در یک سالگی پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، سومین کنفرانس مطبوعاتی او با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی برگزار شد. او دو ماه دیگر به دومین سال ریاست جمهوری قدم می‌گذارد و موعد برخی از وعده‌های ایام انتخابات سر می‌رسد، از جمله وعده رفع حصر و آزادی زندانیان سیاسی. شاید به همین مناسبت بود که روحانی یک روز قبل از نشست خبری، در جشن سالگرد پیروزی‌اش تاکید کرد: “دولت هیچ گاه وعده‌هایی را که به مردم داده از یاد نبرده و نخواهد برد.” اما خبرنگاران از حسن روحانی چه پرسیدند و او درپاسخ چه گفت؟ خلاصه این نشست را در هفت محور می‌خوانید که از اظهارنظر درباره وضعیت عراق و موضع ایران تا ادعای کنترل تورم را دربرمی‌گیرد.
نهادهای ملی و انتقاد از دولت
نقد و دولت، موضوعی که در تمام ماه‌های گذشته در مورد آن حرف و حدیث بسیار بود. مدافعان دولت معتقدند که اصولگرایان با استفاده از توان نهادها و سازمان‌هایی به تخریب دولت و جوسازی رسانه‌ای علیه آن مشغولند و در مقابل مخالفان از ناشکیبایی دولت و عدم تحمل مخالف سخن می‌گویند. در ابتدای این نشست هم خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی پیشقدم شد تا با سوال در مورد حاشیه‌سازی برای دولت، بار دیگر این بحث را پیش بکشد.
روحانی با تکرار حرف جنجالی پیشین خود که منتقدان باید شناسنامه‌دار باشند این بار هم گفت: “برخی از منتقدان نهادهای ملی هستند و نهادهای ملی نمی‌توانند کار حزبی انجام بدهند. نهادهای ملی نمی‌توانند اپوزیسیون دولت باشند. نهادهای ملی کارشان تلاش و خدمت برای کل ملت، کشور و جامعه است.”
او دولت، قوه مقننه، قوه قضائیه، نیروهای مسلح، شهرداری‌ها، حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها و صدا و سیما را مصداق نهادهای عمومی و ملی معرفی کرد و خبر داد: “به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرده‌ایم که هر گروه و حزبی به دنبال رسانه است به سرعت به حزب و گروه مجوز داده شود تا معلوم شود این رسانه متعلق به این حزب و گروه است و دارد حمایت و یا نقد می‌کند.”
روحانی ضمن انتقاد از وضعیت فعلی تاکید کرد: “منتقد و مخالف دولت بودن هیچ اشکالی ندارد اما اگر روزنامه، سایت و یا با هر وسیله‌ای دولت نقد می شود باید نقد شناسنامه‌دار و به نام حزب و گروهی باشد تا از پول بیت المال در مسیر دیگر استفاده نشود که این کار، کار خلافی است.”
ایران، عراق و تروریسم
این روزها وضعیت حاکم بر عراق و آینده گروه داعش در صدر اخبار منطقه است و خبرنگار بی‌بی‌سی جهانی، خبرنگار خبرگزاری آریا و خبرنگار یک رسانه عراقی ترجیح دادند تا از حسن روحانی در این زمینه بپرسند.
خبرنگار بی‌بی‌سی پرسید که جمهوری اسلامی ایران چه برنامه‌ای برای برخورد با گروه داعش و مسائل شمال عراق دارد و اینکه آیا ایران برنامه مشترکی برای همکاری با آمریکا دارد یا خیر؟ رییس‌جمهوری اسلامی ایران در پاسخ، وضعیت امروز عراق را حاصل واکنش شکست‌خوردگان انتخابات معرفی کرد: “این اشتباه بزرگی است. هرکس در عراق مرتکب این اشتباه شده است، این ارتکاب خطرناک و خطای بزرگی است، نمی‌شود شکست در انتخابات را با کشتار مردم جبران کرد یا انتقام گرفت. هم انتقامش غلط است و هم جبرانش امکان‌پذیر نیست.”
روحانی از حرکت تروریسم در منطقه ابراز نگرانی کرد و گفت: “این که گروهک‌های تروریستی از طرف کشورهای خارجی حمایت می‌شوند، خیلی روشن است و جای تردید نیست. متأسفانه برخی از کشورهای منطقه از لحاظ مالی و برخی از لحاظ تسلیحاتی به اینها کمک می‌کنند. کشورهای قدرتمند دیگری هم هستند، مخصوصا غربی‌ها که آنها هم دارند هم از لحاظ سیاسی، هم از لحاظ تبلیغات و مالی و تسلیحاتی کمک می‌کنند. موضوع تروریسم به نفع هیچ کس نیست یعنی حتی آن کشورهایی که امروز کمک می‌کنند،همین تروریسم در آینده بلای جان آنها خواهد شد.”
واکنش ایران به حمله احتمالی داعش به اماکن مقدس شیعیان و همچنین واکنش ایران در برابر تعدی این گروه به مرزهای ایران نیز مورد پرسش قرار گرفت. رییس‌جمهوری ایران معتقد بود که خود ملت عراق می‌تواند تروریسم را دفع کند و اگر درچارچوب قوانین بین‌المللی و با درخواست رسمی ملت و دولت عراق، کمکی درخواست شود، ایران کمک خواهد کرد.
او توضیح داد: “اگر یک گروه تروریستی به مرز ما نزدیک شود و ما احساس تهدید بکنیم با همه وسایلی که نیاز و لازم است با آن تروریست ها برخورد می کنیم و در چنین حالتی وظیفه دفاع از تمامیت ارضی و دفاع از خودمان مطرح است. اما در کشور دیگر کمک کردن یک مقوله است، ورود یک مقوله است. دولت عراق از ما درخواست کمک بکند ما ممکن است هر کمکی که ملت عراق بخواهد به آنها برای مبارزه با تروریسم بکنیم اما در مورد ورود نیروهای ایرانی به عراق، این بحث تاکنون مطرح نبوده که بخواهیم این کار را بکنیم. از اول جمهوری اسلامی ایران تا امروز، این کار را نکردیم که نیروهای ما در یک کشور دیگر وارد عملیات شوند. ممکن است یک وقتی به یک کسی در باره مبارزه با تروریسم نظر مشورتی بدهیم، ولی اینکه ما وارد بشویم و نیروهای ما وارد عملیات شوند تا امروز نبوده و من بعید می‌دانم چنین شرایطی پیش بیاید.”
پیگیری وضعیت صبا آذرپیک
خبرنگار روزنامه اعتماد از منشور حقوق شهروندی پرسید و آن را به بی‌خبری از وضعیت همکارش صبا آذرپیک متصل کرد. احسان بداغی عنوان کرد: “ﻫﻤﻜﺎر رﺳﺎﻧﻪای ﻣﺎ ﺧﺎﻧﻢ صبا آذرﭘﻴک ﻣﺪﺗﻲ ﻫﺴﺖ در ﺑﺎزداﺷﺖ اﺳﺖ. از ﺷﻤﺎ درﺧﻮاﺳﺖ دارﻳﻢ وﺿﻌﻴﺖ اﻳﺸﺎن را ﭘﻴﮕﻴﺮی و ﺣﺪاﻗﻞ ﺧﺎﻧﻮاده‌ی اﻳﺸﺎن را از ﻧﮕﺮاﻧﻲ درآورﻳﺪ.”
روحانی پاسخ داد: “ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﻓﺮﺩﯼ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﯾﺪ در حد توان ﭘﯿﮕﯿﺮﯼ می کنیم ﺗﺎﻣﺸﮑﻠﺶ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﺷﻮﺩ.”
پنج هفته تا توافق با ۱+۵
حمایت از روند مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ و تاکید بر اهمیت توافق بین دو طرف از دیگر بخش های سخنان روحانی در این نشست خبری بود.
رییس جمهوری با بیان این که در صورت حسن نیت طرف مقابل در پنج هفته آینده می توانیم به توافق برسیم، گفت: “توافق نهایی با ۱+۵ از بزرگترین توافقات سیاسی نه تنها در سطح منطقه بلکه جهان است که دشمنان جدی دارد.”
او با اشاره به اینکه برخی حصول چنین توافقی را پیش بینی نمی‌کردند و “تندروهایی مثل صهیونیست‌ها” از آن عصبانی شده و داد و فریاد کردند، تاکید کرد: “توافق هسته‌ای به نفع جهان و منطقه است، حالا ممکن است اقلیت تندرویی در داخل آمریکا، یا رژیمی تندرو در منطقه و یا تعداد کمی در ایران باشند که خیلی از این توافق خوشحال نباشند؛ اما اینها مهم نیست. بلکه مهم آن است که ایران به دنیا نشان داده به طور جدی دنبال مذاکره است.”
رییس کابینه در عین حال یادآوری کرد که کسی فکر نکند که ما نشسته‌ایم که ببینیم مذاکرات به چه نتیجه‌ای می رسد، اظهار داشت: مذاکره با گروه کشورهای ۱+۵ جزء کوچکی از اقدامات و برنامه های دولت است.
اقتصاد گذشته، امروز و آینده
اقتصاد مثل همیشه یکی از موضوعات اصلی سوالات بود. خبرنگار آمریکایی از روحانی پرسید که برای بهبود وضعیت اشتغال چه کرده و پاسخ گرفت: “اگر ما می‌خواهیم مساله بیکاری حل بشود، اشتغال و اقتصاد ما رونق پیدا کند، راهش سرمایه و تکنولوژی است. باید تکنولوژی نو و سرمایه از بیرون بیاید و دولت هم باید تلاش کند زمینه‌ها را برای اشتغال مساعد و آماده کند. نمی‌خواهم بگویم اگر تحریم ادامه پیدا کند، اشتغال را حل نخواهیم کرد… نمی‌خواهم بگویم تنها راه، پایان تحریم است. می‌خواهم بگویم پایان تحریم کمک می‌کند…”
او اشاره صریحی هم به بحث سرمایه‌گذاری‌های خارجی داشت: “اگر تحریم برداشته شود و سرمایه‌های خارجی بیاید یک عده‌ای پولدار می‌شوند، این از آن غصه‌های بیجایی است که همیشه کشور را به عقب برده و همیشه ما غصه خوردیم. بگذار همه فقیر بمانند آن یکی پولدار نشود، این یکی از مشکلات فرهنگی و بینشی ما بوده است… این اشتباه است ما باید زمینه را باز بگذاریم و باید اعتماد بدهیم. همین حرف که یکی پولدار می‌شود و اختلاف بیشتر می‌شود یعنی ما امنیت کافی به سرمایه‌دار نمی‌دهیم که بیاید اینجا سرمایه‌گذاری کند و یقه‌اش را بعد می‌گیریم. این حرف کاملا در جمهوری اسلامی ایران باطل و نادرست است. سرمایه‌گذاری آزاد است، آنچه که حاکم است قانون است.”
روحانی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به موضوع تورم هم ورود کرد و گفت: “تورم در زمانی که دولت یازدهم عهده‌دار امور شد، رشد فزاینده‌ای داشت. دولت این رشد را متوقف و حرکت آن را کند کرد. به عنوان مثال اگر قیمت اجناس مصرفی مردم در سال گذشته، از امروز تا دو روز دیگر افزایش می یافته است، در حال حاضر فاصله این افزایش قیمت به یک ماه رسیده است. کاری که دولت کرده و همه دستگاه های نظارتی و آمار و ارقام رسمی گواه آن هستند این است که عنان اسب سرکش تورم را کشیده‌ایم.”
پیغام و پسغام با اوباما
خبرنگار روزنامه لس آنجلس تایمز طرح کرد که شنیده شده کسی از اصحاب کلیسای آمریکا برای شما از طرف آقای اوباما پیامی آورده است. حسن روحانی اما این موضوع را تکذیب کرد و توضیح داد: “اگر بنا باشد بین من و آقای اوباما پیامی رد و بدل شود، پیچیدگی اینطوری ندارد. او نامه می‌نویسد و من هم نامه می‌نویسم ما مشکلی نداریم. از ابتدای ریاست جمهوری ایشان نامه نوشت و من پاسخ دادم. در موردی هم من نامه نوشتم و او پاسخ داد. ما مشکلی نداریم. راه‌های بسیار زیاد و فراوان و راحتی از جمله رسمی و غیررسمی وجود دارد،به اضافه اینکه مذاکره کنندگان ما با مقامات آمریکایی مداوم در حال مذاکره هستند. من به وسیله کشیش یا کاهن نه پیامی دریافت کردم و نه پیامی فرستاده‌ام.”
پیام انتخابات، نه به تندروها بود
حسن روحانی پیش از شروع سوالات به تفسیر پیام انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته پرداخت و آن را “نه” به تندروهای داخلی و خارجی دانست. به اعتقاد او انتخابات خرداد ۹۲، “احیای اعتماد عمومی، این سرمایه بزرگ اجتماعی بود. در این سرمایه اجتماعی نخست مردم به خودشان اعتماد کردند. مردم به رای و نظر خودشان، به عمل و حضور خودشان در یک انتخابات بسیار مهم و سرنوشت ساز اعتماد کردند.”
او ادامه داد: “دوم، مردم به نظام اعتماد کردند، اگر ملتی به نظام خودش به صندوق آرای خودش به دولت خودش اعتماد نداشته باشند و نداند سرنوشت رای آنها چیست و کجاست از صبح زود بلند نمی شدند در صف های طولانی رای بایستند و وقتی نوبتش می شود رای خود را در صندوق بیاندازد و بعد شکر و حمد خدا را به جا آورد و منتظر بماند تا از این صندوق چه فردی به عنوان منتخب مردم اعلام می شود. سوم این که مردم به راهی که منتخب مردم اعلام کرده بود اعتماد کردند؛ اکثریت مردمی که در پای صندوق رای، به راه تدبیر و امید و اعتدال و عقلانیت رای دادند به آن معنا بود که این راه را پذیرفته اند و معتقدند در شرایط کشور، منطقه و جهان تنها میانه روی و فاصله گرفتن از خشونت، مسیر را برای توسعه کشور، بهبود معیشت مردم و عزت بیشتر ملت بزرگ ایران تامین و تضمین می کند.”
روحانی از آیت‌الله خامنه‌ای هم به دلیل دعوت از منتقدان نظام و حکومت برای رای دادن و اعلام این که او یک رای بیشتر ندارد، تشکر کرد.
