سه شنبه شب، حسن روحانی سومین گزارش تلویزیونی خود را ارائه کرد. با توجه به اینکه آخرین گزارش او در صدا و سیمای جمهوری اسلامی بدلیل اختلاف بر سر مجریان برنامه به تاخیر افتاده بود، اینبار او از دفتر ریاست جمهوری گزارش خود را ارائه میکرد و به ساختمان “صدا و سیما” نرفته بود.
آنچه در این گزارش بیش از هر چیزی مورد توجه قرار گرفت، سخنان مفصل روحانی درباره وضعیت اقتصادی و دیپلماسی خارجی دولت بود. روحانی درباره وضعیت سیاست داخلی، فشارهای روز افزون بر زندانیان و رهبران جنبش سبز، فضای امنیتی حاکم بر عرصه سیاسی، وضعیت روزنامه نگاران و روزنامه های مستقل سخنی نگفت و تنها به این نکته اکتفا کرد که: “من امروز در حال دنبال و پیگیری همه آن شعارها هستم و فراموش نکرده‌ام که چه شعارها و وعده‌هایی داده‌ام. من به همه قول‌هایی که به مردم در ۲۲ فروردین سال ۹۲ و روز ثبت‌نام ریاست‌جمهوری در همه سخنرانی‌های خودم اعلام کردم وفادار خواهم بود.” و اینکه “مردم ما بدانند برخی موارد یک روزه حل نخواهد شد. یکسری موضوعات است که به سیاست داخلی، وحدت و انسجام و جناح‌های درون کشور مربوط می‌شود که زمان می‌برند..همه باید به هم کمک کنیم. باید شرایط را آماده‌تر کنیم، بنابراین عجله بعضی‌ها کار ما را سخت می‌کند.” او تاکید کرد: “به خوبی می‌دانم که چه قولی داده‌ام و چه باید بکنم. من هیچ چیز یادم نرفته است و به شکر خدا حافظه‌ام خوب بوده و هنوز خوب است و به خوبی می‌دانم که چه قولی داده‌ام و چه باید بکنم.”
روحانی در بخش دیگری از سخنانش یادآوری کرد: “من در موقعی که برای ثبت‌نام در انتخابات به وزارت کشور مراجعه کرده بودم، در مصاحبه‌ای گفتم اگر موفق شوم، مسیر ما آشتی در عرصه داخلی و خارج است. مسیر ما صلح و آشتی در دنیا و داخل کشور است و من این قول را به مردم داده بودم؛ تحقق این قول را آغاز کرده‌ایم و ادامه خواهیم داد.”
او درباره منتقدان دولت هم گفت: “مردم از رفع تحریم‌ها خوشحال می‌شوند؛ البته اقلیت ناچیزی هستند که از برداشتن تحریم‌ها عصبانی هستند چراکه لطمه می‌خورند چون از این تحریم‌ها سوءاستفاده می‌کردند و برخی از تخریب‌هایی که علیه دولت صورت می‌گیرد نیز از این موضوع منشاء می‌گیرد.” او اضافه کرد: “اینکه عده‌ای راه دولت را نپسندند، اشکالی ندارد، نقد کنند. ما از نقد سازنده استقبال می‌کنیم. نقد سازنده لازم است اما عده‌ای اتهام، دروغ‌پردازی، تخریب و هوچی‌گری شروع کرده‌اند. البته هنوز به مقطعی نرسیده‌ایم که لازم بدانم برای مردم توضیح دهم. ما از این مسائل عبور می‌کنیم ولی آنها می‌خواهند دولت را از مسیر خود خارج کنند.”
ناکامی دولت روحانی در عمل به وعده هایی که در زمینه سیاست داخلی داده بود، نگرانی و اعتراض بخشی از حامیان او را به دنبال داشته است.
همین چند روز پیش بود که علی مطهری در گفتگو با یکی از نشریات چاپ تهران از عقب نشینی مکرر روحانی گله کرد و گفت: “آقای روحانی باید یک مقدار جسارت بیشتری داشته باشد. در یک جاهایی باید مقاومت کند. یک جاهایی باید روی حرفش ایستادگی کند. اینکه در همه جا بخواهد عقب نشینی کند به نتیجه نمی‌رسد و کسانی که به او امید بسته اند، ناامید می‌شوند. این فضا باید شکسته شود. البته هنوز در ابتدای راه هستیم و الان نسبت به یک سال قبل فضا خیلی بهتر شده است. نیاز به تلاش دارد.”
او اضافه کرد: “برای چند ماه اول عیبی ندارد که محتاط باشد، ولی ادامه این کار خوب نیست. من معتقدم که همه این‌ها باید به موازات هم انجام شود، خیلی معنی ندارد؛ اینکه ما اول برویم جلو تا اقتصاد به نتیجه برسد، بعد برویم در مرحله بعد به فکر توسعه سیاسی باشیم. اولا که امکان دارد این برنامه سیاسی دولت هیچ وقت به نتیجه نرسد. مذاکرات به بن بست برسند و هیچ وقت وارد آن مرحله نشود. وقتی کاری اصولی است، حق است، باید ایستادگی کنیم و آن را انجام دهیم.”
گزارش روحانی، انتقاد حامیان او را هم در پی داشت. در همین راستا صادق زیبا کلام طی یادداشتی در روزنامه آرمان نوشت: “ذکر این نکته حائزاهمیت است که بخش عمده‌ای از مصاحبه رئیس دولت یازدهم به محتوای خاص و جدیدی اختصاص نداشت. معتقدم ایشان به برخی از مسائل جدی جامعه پرداخت اما از کنار برخی از مسائل نیز عبور کرد در حالی که این مسائل دغدغه روز جامعه ایرانی محسوب می‌شوند.”
او با اشاره به سخنان اقتصادی و بین المللی روحانی تاکید داشت: “روحانی باید به اقدامات خودسرانه نیروهای تندرو با جدیت بیشتری می‌پرداخت اما او گفت که فعلا قصد پاسخگویی به تخریبگران ندارد. به هر حال سخن گفتن رودررو با مردم خوب است اما نیاز امروز ما اکنون طرح مسائل جدی و پاسخ به سئوالات مهم است.”
تهاجم غیرمنتظره به بند ۳۵۰ زندان اوین، در حالی که وعده آزادی زندانیان سیاسی و حل بحران بر جای مانده از سال ۱۳۸۸ وجود داشت، نشان داد که سیاست داخلی دولت حسن روحانی در زمینه “آشتی در عرصه داخلی” هنوز به نتیجه مشخصی نرسیده است. اگر چه گفته میشد برکناری رئیس سازمان زندانها با فشار حسن روحانی انجام شده است، اما عدم موضعگیری او در این بحران انتقادهای زیادی را به دنبال داشت.
پس از حمله به زندانیان سیاسی در اوین، سید محمد خاتمی طی سخنانی گفت: “آنچه ما می گوییم و به صلاح کشور، نظام و همه است این است که همه کسانی که در بند و حصر هستند آزاد شوند و ما از فضای امنیتی به فضای سیاسیِ قانونی گام بگذاریم؛ از همه نیروها استفاده کنیم، همه نیروها بتوانند برای حل معضلات کشور مشارکت کنند و واقعا هم یکی از انتظاراتی که از تحول بزرگِ روی کار آمدن دولت آقای روحانی پدید آمد و هنوز هم هست؛ تغییر فضا بود.” او اضافه کرد: “در مورد آزادی زندانیان متاسفانه آنقدر تاخیر شد که اگر پرونده دیگر درست نکنند خیلی از آنها به زودی آزاد می شوند ولی اگر یک روز هم زودتر آزاد شوند مساله مبارکی است و همچنین درمورد رفع حصر که امیدوارم صورت بگیرد.”
انتقاد از عقب نشینی های حسن روحانی در برابر تندروها در حال افزایش است. چندی پیش علی نظری، یکی از نمایندگان مجلس ششم در یادداشتی نوشته بود: “روحانی باید «تمام قد» در برابر تندروها بایستد”.
او تاکید داشت: “روحانی باید این هشدار دلسوزان را با جدیت دنبال نماید و بداند در مسیری گام گذاشته است که در داخل و خارج دشمنان دولتش در یک اِتحاد نا نوشته که همان پرو‍ژه سقوط دولت تدبیروامید می باشد،همراه وهمنوا هستند. اگر او اکنون که درآغاز راه می باشد، تسلیم فشار های افراطیون گردد آنها در آینده ای نه چندان دور دامنه حملات خویش علیه دولت را شدت می بخشند و در نهایت با توجه به ابزار هایی که در دست دارند می توانند دولت تدبیر و امید راساقط نمایند.”
در این میان و در حالی که طی این چند ماه، دولت روحانی در حال عقب نشینی بوده، محافظه کاران تندرو نه تنها از شدت حملات خود کم نکرده اند، بلکه ماجرا به تهدید همسر رئیس جمهوری اسلامی هم کشیده شد. روح الله حسینیان چند روز پیش پس از نطق جنجالی اش علیه روحانی اعلام کرد: “ماچند روزی است که کار خودمان را آغاز کرده ایم و ازاین به بعد انتقاد از دولت را شدیدتر خواهیم کرد درواقع تلاش ما براین بود که تا فروردین به دولت فرصت بدهیم به همین دلیل تا اسفندماه انتقادی از دولت نداشتیم اما روش های دولت را مناسب ندیده ایم.”
