سال هاست که سرداران سپاه در فوتبال ایران نفوذ دارند
اواخر مرداد ماه گذشته مدیران ۱۶ باشگاه فوتبال در ایران، نامه ای خطاب به عزت الله ضرغامی منتشر کردند که در آن اعلام شده بود: “با توجه به اینکه باشگاه‌ها در تنظیم بودجه سال جاری ۵۰ درصد از هزینه‌های خود با عنایت به الزامات کنفدراسیون فوتبال آسیا بر اساس دریافت حق سهم قرارداد پخش تلویزیونی و تبلیغات محیطی پیش‌بینی نمودند و همچنین برای پیشگیری از ورشکستگی کلیه باشگاه‌ها در صورت عدم توافق در قرارداد حق پخش تلویزیونی علیرغم مکاتبات ومذاکرات مکرر با آن سازمان ناگزیر خواهد بود از ورود دوربین‌های صدا و سیما به ورزشگاه‌های محل برگزاری مسابقات از روز یکشنبه مورخ ۲ شهریور ۹۳ جلوگیری به عمل آورند.”
آنچنان که در ایران مرسوم است، این نامه اعتراض آمیز بلافاصله با برخورد امنیتی مواجه شد. اوایل هفته خبرگزاری فارس از قول مهدی تاج، رئیس سازمان لیگ فوتبال کشور خبر داد که شورای امنیت در دعوای سازمان لیگ و صدا و سیما وارد شده و حکم به پخش بازیهای فوتبال از تلویزیون حکومتی ایران داده است. او شنبه پیش گفت: “در جلسه شورای امنیت که امروز برگزار شد، من از طرف فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ در این نشست حضور داشتم و در این جلسه مصوب شد که در اسرع وقت وزارت ورزش و جوانان، فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ بر سر قرارداد حق پخش تلویزیونی به توافق برسند.” تاج اضافه کرد: “با توجه به اینکه جلوگیری از ورود دوربین‌ها به ورزشگاه‌ها تبعات منفی در پی دارد، کمیسیون ورزشی شورای امنیت کشور دستور داد این مسئله ملغی شود و در اسرع وقت صدا و سیما، وزارت ورزش و جوانان، فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ بر سر حق پخش تلویزیونی به توافق برسند و نتیجه را هم به شورای امنیت کشور گزارش بدهند.”
جنگ بر سر حق پخش تلویزیونی بازیهای فوتبال مدتهاست که میان باشگاه ها و صدا و سیما در جریان است. بر اساس گزارشهای منتشر شده، از سال ۱۳۸۷، تلویزیون حکومتی ایران برای اولین بار حاضر شد که به فدراسیون فوتبال حق پخش پرداخت کند، و در طی شش سال گذشته، مجموعا هشتاد و سه میلیار تومان به فدراسیون پرداخت شده است. این در حالی است که رقم پیشنهادی فدراسیون، با توجه به درآمد صدا وسیما از پخش بازیهای فوتبال، ۱۶۰ میلیارد تومان فقط برای سال جاری بوده است. صدا و سیما که حاضر به پرداخت این مبلغ نبود، از طریق شورای امنیت وارد شده و اجازه پخش بازیهای فوتبال را بدست آورده است!
در عین حال، اجازه پرداختن به مساله حق پخش در برنامه های تلویزیونی داده نمی شود. برای نمونه بر اساس گزارشی که سایت پیام نو درباره برنامه پر طرفدار ۹۰ منتشر کرد، عزت الله ضرغامی اجازه نداده است که موضوع حق پخش در این برنامه بررسی شود. در این گزارش آمده است: “برنامه ۹۰ که در طول فصل برگزاری مسابقات به مسائل ریز و درشت فوتبال و گاها مسائل تا حدودی شخصی افراد هم ورود پیدا می کند، موضع سکوت را اختیار کرده است. موضعی که البته به عادل فردوسی پور که تهیه کننده این برنامه پربیننده تلویزیونی است دیکته شده است. ضرغامی رئیس سازمان صدا و سیما که شخصا با تهیه کننده برنامه ۹۰ در ارتباط است و مجوز روی آنتن بردن بسیاری از آیتم های حاشیه ای را به عادل می دهد، در خصوص موضوع حق پخش تلویزیونی فوتبال، دست تهیه کننده ۹۰ را کاملا بسته و مجوز ورود به این پرونده را نداده است.”
بر اساس قاعده، هر جایی که مبالغ هنگفت مالی جابجا می شود، ردپای سیاست نیز مشهودست. به همین دلیل است که صحنه ورزش در ایران، از جمله آلوده ترین مراکز سیاسی نیز هست.
چندی پیش در میان اخبار فروش اموال بابک زنجانی، خبر فروش باشگاه فوتبال راه آهن نیز منتشر شد. گفته می شد که پشت صحنه خرید این باشگاه نیز مانند دیگر باشگاه های فوتبال در ایران، یکی از شرکتهای وابسته به سپاه پاسداران (اینبار یک شرکت ساختمانی) قرار دارد. بابک زنجانی که با حمایت سرداران سپاه رشد کرد، یکی از سرمایه گذاران باشگاه های فوتبال در ایران هم بود. به نظر می رسد که با افول ستاره بخت زنجانی، بخشی از اموال او به سپاه پاسداران منتقل شده است!
حضور سپاه پاسداران در ورزش ایران، و خصوصا در فوتبال چیزی نیست که دیگر پنهان مانده باشد. اکنون مدتها است که بسیاری از باشگاه های فوتبال در ایران توسط سرداران سپاه پاسداران اداره می شود. حتی یکبار مدیر “کانون فرهنگی رهپویان وصال” که از محافل وابسته به حزب‌الله شیراز است، در اعتراض به این موضوع نوشت: “وصل شدن این جریان به دفاع مقدس. یکی از بدترین نوع امانت را به اهل نسپردن، همین جاست.چند سال قبل هم گفتم، وقتی دیدم فرمانده زمان جنگم - سردار بنی اسد - را گذاشته اند مسئول باشگاه ابومسلم، یک نامه خصوصی نوشتم که بعد رسانه ای شد. که ایشان هم زحمت کشید و تماس گرفت و گله کرد و گفت که من هدفم فقط تغییر فرهنگ ورزش بود که در این زمینه وارد شدم. آن زمان گفتم که سپاه پاسداران، ارتش، نیروی انتظامی، اجازه ندهد سرداران دفاع مقدس ما هزینه ی فوتبال بشوند و اعتبارشان زیر سئوال برود. گفتم طرح ممنوعیت بگذارید برای هزینه شدن ارزش های دفاع مقدس در ورزش.” او اضافه کرده بود: “ حبیب الله کاشانی اسطوره ی دفاع مقدس ما می شود “حیا کن، رها کن” ! بچه رزمنده های تهران روی سر حاج حبیب قسم می خورند! تقدس دارد، نباید ۱۰۰ هزار نفر در استادیوم هو بکشند برای این آدم! چرا این پست را قبول کردید؟ مگر شما مال خودت هستی آقای رویانیان؟ آقای کاشانی مگر شما مال خودت هستی؟”
جالب آنکه روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، سال گذشته در یادداشتی با عنوان “ ورزش سیاست زده” نوشته بود: “این حقیقت که ورزش ما سیاسی است و سیاسیون دخالت مستقیم در آن دارند و تصمیم‌گیری‌‌های بزرگ ورزش از فیلترهای سیاسی رد می‌شود هیچ ارتباطی به روی کار بودن جناح چپ، راست یا حتی آنها که شعار اعتدال سر می‌دهند ندارد.” نویسنده معتقد بود: “به هر حال شهرت و مقبولیت موجود در ورزش با آنچه در سیاست وجود دارد کاملاً متفاوت است، آنها که در ورزش چهره می‌شوند سال‌‌‌های سال در یادها می‌مانند و به نیکی از آنها یاد می‌شود اما کمتر رجل سیاسی را می‌توان پیدا کرد که توانسته باشند مقبولیتی عامه پیدا کنند بنابراین چه محیطی بهتر از ورزش برای محبوب شدن آن هم ورزشی که خود سیاسیون و دولتمردان هزینه‌ها و جیره و مواجب آن را تأمین می‌کنند.”
چندی پیش محمد دامادی، نماینده و عضو فراکسیون ورزش مجلس٬ ورود افراد سیاسی و غیرحرفه‌ای به فوتبال را آفتی برای ورزش کشور دانست و گفت: “دخیل بودن کارهای سیاسی در ورزش یکی از مهم‌ترین دلایل موفق نبودن ورزش کشور به ویژه فوتبال است.” او تاکید داشت: “اگر مدیریت فوتبال را از عناصر سیاسی تهی کنیم شاهد موفقیت‌های چشمگیری خواهیم بود ورود افراد غیر حرفه‌ای در سمت‌های کلیدی ورزشی آفتی است که ورزش ما را به قهقرا خواهد کشاند.”
کار به جایی رسیده است که سپاه پاسداران حتی در انتخاب اعضای هیات مدیره باشگاه های دیگر نیز دخالت می کند. چندی پیش که اخباری از احتمال انتخاب علی تاجرنیا به عنوان عضو هیات مدیره استقلال منتشر شده بود، خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با عنوان “ فعال فتنه ۸۸ رئیس هیات مدیره استقلال می‌شود؟!” نوشت: “علی تاجرنیا که سابقه حضور در هیات مدیره باشگاه استقلال را در سال ۸۴ داشته قرار است به عنوان رئیس هیات مدیره باشگاه استقلال انتخاب شود. ظاهرا امیر خادم یکی از مهره های اصلی برای این انتخاب است. تاجرنیا عضو جبهه مشارکت و دندانپزشک است که در فتنه سال ۸۸ به عنوان یکی از دستگیر شدگان بود.”
چند سال پیش امیر قلعه نویی در اعتراض به حضور سرداران سپاه در فوتبال و سیاسی شدن ورزش گفته بود: “آدم‌های سیاسی به فوتبال می آیند، آنها بهتر است بروند. این آقایان اگر در صنعت و کارهای نظامی کارشان را بلد بودند در همان عرصه فعالیت می‌کردند چرا صنعتی‌ها و نظامی‌ها را به فوتبال آوردید؟ مگر من را مدیرعامل سایپا و یا ایران‌خودرو می‌گذارند؟ من کارم را در آنجا بلد نیستم و شرایط کنونی را هم خراب‌تر می‌کنم اما برخی با ارتباطاتی که دارند به ورزش می‌آیند و مشهور می‌شوند. آنها دنبال شهرت هستند نه محبوبیت.”
