پایان مهلت توافق نزدیک شد

وال استریت ژورنال
وال استریت ژورنال

» گزارش وال استریت ژورنال از روند مذاکرات هسته‌ای

مقامات ایران و غرب برای اولین بار بصورت علنی اعلام کردند که مذاکرات بیشتر از مهلت ۳۰ ژوئن طول خواهد کشید و بر لزوم فائق آمدن بر موانع پیش رو در روزهای آتی تاکید ورزیدند.

این اظهارات روز دوشنبه پس از مذاکرات بین محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران و همتایانش از کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان در حاشیه نشست اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ عنوان شد و هشدارهای اخیر نسبت به متوقف شدن مذاکرات را با نزدیک شدن مهلت توافق مورد توجه قرار داد.

ظریف روز دوشنبه بعدازظهر پس از دیدار با وزرای اروپایی گفت: “ما در مورد چگونگی تسریع مذاکرات وین در چند روز دشوار آینده گفتگو کردیم. تمام طرفین به پیشرفت رو به جلو تعهد سیاسی دارند و من مطمئن هستم اگر اراده سیاسی برای قبول واقعیات و حرکت رو به جلو بر پایه توافقات لوزان وجود داشته باشد، به احتمال بسیار زیاد می‌توانیم تا مهلت مقرر یا چند روز پس از آن به توافق دست یابیم.”

افراد نزدیک به مذاکرات می‌گویند، در روزهای اخیر مقامات ارشد ایرانی و غربی، بر سر جزئیات توافق بصورت علنی رویاروی هم قرار گرفته‌اند و در اتاق مذاکرات اختلافاتی جدی سربرآورده است. با این‌حال عده کمی گفته‌اند مذاکرات در مرز فروپاشی است و به احتمال زیاد توافق در چند هفته آینده بدست خواهد آمد.

تمدید مذاکرات به مدت چند هفته پس از مهلت ۳۰ ژوئن، توافق آمریکا و اتحادیه اروپا برای لغو تحریم‌ها طبق توافق نوامبر ۲۰۱۳ را نیز شامل خواهد شد. طرف مذاکرات می‌بایست بصورت ماهیانه پول‌های مسدود شده ایران در بانک‌های خارجی را به این کشور بپردازد. افراد نزدیک به مذاکرات گفته‌اند، این موضوع در صورت تمدید تنها چند روز ممکن خواهد بود و تمدید برای مدت طولانی امکان‌پذیر نیست.

دولت اوباما همواره گفته‌ است تمایل به تمدید مذاکرات پس از ۳۰ ژوئن ندارد.

اگر توافق تا ۹ ژوئیه امضا نشود کاخ سفید با خطرات سیاسی و دیپلماتیک مواجه می‌شود: قانونی جدیدی در آمریکا از کاخ سفید می‌خواهد تا مفاد توافق را ظرف مدت پنج روز از امضای توافق به کنگره ارائه دهد. پس از آن نمایندگان ۳۰ روز برای تصویب آن فرصت خواهند داشت.

بنا بر این قانون، اگر توافق پس از ۹ ژوئیه تسلیم شود، کنگره می‌تواند زمان بررسی را به ۶۰ روز افزایش دهد. منتقدان دیپلماسی کاخ سفید معتقدند این موضوع می‌تواند زمان بیشتری برای رهبری مخالفان در کنگره و عموم مردم به آن‌ها اعطاء کند.

وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه تاکید کرد هنوز به مهلت ۳۰ ژوئن پایبند است.

منتقدان اصلی تلاش‌های دیپلماتیک می‌گویند، ترجیح می‌دهند دولت آمریکا به جای امضای توافقی که مسیر تهران به سمت ساخت بمب را مسدود نمی‌کند، زمان بیشتری به مذاکرات بدهد.

دولت اوباما تحت فشار است تا در مورد مفاد کلیدی توافق سختگیری بیشتری کند.

سناتور باب کارکر رئیس کمیته روابط خارجی سنا روز دوشنبه از آمریکا خواست تا در مورد بازرسی از فعالیت‌های هسته‌ای و افشای جنبه‌های نظامی، از جمله مصاحبه با دانشمندان ایران خط قرمزی ایجاد کند. آقای کارکر در مصاحبه‌ای با MSNBC گفت، در غیر این صورت آمریکا باید از مذاکرات کنار بکشد.

وزرای خارجه اروپایی پیش از دیدار روز دوشنبه از ایران خواستند تا به مفاد چارچوب توافق لوزان پایبند باشد. فیلیپ هاموند وزیر خارجه بریتانیا از ایران خواست انعطاف بیشتری نشان دهد و تصدیق کرد که ممکن است مذاکرات بیشتر طول بکشد.

مقامات آمریکایی و غربی گفته‌اند ایران باید به عنوان بخشی از توافق نهایی، پروتکل الحاقی را اجرا کند و طی آن به آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای اجازه دسترسی به سایت‌های مشکوک را بدهد.

مجلس ایران آخر هفته گذشته لایحه‌ای را تصویب کرد که طی آن بازرسی از سایت‌های نظامی غیرهسته‌ای و دسترسی به دانشمندان و اسناد هسته‌ای ممنوع می‌شود. آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران اخیرا موارد مشابهی را عنوان کرده بود.

منبع: وال استریت ژورنال  - ۲۳ ژوئن  ۲۰۱۵