پیش نویس تحریم های تازه ایران توسط امریکا به شورای امنیت ارائه شد.روسیه هم با این اقدام، همراهی نشان داد. تهران اما این کاررا یک حرکت بی نتیجه می داند و مسئول دیپلماسی جمهوری اسلامی ـ منو چهر متکی ـ با لحنی طنز گونه در این مورد می گوید: “یکی، دو کشور عضو شورای امنیت مدتی بود در آشپزخانه‌های‌شان دنبال پخت جدیدی بودند تا در شورای امنیت ارائه دهند؛ اما تنها چیزی را که پخته بودند بعد از صرف غذا به میهمانان ارائه کردند. آنها باید توجه داشته باشند که در دوره بعد از قطعنامه‌ها به سر می‌بریم و این مساله را خیلی جدی نگیرید.”
اقدام آمریکا و واکنش جمهوری اسلامی به آن در حالی رقم می خورد که روز دوشنبه، تهران همه را به کشور خواند تا با موافقت با تبادل 1200کیلوگرم اورانیوم غنی شده، در آخرین لحظات، برگی برای غرب روکرده باشد؛ اما پس ازآن تحریم های تازه، در دستور کار شورای امنیت قرار گرفت.
اما نظر متکی در مورد آشپزی هیلاری کلینتون، در حالی که پس از توافق‌نامه تهران حول تبادل سوخت هسته ای، مسئولین بر این خیال بودند که تصویب قطعنامه علیه ایران راتحت تاثیر قرار داده و یا صدور آن را به تاخیر انداخته اند، درست از آب در نیامد. آمریکا اعلام کرد پیش‌نویس چهارمین قطعنامه تحریم که توسط پنج عضو دائم این شورا و آلمان تدوین شده، به ده عضو غیردائم این نهاد ارائه شده است.
سوزان رایس، هدف این قطعنامه را ”افزایش هزینه ای که مقام های ارشد ایران به دلیل ادامه سرپیچی از جامعه بین المللی می پردازند ” و “ تشویق ایران به حل و فصل صلح آمیز نگرانی ها درباره برنامه اتمی اش” اعلام کرد.
واکنش رسمی تهران از منوچهر متکی شنیده شد. به گزارش خبر آْن لاین، وی دیروز در واکنش به انتشار و ارائه این پیش نویس گفت: “آنها باید توجه داشته باشند که ما در دوره بعد از قطعنامه‌ها به سر می‌بریم؛ این مساله را خیلی جدی نگیرید.”
هر چند خود وی در ادامه بیان داشت: “وزیران خارجه ترکیه و برزیل صبح امروز با من تماس تلفنی داشتند و گزارشی از اقداماتی که بعد از بازگشت از ایران در ارتباط با دیگر کشورها داشتند را به من ارائه دادند. ارزیابی آنها از تماس با برخی کشورها از جمله اعضای شورای امنیت در این باره مثبت بود.”
منوچهر متکی که عصر چهارشنبه در یک نشست خبری با خبرنگاران حاضر در اجلاس وزیران خارجه عضو سازمان کنفرانس اسلامی در تاجیکستان سخن می گفت، افزود: “یکی، دو کشور عضو شورای امنیت مدتی بود که در آشپزخانه‌های‌شان دنبال پخت جدیدی بودند تا در شورای امنیت ارائه دهند؛ اما تنها چیزی را که پخته بودند بعد از صرف غذا به میهمانان ارائه کردند.”
او در پاسخ به سئوال خبرنگاری که پرسید هیلاری کلینتون بیانیه ایران، ترکیه و برزیل را وقت‌کشی عنوان کرده است، گفت: “از الان به بعد ایشان دنبال این است که زمان بخرد و امیدواریم اظهارنظرهای اولیه‌ای که درباره بیانیه مربوط به مبادله سوخت صورت گرفته است، از سوی طرف‌های مختلف به ویژه اعضای شورای امنیت و نیز اراده سیاسی همه طرف‌ها برای ورود به یک کار جدی نشان داده شود.”
گفته های متکی در حالی است که روز سه شنبه هیلاری کلینتون اعلام کرد: “آمریکا بر سر پیش نویس قطعنامه ای سخت برای دور چهارم تحریم های شورای امنیت علیه ایران با روسیه و چین به توافق رسیده است.”
ارتش ترکیه و رابطه با ایران
اما دیروز سایت فرارو، نزدیک به قالیباف پیش بینی کرد که تحریم های تازه علیه ایران در شورای امنیت رای نمی آورد. در این گزارش می خوانیم: “با وجود اینکه پیش نویس قطعنامه ضد ایرانی آمریکا برای بررسی به اعضای شورای امنیت ارائه شده است حمید رضا ترقی معتقد است با توجه به اینکه هم‌چنان چین و روسیه مخالف صدور هر گونه قطعنامه موثر علیه ایران هستند احتمال تصویب قطعنامه علیه ایران بسیار ضعیف است.”
بنا بر این گزارش حمیدرضا ترقی، عضو ارشد موتلفه اسلامی گفته است: “پیش نویسی که مطرح شده است بسیار ضعیف و فاقد یک تصمیم مشکل ساز برای ایران است. همین مسئله نشان دهنده این است که فقط نام آن قطعنامه است اما ماهیتش فریب افکار عمومی برای بی‌اثر کردن پیروزی جمهوری اسلامی در موافقت نامه سه جانبه تهران است.”
اما در دیگر گزارش این سایت، علی مطهری، نماینده منتقد دولت درخصوص نقاط ضعف و قوت بیانیه تهران گفته است: “زمانی که دولت پیشنهاد غربی‌ها را مبنی بر انتقال اورانیوم غنی شده به خارج از کشور را پذیرفت دچار خطا شد… خواست غربی‌ها آن بود که اورانیوم غنی شده ما را از کشور خارج کنند که این کار در حال انجام شدن است”.
مطهری نقطه ضعف بیانیه تهران را انتقال اورانیوم غنی شده ایران به ترکیه، بدون ضمانت بازگشت عنوان کرد و افزود: “به هر حال ترکیه در دست ارتش این کشور است و دولت در درجه دوم قرار دارد که ممکن است این مسئله به تیرگی روابط ایران و ترکیه منجر شود که از این منظر این مسائل را نیز نقطه ضعف بیانیه تهران می دانم.”
ایست بازرسی همه کشتی های ایران
از طرفی به گزارش خبرگزاری‌ها، متن قطعنامه هنوز رسما منتشر نشده، اما بخش هایی از آن به رسانه های گروهی درز کرده است. این پیش نویس تحریم های مندرج در قطعنامه های قبلی شورای امنیت علیه ایران را تشدید کرده و مجازات های جدیدی علیه ایران در نظر گرفته است.
بر اساس همین گزارش ها، این پیش نویس ممنوعیت فعالیت های اتمی حساس ایران در خارج را پیشنهاد کرده ولی گفته می شود که تحریم صنایع نفت و گاز ایران و نیز تحریم مستقیم و لازم الاجرای بانک مرکزی ایران که مورد نظر آمریکا بود، در آن گنجانده نشده است.
خبرگزاری رویتر گزارش داده است که این پیش نویس از کشورها می خواهد “مراقب” مبادلات مالی بانک های ایرانی از جمله بانک مرکزی جمهوری اسلامی باشند تا از مبادلاتی که مربوط به فعالیت های اتمی حساس ایران یا سیستم های پرتاب کلاهک های هسته ای این کشور می شود، جلوگیری کنند.
به گزارش رویتر، این پیش نویس همچنین از کشورها می خواهد که با اتخاذ تدابیر لازم از افتتاح شعبه ها و نمایندگی های بانک های ایران در قلمروی خود در صورتی که معتقدند چنین شعبی با فعالیت های اتمی ایران ارتباط دارند، جلوگیری کنند.
خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داده است پیش نویس قطعنامه فروش هشت نوع سلاح سنگین از جمله تانک، خودروهای زره ای، سیستم های موشکی، هواپیماها و هلیکوپترهای جنگی و نیز کشتی های نظامی به ایران را ممنوع می کند. رادیو فردا در این مورد گزارش داد: “یک مقام ارشد آمریکا روز سه‌شنبه اعلام کرد که در صورت تصویب پیش‌نویس قطعنامه جدید ارائه شده از سوی دولت آمریکا به اعضای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران، تمام کشتی‌های ایرانی در آب‌ها و بنادر بین‌المللی بازرسی خواهند شد.”
این مقام عالی‌رتبه آمریکایی که نخواست نامش فاش شود به خبرگزاری فرانسه گفت این قطعنامه همچنین شامل بندی برای بازرسی دقیق از محموله‌هایی است که از بنادر کشور‌های مختلف و آب‌های آزاد به مقصد ایران در حرکتند.
این مقام رسمی افزود بر اساس این پیش‌نویس در صورت مشاهده هرگونه محموله مشکوک نظامی مربوط به تسلیحات متعارف و موشکی، کشورها موظفند آنها را ضبط کنند.
گفته می‌شود قطعنامه جدید مشابه قطعنامه سال گذشته سازمان ملل علیه کره شمالی است که در آن برنامه‌های اتمی و موشکی این کشور، هردو هدف قرار گرفته بود.
بر اساس پیش‌نویس قطعنامه جدید، کشورها ضمن رعایت ممنوعیت فروش هشت نوع سلاح سنگین از قبیل تانک، خودروهای زرهی، سیستم‌های موشکی، هواپیماها و هلیکوپترهای جنگی و نیز کشتی‌های نظامی به ایران، موظفند محموله‌های مشکوک بارگیری شده را در کشتی‌های ایرانی و کشتی‌های خارجی به مقصد ایران متوقف کنند. همچنین بر اساس این پیش‌نویس کشور‌های عضو سازمان ملل موظفند اطلاعات خود را از شرکت‌های باربری هوایی و خطوط حمل و نقل دریایی ایران که احتمال دارد با عوض کردن نام شرکت قصد دور زدن تحریم‌ها را داشته باشند در اختیار سازمان ملل قرار دهند.
همچنین در این پیش‌نویس از بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل، خواسته شده است با تشکیل یک گروه کارشناسی برای نظارت بر اجرای این قطعنامه، اولین گزارش خود را پس از سه ماه به شورای امنیت ارائه دهد.
در بخش‌های دیگر از این پیش‌نویس ده‌صفحه‌ای دولت ایالات متحده سیستم‌های بانکی، بیمه و شرکت‌های ایرانی نیز هدف قرار گرفته‌اند. در این کشاکش خبر هسته ای دیشب تفسیر خبر 21 در تهران می گفت که بدون شک آمریکا در این بازی شطرنج بازنده خواهد بود وتهران موفقیت خوبی در مهره چینی در این خصوص داشته است. البته مجری این برنامه نگفت که دوستان سنتی ایران در شورای امنیت ـ چین وروسیه ـ از توافق تهران استقبال گرمی نکرده اند وروسیه هم کاملا همراهی خود با تحریم های تازه رانشان داده است.
