هدف مشترک تهران و واشنگتن متوقف کردن عملیات شبه‌نظامیان سنی در عراق است. اما متخصصان می‌گویند، این ایران و نه ایالات متحده است که بیشترین نفوذ بر چگونگی رفتار دولت جدید بغداد در مورد اصلاحات داخلی و جنگ سوریه را دارد.
استیو هیدمان، تحلیلگر موسسه آمریکایی صلح می‌گوید، حملات هوایی آمریکا علیه شبه‌نظامیان دولت اسلامی به سربازان عراقی کمک کرده تا بزرگترین سد کشور را دوباره پس بگیرند. اما عقب راندن این جنگجویان در امتداد مرز سوریه مستلزم تلاش بیشتری از جانب دولت بغداد است.
وی گفت: “آمریکا به روشنی گفته است که این مشکل، یعنی مشکل داعش، مشکل دولت مرکزی عراق است و مشکلی نیست که آمریکا بتواند آن‌را حل کند.”
فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر خارجه آلمان در دیدار با حیدر العبادی نخست‌وزیر منتصب عراق گفت، او باید سنی‌ها، شیعیان و کردهای عراق را در مقابل شبه‌نظامیان متحد کند.
وی گفت: “امید زیادی وجود دارد که او بتواند مناطق و مذاهب مختلف را متحد و آن‌ها را در دولتش شرکت بدهد. این لازم است چون تنها راهی است که می‌توان حمایت بسیاری از گروه‌های ناراضی از داعش را قطع کرد.”
رهبران سنی که در حال بررسی حمایت از دولت جدید هستند می‌گویند، پیش از پرداختن به شبه‌نظامیان سنی، باید در نیروهای امنیتی تحت سلطه شیعیان تغییراتی انجام پذیرد.
علی حاتم سلیمان، رئیس قبیله دلیمی می‌گوید، العبادی نمی‌تواند با درخواست از سنی‌ها برای مبارزه با دولت اسلامی شروع کند. وی گفت: “دولت اسلامی برای ما مشکل بزرگی نیست. او باید اول وضعیت امنیتی و اطلاعاتی را پاکسازی دهد.”
استیو هیدمان می‌گوید، این موضوع ایران را نیز که به شکل‌گیری آن وضعیت در دولت قبلی کمک کرد و به نفوذ خود در اتفاقات عراق ادامه خواهد داد، درگیر می‌کند.
وی گفت: “برای آن‌ها مهم نیست کدام شیعه نخست‌وزیر است. ایران به تاثیر خود ادامه خواهد داد. سیاست‌های خارجی، از جمله حمایت بی‌صدا اما پایدار عراق از رژیم اسد، ادامه خواهد یافت.”
ایران فقط از نیروهای دولت سوریه حمایت نمی‌کند، بلکه از سوریه برای مسلح کردن شبه‌نظامیان حزب‌الله نیز استفاده می‌کند.
گای زیو، استاد دانشگاه آمریکایی گفت، همکاری بیشتر بین واشنگتن و تهران ممکن است این را تغییر دهد. وی گفت: “محموله‌های بسیاری که تعداد زیادی از آن‌ها توسط اسرائیل ردیابی شده، از طرف ایران و از طریق سوریه به حزب‌الله در لبنان رسیده است. به نظر من یکی از امیدهایی که وجود دارد این است که رابطه بهبودیافته ایران و آمریکا ممکن است این محور را بشکند.”
اما ادام ارلی، سفیر سابق آمریکا می‌گوید، داشتن دشمن مشترک یعنی دولت اسلامی، اختلافات بنیادین تهران و واشنگتن را از بین نمی‌برد. وی گفت: “اگر به این مسایل نگاه کنید – حماس، سوریه، عراق، پرونده هسته‌ای، حقوق بشر در ایران – نوعی پایداری رفتار و پایداری سیاست وجود دارد که تغییر نمی‌کند. این سیاستی است که با منافع ما و متحدان ما منافات دارد.”
حیدر العبادی برای مبارزه موثر با دولت اسلامی و متقاعد کردن کردها به حمایت از دولت جدید بغداد، هم به ایران نیاز دارد و هم به آمریکا.
منبع: صدای آمریکا - 18 اوت
