گروهی از کسانی که در دولت سابق بورسیه‌های غیرقانونی دریافت کرده بودند، طی نامه‌ای سرگشاده خطاب به رئیس دیوان عدالت اداری خواستار دخالت او در این ماجرا شدند.
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، متن این نامه را بدون اسامی امضا کنندگان آن منتشر کرده است. در بخشی از این نامه آمده است: “از زمان شروع فاز علنی توطئه فتنه گران علیه بورسیه ها در سال گذشته تا کنون دیوان عدالت اداری یکی از اصلی ترین کلیدواژه های اظهار نظرها در این خصوص بوده است. بر اساس قاعده جاری در تاریخ قضایی نظام جمهوری اسلامی ایران، دانشجویان مظلوم بورسیه از شر مظالم واقعه در وزارت علوم به دیوان پناه آوردند و نهایتاً دیوان با استناد به مصوبه ۶۳۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی عدم صلاحیت خود را برای ورود به این پرونده اعلام کرد.” آنها با تاکید بر اینکه مصوبه “شورای عالی انقلاب فرهنگی” غیر قانونی است، اضافه کرده‌اند: “وزارت علوم در این ماجرا بورسیه افراد زیادی را با دهها مقاله علمی بین المللی، کتاب، ثبت اختراع، نمرات عالی در دوره ارشد و دکترا لغو کرده است که مستندات آن در صورت لزوم در کوتاهترین زمان ممکن ارائه می گردد.” آنها همچنین تاکید کرده‌اند: “مطمئناً در نظام مقدس جمهوری اسلامی به برکت نعمت ولایت هیچ بن بستی وجود ندارد و این وظیفه اصلی مسئولان قضایی است که راه را برای اجرایی کردن منویات ولی فقیه زمان (حفظه الله) در تاریخ ۱۳ تیر ۱۳۹۴، در خصوص بورسیه ها، باز نمایند و هیچ گونه عذری از دستگاه قضا برای کوتاهی در اجرای دستورات رهبر معظم انقلاب پذیرفته نیست.”
نکته جالب توجه آن است که در این نامه یکی از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی غیرقانونی توصیف شده که موجب محروم شدن این افراد از حق تظلم خواهی است. از دیدگاه بسیاری از حقوق‌دانان مستقل در ایران، اساسا “شورای عالی انقلاب فرهنگی” نهادی غیرقانونی است که همه مصوبات آن نیز غیرقانونی محسوب می‌شود. همچنین این نهاد همانند دهها نهاد موازی دیگر که برای کنترل قوه مجریه ایجاد شده، همواره مورد انتقاد جریان‌های اصلاح‌طلب در ایران بوده است.
دارندگان بورسیه غیرقانونی اما تنها از یکی از مصوبات این شورا ناراضی هستند و توجه ندارند که اگر دیوان عدالت اداری اجازه ورود در یک مصوبه شورای انقلاب فرهنگی را داشته باشد، در دیگر مصوبات آن نیز می‌تواند دخالت کند و این همان چیزی است که موجب بی‌اثر شدن شورای مزبور خواهد بود. از سوی دیگر بعد از گذشت دو سال از جنجال مربوط به بورسیه‌های غیرقانونی، و افشای وجود فساد در اعطای این بورسیه‌ها که حتی شامل دانشجویان مردود اما نورچشمی شده بود، ادعا شده است که در “آینده اگر لازم شد” مشخصات دانشجویان نخبه‌ای که محروم شده‌اند را منتشر خواهند کرد. مشخص نیست که بعد از اینهمه کشمکش چرا چنین لیستی تاکنون منتشر نشده است. قسمت پایانی نامه هم مطابق معمول در چنین کشمکش‌هایی توجه دادن به منویات نظام بوده است. در واقع این بخش یادآوری اهمیت بورسیه‌های غیرقانونی برای نظام است.
چندی پیش محمد فرهادی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری درباره وضعیت سه هزار نفر از بورسیه‌های غیرقانونی گفته بود که تنها 36 نفر از آنان محروم شده‌اند، تاکید کرده بود: “جمعبندیها صورت گرفته و تخفیف‌هایی که باید در بحث معدل و سن انجام شود نیز انجام شده و تا جایی که عدول از کیفیت تحصیلی نباشد این موارد لحاظ شده است. به جز ۳۶ نفری که اطلاعات غلط داده بودند کسی از تحصیل باز نمی‌ماند.” با اینهمه به نظر می‌رسد که همین مقدار نیز مورد قبول گیرندگان بورسیه نبوده است. نباید فراموش کرد که این بورسیه‌ها به افراد نزدیک به حاکمیت و جریان‌های موسوم به حزب‌الله اعطا شده بود.
در دی‌ماه سال گذشته هم گروهی از بورسیه‌شدگان، بدون ذکر اسمشان، نامه‌ای سرگشاده به صادق لاریجانی نوشته و ضمن اعتراض به لغو بورسیه‌ها با اشاره به گروهی از “عزیزان شاهد و ایثارگر” در میان بورسیه‌ها آورده بودند: “عملا ۸۴۰ نفر را به بهانه‌هایی همچون سن، شرط معدل و… به لغو بورس و پرداخت دهها میلیون تومان هزینه‌های تحصیلی محکوم نموده است. […]در این زمینه کمیته فوق، ۲۵۳۱ نفر را به جهت کسر معدل کارشناسی و یا کارشناسی ارشد، کبر سن، اشتغال همزمان با تحصیل و نیز تعدادی از عزیزان شاهد و ایثارگر را نیز به دلایل واهی دیگر به لغو بورس و پرداخت هزینه‌های وزارت علوم محکوم نمود. به دانشجویان بورسیه دیگری که برای لغو بورسشان بهانه‌ای وجود نداشت، نیز تا ۱۵ اسفند ماه امسال مهلت داده شد تا دریکی از دانشگاههای داخلی جایابی شوند.”
بعدها و در اواسط تیرماه گذشته سیدعلی خامنهای در دیدار با گروهی از هوادارانش به حمایت از این افراد پرداخته و گفته بود: “سیاست‌بازی نشود، سیاسی‌کاری نشود، حاشیه‌سازی نشود. این حاشیه‌سازی‌ها به کار اصلی که عبارت است از کار علم و پیشرفت علم با همه‌ی خصوصیّاتی که این مسئله دارد، لطمه میزند. یکی از غلط‌ترین کارهایی که در این یکی دو سال اخیر اتّفاق افتاد، این مسئله‌ی بورسیه‌ها بود. اگر راست هم بود این حرف -که البتّه بعد تحقیق کردند، معلوم شد به آن شکل، راست هم نیست؛ آن‌طوری که روزنامه‌ها با آن بازی کردند هم نبود؛ به ما گزارشهای دقیق و بر اساس بررسی‌ها دادند- راهش این نبود که ما مسئله را روزنامه‌ای کنیم.”
پس از آن بود که وزارت علوم در مقابل این ماجرا کاملا عقب‌نشینی کرد و تقریبا همه دارندگان بورسیه غیرقانونی به دانشگاه بازگشتند. با اینهمه به نظر می‌رسد که عقب‌نشینی وزارت علوم کافی نبوده است.
