در شرایطی که هنوز اصلاح طلبان بر روی گزینه ای اجماع نکرده اند و از سید محمد خاتمی، مهدی کروبی و عبدالله نوری به عنوان جدی ترین گزینه ها برای کاندیداتوری انتخابات خرداد آینده سخن یاد می شود، روز گذشته مهدی کروبی تنها چند روز پس از دیدار با علما و مراجع قم، رسما کاندیداتوری خود برای انتخابات آینده را اعلام کرد.
کنفرانس مطبوعاتی کروبی دیروز در شرایط برگزار شد که اصلاح طلبان واکنش های متفاوتی به این خبر داشتند. هرچند موسوی لاری “آمدن کروبی و خاتمی” را به هم مرتبط نمی داند و هدایت آقایی “اعلام کاندیداتوری خاتمی” را هنوز منتفی تلقی نمی کند اما برخی نیز مانند سید محمد موسوی خویینی‌ها، شخصیت محوری مجمع روحانیون مبارز، خاتمی را “تنها راه نجات کشور” می دانند.
مهدی کروبی رییس مجلس ششم و دبیرکل فعلی حزب اعتماد ملی صبح دیروز در یک کنفرانس مطبوعاتی رسما اعلام کرد که برای انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران نامزد شده است.
ششم شهریور گذشته وقتی اعضای شورای مرکزی حزب اعتماد ملی از وی برای نامزدی در انتخابات خرداد سال آینده ریاست جمهوری ایران دعوت کردند، دبیر کل حزب اعتماد ملی ۵۰ روز فرصت خواست تا نظر نهائی‌اش را اعلام کند و اینک تنها یک هفته به پایان این مهلت، مهدی کروبی در کنفرانس خبری خود که با مراقبت ویژه محافظان برگزار شد، اعلام کرد: “با گفت وگوهای فراوان، مشاوره های فراوان و آگاهی از نقاط قوت، ضعف و مشکلات و دشواری های پیش رو، به یاری خدا و آشنایی به همه تلخی ها و شیرینی های موجود و با عشق به نظام، کشور و منافع ملی و مردم برای داوطلبی در صحنه انتخابات خرداد آینده و رقابت اعلام آمادگی می کنم.”
به گزارش خبرگزاری‌ها، مهدی کروبی در این کنفرانس مطبوعاتی در پاسخ به خبرنگار خبرگزاری فارس اعلام کرد که جدی‌ترین رقیبش در انتخابات آتی محمود احمدی‌نژاد است و گفت: “در رابطه با دوستان رقیب تا این لحظه رقیب جدی من آقای احمدی‌نژاد است که الان هم رییس‌جمهور و مشغول به کار است. در رابطه با دوستان خودمان یعنی نیروهای خط امام (ره)، نیروهای چپ و دوستان اصلاح‌طلب هنوز ندیده‌ام کسی بیاید و رقابت جدی کند؛ البته نه این که کسی نتواند با من رقابت کند، منظورم این است که باید بگذاریم کاندیداتوری افراد اعلام شود. خبرهای مختلفی است که آقای احمدی‌نژاد فعالیت می‌کنند و در انتخابات می‌آیند، ولی هنوز کسی به طور جدی کاندیداتوری خود را اعلام نکرده است.”
مهدی کروبی که در انتخابات سال 84 اعتراض به تقلب رقیب خود محمود احمدی نژاد داشت، در کنفرانس مطبوعاتی دیروز توصیه ای به برگزار کنندگان انتخابات اعم از ناظر و مجری کرد و گفت: “کسانی که انتخابات را برگزار می‌کنند حتما گرایش دارند و باید هم داشته باشند. من و دوستان هم گرایش داریم، ولی آنها باید اصل امانت‌داری را رعایت کنند. این یک امتحان مهم است؛ چرا که هیچ جریانی از ابتدای انقلاب در این سطح از بی‌خبری و کناربودن از کار نبوده و تا این حد کم خبر و کم اطلاع نبوده است؛ لذا در چنین موقعیت حساسی انتظار داریم مسوولان برگزاری انتخابات بی‌طرفی را رعایت کنند تا انتخابات خوبی داشته باشیم؛ به طوری که هم برای حال و آینده الگو باشد و ستایش کنیم که انتخابات خوبی برگزار شده است.”
کروبی همچنین در مورد بازتاب های کاندیداتوری خود به استراتژی “سکوت” اشاره کرد و گفت: “اگر افرادی علیه من و دوستانم حرفی بزنند من بنای این که از خود دفاع کنم را ندارم، حتی اگر روزنامه‌ها هم حرفی علیه من بزنند، ولو این که حرفشان غیرمنصفانه باشد بنا دارم سکوت محض کنم.”
خاتمی بهترین انتخاب
در کنار خبر کاندیداتوری کروبی، در سوی دیگر، دیروز یکی از روحانیون بلندپایه طیف اصلاح طلبان اظهاراتی سید محمد خاتمی را “تنها راه نجات کشور” نامید.
آیت الله سید محمد موسوی خویینی ها که پس از تغییرات مجمع روحانیون مبارز، دبیر کل این مجمع شده، دیروز در دیدار با اعضای هسته مرکزی جمعی که با عنوان پویش دعوت از خاتمی مدتی است فعالیت دارند، نه تنها به حضور خاتمی در انتخابات اصرار کرد بلکه به آنها گفت: “محمد خاتمی نه تنها بهترین گزینه اصلاح طلبان بلکه بهترین گزینه ریاست جمهوری کشورست.“
سایت خبری “موج سوم” که پایگاه اطلاع‌رسانی “پویش دعوت از خاتمی” است به نقل از این روحانی محوری اصلاح طلبان که سال هاست از اظهارنظرهای سیاسی علنی دست کشیده نوشت:“دعوت از آقای خاتمی برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری آینده فقط اختصاص به اصلاح‌طلبان ندارد بلکه بسیاری از میانه‌روها و محافظه‌کاران نیز آشکارا یا در نهان حامی نامزدی ایشان هستند. در فضائل و خصائل نیکوی آقای خاتمی و این‌که بهترین گزینه برای نجات کشور و پیگیری آرمان‌های انقلاب اسلامی و امام راحل است جای شکی باقی نیست و بنده هر کاری در توان محدودم باشد برای شرکت و پیروزی آقای خاتمی در انتخابات انجام خواهم داد.“
مدیرعامل روزنامه توقیف شده سلام با اشاره به “وضعیت نامطلوب سیاست خارجی کشور و لزوم بهبود جایگاه و منزلت بین‌المللی ایران”، همچنین یادآور شد: “به محض اعلام کاندیداتوری آقای خاتمی، جایگاه جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین‌الملل بهبود می‌یابد و احساس می‌شود که جریانی ممکن است روی کار بیاید که در سیاست خارجی و داخلی عقلانی‌تر و سنجیده‌تر عمل می‌کند و در نتیجه آرامش بیشتری را به ارمغان می‌آورد.“
موسوی خویینی ها در پایان سخنانش اظهار امیدواری کرد اصلاح‌طلبان بتوانند با ادامه مسیر درستی که در پیش گرفته‌اند به اجماع کامل برسند و در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شوند.
توافق اصلاح طلبان
هرچند موسوی خویینی ها از “توافق اصلاح طلبان” سخن گفت و پیش از این نیز برخی از چهره های اصلاح طلبان، کاندیداتوری همزمان کروبی و خاتمی را عامل شکست اصلاح طلبان عنوان کرده بودند اما در روز گذشته اصلاح طلبان واکنش های متفاوتی را به خبر کاندیداتوری کروبی نشان دادند.
همزمان با سخنان دبیر کل مجمع روحانیون، عبدالواحد موسوی لاری دیگر عضو ارشد این مجمع اعلام رسمی نامزدی کروبی در انتخابات ریاست جمهوری دهم را “اتفاق خاصی” ندانست و گفت: “حضور خاتمی و کروبی در انتخابات آتی به یکدیگر مرتبط نبوده و اگر سید محمد خاتمی مصلحت دید در انتخابات شرکت می کند.”
وزیر کشور دولت خاتمی که با خبرگزاری مهر گفتگو می کرد در پاسخ به این سئوال که “آیا با وجود اعلام رسمی نامزدی مهدی کروبی در انتخابات ریاست جمهوری دهم، سید محمد خاتمی در انتخابات حضور می یابد یا خیر”، اظهار داشت: مهدی کروبی از ابتدا کاندیداتوری خود در انتخابات آتی را اعلام کرده بود و ان شاء الله که مبارک است. البته حضور کروبی و خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری آینده ارتباطی به یکدیگر ندارد و خاتمی هم هنوز در این رابطه اظهار نظری نکرده و اگر شرایطی که وی قبلا اعلام کرده بود مهیا شود، شاید در صحنه حضور یابند. کروبی دو سال در حال برنامه ریزی برای حضور در انتخابات آتی بود و اعلام نامزدی وی امر جدیدی نیست.
در این میان هرچند سایت فرارو نزدیک با اصلاح طلبان تاکید کرده که احتمال حضور خاتمی در عرصه رقابت انتخابات ریاست جمهوری به شدت کاهش یافته اما به نقل از هدایت آقایی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران خبرداده است: ”هنوزآمدن آقای خاتمی منتفی نشده است و این احتمال وجود دارد که حتی با حضور آقای کروبی ایشان برای حضور در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اعلام حضور کند که در نهایت از میان این دو آقایان یکی به نمایندگی از اصلاح طلبان وارد عرصه رقابت انتخاباتی می شوند.”
غیر از این محمد عطریانفر نیز در پاسخ به این سئوال خبرگزاری فارس که “آیا احزاب و گروه‌های اصلاح‌طلب از کاندیداتوری کروبی حمایت خواهند کرد”، گفت: “این امر محتمل الوقوع و البته مستلزم گذشت زمان است. اصلاح‌طلبان در نهایت با یک کاندیدای در صحنه حضور خواهند یافت.“
هرچند عطریانفر کاندیداتوری کروبی را موجب “رونق مشارکت مردم” دانست اما افزود: “تا زمان تصمیم گیری نهایی فرصت زیادی در پیش روی اصلاح‌طلبان است تا به یک اجماع دست یابند.”
در حالی عطریانفر از اجماع احتمالی سخن گفته که کروبی سعی کرد در کنفرانس مطبوعاتی خود به این پرسش پاسخ بدهد چنانکه در پاسخ به این پرسش خبرنگاران که “آیا در صورت اعلام کاندیداتوری محمد خاتمی برای انتخابات ریاست جمهوری، از نامزدی انصراف خواهد داد”، گفت: “عدهای خواستار حضور من بودند و عدهای میگفتند که من حضور نیابم؛ اما ما کار تشکیلاتی میکنیم و به این نتیجه رسیدهایم که در انتخابات حضور یابیم.خاتمی با تشکیلاتش نیز باید تصمیمگیری کند. امکان دارد در روزهای آخر مسایل تغییر کند، من نمیگویم استعفا میدهم اما استعفا تا ۲۴ ساعت قبل از انتخابات مقدور است.”
کروبی در حالی روز گذشته در مقابل خبرنگاران قرار گرفت که سعی کرد با بیان جملاتی، کاندیداتوری را برآیند نظر بسیاری از مقامات عنوان کند. در هفته گذشته پس از دیدارهایی که کروبی با چند چهره سیاسی مطرح داشت، به قم رفت با برخی از روحانیون بلند پایه قم دیدار کرد. حتی کروبی گفته است به دیدار آیت الله علی خامنه ای رهبر ایران نیز رفته است که البته توضیح داده “امری متداول است و در زمان حضور خاتمی نیز این کار انجام شد.”
دبیر کل حزب اعتماد ملی، گفته های آیت الله علی خامنه ای رهبر ایران را نقل کرده که خطاب به وی گفته: “من به کسی نه می گویم بیاید و نه می گویم که نیاید اما اگر شما ملاحظات را در نظر دارید و مشکلات را می دانید، چنانچه رای بیاورید همچون گذشته با شما همکاری خواهم کرد.“