جمهوری است. این روزنامه نوشت، دستاوردهای احمدی نژاد چشمگیرتر از شکست های اوست.
آقای احمدی نژاد بخاطر توزیع کمک های مالی در روستاها و شهرهای کوچک محبوب است. در مقابل، انتظار می رود آقای خاتمی از سوی شهرهای بزرگ مورد حمایت قرار گیرد. یک تحلیلگر می گوید، محافظه کاران تلاش می کنند اصلاح طلبان را مجاب نمایند کاندیدای دیگری را انتخاب کنند.
بدرالسادات مفیدی معاون سردبیر روزنامۀ اصلاح طلب کارگزاران می گوید، “شاید محافظه کاران دارند به اصلاح طلبان نشان می دهند که اگر دنباله روی آقای خاتمی باشند، به رغم اختلافاتشان با احمدی نژاد، پشت سر او متحد خواهند شد. اتحاد میان محافظه کاران می تواند تغییر کند اگر اصلاح طلبان آقای خاتمی را کاندید نکنند.“
تنی چند از نمایندگان مجلس در اقدامی دیگر که بنظر می رسد باعث کاهش فشارها بر احمدی نژاد خواهد شد، نشان داده اند که به صادق محصولی، کاندیدای احمدی نژاد برای پست وزارت کشور، رأی خواهند داد. صادق محصولی متحد نزدیک احمدی نژاد است. اما مجلس قبلی – که بیشتر با رئیس جمهور متحد بود – پس از تردیدهایی که دربارۀ ثروت زیاد آقای محصولی ایجاد شد، کاندیداتوری او برای پست وزارت نفت را رد کرد.
آقای احمدی نژاد به جهت ضرر و زیان هایی که به اقتصاد ایران بخاطر تورم بالا و کاهش سریع بهای نفت وارد شده، از نظر سیاسی تحت فشار است. روزنامه ها روز شنبه گزارش دادند، شصت اقتصاددان در نامه ای سرگشاده به رئیس جمهور هشدار دادند که نگرش خصمانۀ او نسبت به سایر کشورهای جهان باعث از دست رفتن تجارت و سرمایه گذاری در ایران شده است.
در این نامه از دولت بخاطر هزینه کردن بیش از حد درآمدهای نفتی و همچنین سیاست های آن که به گفتۀ اقتصاددان، باعث محرومیت ایران از سرمایه گذاری خارجی شده، انتقاد شده است. در این نامه آمده است، تحریم های شورای امنیت سازمان ملل بخاطر ممانعت ایران از تعلیق فعالیت های غنی سازی اورانیوم، میلیاردها دلار برای کشور هزینه داشته است.
منبع: نیویورک تایمز، 11 نوامبر