مجلس اصلاح کند، نه رد یا تصویب

نویسنده
حسین محمدی

» رضایی و تفسیر سخنان رهبر ‎

در حالی که برگزاری نشست‌های کمیسیون ویژه برجام در مجلس ادامه دارد و نمایندگان به موضع‌گیری درباره سرنوشت آن می‌پردازند، محسن رضایی برخی از نمایندگان مخالف بررسی برجام در مجلس را “مشکوک” توصیف کرد.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با حضور در یک برنامه تلویزیونی مخالفان بررسی برجام را به دو دسته تقسیم کرد. به گفته او یک دسته - که به عقیده رضایی “دل‌سوز” هستند - از این نگران هستند که تصویب برجام در مجلس، موجب تبدیل آن به حکم قانونی و بسته شدن دست و پای دولت در آینده شود. به گفته او گروهی هم به دنبال این هستند که مجلس وارد بحث بررسی برجام نشود تا “محدودیت‌ها و یا شرایطی برای اجرا شدن برجام نوشته نشود” که به گفته او این دسته “مشکوکند” و “شاید قصدشان این باشد که آمریکایی‌ها به هر شکل بخواهند برجام را اجرا کنند و ما موجب محدودیت این موضوع نشویم”.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه کرده که “لزومی ندارد مجلس عین آنرا تصویب کند و می تواند آنرا که تصویب کرد شرایطی را بگذارد و الزاماتی هم وارد کند”. این در حالی است که مسئولان دولتی و اعضای تیم مذاکره‌کننده چندین بار تاکید کرده‌اند که مجلس حتی در صورت ورود به بحث بررسی برجام، امکان به وجود آوردن تغییر در آن را ندارد و تنها می‌تواند آن را تصویب یا رد کند.

با این حال هم دولت و هم برخی از حامیان آن بر این عقیده‌اند که بحث بررسی برجام و تصویب یا رد آن، در عهده وظایف شورای عالی امنیت ملی است و نه مجلس شورای اسلامی. با این حال سخنان آیت‌الله خامنه‌ای در دیدارش با اعضای مجلس خبرگان، نقطه پایانی بود بر این بحث که میان مجلس و شورای عالی امنیت ملی کدام نهاد باید برجام را بررسی و تصویب کند.

رهبر ایران در دیدار با اعضای مجلس خبرگان گفته بود که به روحانی توصیه کرده مجلس از روند بررسی برجام کنار گذاشته نشود. آیت‌الله خامنه‌ای تاکید کرده بود که نظری درباره رد یا تصویب این متن در مجلس نیز ندارد و خود نمایندگان مجلس باید در این زمینه تصمیم بگیرد.

اکنون محسن رضایی گفته است که در صورت بروز اختلاف میان مجلس و شورای عالی امنیت ملی درباره برجام نیز بن‌بستی به وجود نخواهد آمد، چرا که “رهبری می‌تواند آن را حل کند و اگر مساله‌ای نیاز به مصلحتی داشته باشد رهبری می‌تواند آن را در ارجاع به مجمع تشخیص مصلحت نظام حل کند”.

هم‌زمان حمید رسایی - از نمایندگان عضو جبهه پایداری و مخالف برجام - گفت که بهترین راه مجلس برای برخورد با برجام آن است که این متن را “نه رد کند و نه تصویب”، بلکه “برجام را به صورت کامل بررسی و بعد نقاط ضعف و قوت و ایرادات آن را برای اصلاح به دولت اعلام کند”.

هم‌زمان با این تحولات، کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس نیز به کار خود ادامه می‌دهد. این کمیسیون تاکنون جلساتی را با برخی اعضای تیم مذاکره‌کننده - و به خصوص عباس عراق‌چی - برگزار کرده. بر طبق برنامه قرار است که طی روزهای آینده به ترتیب سعید جلیلی (مسئول پیشین گفت‌وگوها)، علی شمخانی (دبیر شورای عالی امنیت ملی)، علی‌اکبر صالحی (رئیس سازمان انرژی اتمی) و محمدجواد ظریف در این کمیسیون حاضر شوند.

وب‌سایت خرداد به نقل از محمدرضا تابش، نوشته است که علی‌رضا زاکانی - رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام - دستور داده است که جلسه حضور سعید جلیلی در این کمیسیون محرمانه باشد و فیلم آن تنها برای آرشیو مجلس ضبط شود. این در حالی است که پیش از این، جلسات این کمیسیون با حضور اعضای تیم مذاکره‌کننده فعلی، از صدا و سیما هم پخش شده است.

سعید جلیلی و حامیان او بر این عقیده‌اند که امکان توافق در دولت قبلی نیز وجود داشت. به عقیده آ‌ن‌ها دولت فعلی در گفت‌‌وگوها امتیازهایی به طرف غربی داده که در زمان ریاست جلیلی بر تیم مذاکره‌کننده، چنین مساله‌ای وجود نداشت. با این حال چنین روایتی از گفت‌وگوهای هسته‌ای در دولت دهم، به نظر نمی‌رسد که مورد حمایت همگان باشد. حتی علی‌اکبر ولایتی،‌ مشاور امور بین‌الملل آیت‌الله خامنه‌ای، نیز در جریان مناظره‌های انتخاباتی، جلیلی را متهم به “بیانیه‌خوانی” در جریان گفت‌‌وگوها کرده بود.