وقتی رسانه دولتی بدبین می شود

نویسنده

iranmap.jpg

محبوبه نیک نهاد

تغییر در رویکرد تبلیغاتی رسانه های دولتی در مورد پرونده هسته ای در عرض یک هفته گذشته، توجه ناظران ‏مسائل ایران را به خود جلب کرده است.‏

یک هفته پس از آنکه کیهان تیتر اول خود را به حضور نیافتن چین در نشست گروه 1+5 اختصاص داد و با خوش ‏بینی لغو این نشست را از برکات گزارش اخیر البرادعی دانست، سیر تحولات پرونده هسته ای این روزنامه ‏مجبورکرد تیتر یک خود را، اما این بار با رویکردی بدبینانه و هشدارآمیز، به همین پرونده اختصاص دهد: “تهدید ‏علیه ایران بازی با امنیت جهانی است.” نکته قابل توجه در ارتباط با چرخش های 180 درجه ای کیهان در مورد ‏پرونده هسته ای، ان است که از یک هفته پیش، “تصادفا” نیمی از مطالب آرشیو آبان ماه این روزنامه نیز ناپیدید ‏شده که امکان رجوع و یادآوری تناقضات مواضع اخیر این نشریه را برای کارشناسان دشوار کرده است.‏

در همین ارتباط، خیرا علی لاریجانی نیز در یک برنامه تلویزیونی از لزوم وحدت گروههای سیاسی بر سر ‏موضوعات ملی نظیر پرونده هسته‌ای سخن گفت، از تلاش همه جناح ها و دولت‌ها از جمله دولت هاشمی و خاتمی ‏در خصوص برنامه‌های هسته‌ای صحبت کرد و در نهایت از لزوم برقراری “آشتی ملی” بین همه گروههای ‏سیاسی سخن گفت. هرچند آیت‌الله جنتی در نمازجمعه این هفته تهران هنوز در حال تکرار تحلیل چند روز قبل ‏محافل سیاسی نظام بود که گزارش البرادعی را یک پیروزی بزرگ برای ایران علیه شورای امنیت می‌خواندند، اما ‏هشدار همراه با نگرانی کیهان در خصوص تهدید‌ها علیه امنیت ایران نشان می‌دهد که قرائن موجود این تحلیل‌ها ‏را به سرعت نقش بر آب کرده است؛ به همان سرعتی که چین پس از آنکه تریبون های دولتی ایران سرخوشانه ‏خروج نماینده‌اش از نشست 1+5 را تیتر کردند، به فاصله کمتر از 24 ساعت اعلام کرد که به این نشست باز ‏می‌گردد. ‏

روز گذشته، همچنین تصریح دوباره محمد البرادعی به اینکه هنوز نمی‌تواند صلح‌آمیز بودن برنامه اتمی ایران را ‏تایید کند و تاکید او بر اینکه “درباره فعالیت های اتمی جمهوری اسلامی ایران به نسبت یک سال گذشته کمتر ‏اطلاعات دارد” خوش‌بینی‌های رسانه های دولتی را تعدیل کرد و باعث شد سلطانیه، نماینده ایران در آژانس، ‏برخلاف اظهارات روزهای قبل خود که سرشار از کلمات مثبت نسبت به آژانس و البرادعی بود، در جمع ‏خبرنگاران به “دخالت کشورها در کار آژانس” اعتراض کند که: “اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند.“‏

این در حالی بود که همزمان، ارتش آمریکا اتهامی جدید و جدی را به ایران وارد کرده است: “نظامیان آمریکایی و ‏عراقی چهار نفر را در ارتباط با بمبگذاری در بازار الغزل دستگیر کرده و بر اساس اعترافات آنان و شواهد و ‏دیگر اطلاعات به این نتیجه رسیده‌اند که این بمبگذاری کار گروهی بوده که با حمایت ایران در بغداد فعالیت ‏می‌کند اما به گونه‌ای عمل کرده که انفجار شبیه عملیات القاعده باشد و به القاعده نسبت داده شود.“‏

این اتهام در حالی در آستانه دور جدید مذاکرات دو کشور مطرح شده که در هفته‌ها و روزهای گذشته فرماندهان ‏ارتش آمریکا در عراق تغییر لحن آشکاری درباره ایران داشتند؛ تا جایی که به “تقدیر از نقش ایران در کاهش ‏خشونت‌ها” پرداخته بودند و از “پایبندی به وعده خود در جلوگیری از رسیدن اسلحه به دست تندروها” سخن گفته ‏بودند.‏

شاید در شرای جدید، بهتر بتوان درک کرد که چرا کیهان همزمان با تیتر اول هشدارآمیز خود در روز شنبه، این ‏اظهار نظر هشدارآمیز را نیز در صفحه 2 خود به چاپ می‌رساند: “به رغم اینکه هانس بلیکس نماینده سازمان ملل ‏در امور سلاح های کشتارجمعی مرتب اعلام می‌کرد عراق فاقد سلاح های کشتارجمعی است اما آمریکا نپذیرفت ‏و سرانجام به عراق حمله کرد و بعد هم به اشتباه خود پی برد. شایسته است رسانه های ایرانی مرتب این اشتباه ‏بزرگ آمریکا را به جهانیان گوشزد کنند.” ‏