امید معماریان
محکوم کردن فعالان زنان به دلیل جمع آوری امضا برای “کمپین یک میلیون امضا برای تغییرقوانین زنان” همچنان ادامه دارد. درآخرین مورد نسیم سرابندی وفاطمه دهدشتی، از اعضای این کمپین اجتماعی به دلیل جمع آوری امضا درمتروی تهران، محاکمه و به شش ماه حبس که تا دوسال تعلیق خواهد شد، محکوم شدند. نسیم سربندی درگفت وگو با “روز” درخصوص صدور این حکم صادر می گوید: “ما اساسا ازهنگام احضار سیاستمان این بود که ایجاد حساسیت نکنیم وحسن نیت خودرا نشان بدهیم. به همین دلیل حتی بدون وکیل به دادگاه رفتیم. اما واقعیت این است که فکرکردیم حکم ازقبل تعیین شده است.”
دادگاه این دو فعال حقوق زنان روزیکشنبه 21 مرداد درشعبه 28 دادگاه انقلاب برگزار شد و پس از ارائه دفاعیات آنها حکم اعلام شد. اتهامی که دردادگاه مورد استناد قرارگرفته “اقدام علیه امنیت ملی ازطریق فعالیت تبلیغاتی علیه نظام” بوده است.
سربندی که بیست ساله و دانشجوی رشته جامعه شناسی دانشگاه تهران است درخصوص مواردی که دردادگاه مطرح شده است به “ روز” گفت: “ما سابقه ای در دانشگاه و یا جای دیگر که بازداشت شده باشیم، نداشتیم. ولی احساس کردم حکم از پیش تعیین شده است. پرونده ما دو تا در دادگاه یکی بود. اما دوست من که از من هم پنج شش سال بزرگتراست بیشتر تحت سئوال قرار گرفت. ما ازکاری که کردیم دفاع کردیم وگفتیم کاری مثل جمع آوری امضا که مثل عریضه نویسی است نمی تواند تبلیغ علیه نظام باشد و ما هم قرارنیست تبلیغ علیه نظام بکنیم. چرا که درنهایت قراراست این امضا ها به مجلس شورای اسلامی تحویل داده شود و اگر قانونی تغییر کند رضایت اجتماعی بالا می رود و برای این نظام بهتراست. اما آنها می گفتند کمپین می خواهد یک میلیون آدم را علیه نظام بسیج کند.”
نسیم سربندی که هم اینک با یک حکم تعلیقی شش ماه زندان مواجه است می افزاید بیشتر تاکید روی این مساله بود که می گفتند شما دارید پول می گیرید: “هر دوی ما اعلام کردیم کاری که کردیم کاملا داوطلبانه بوده است. البته زیاد به این قضیه استناد نکردند ولی خیلی روی این موضوع تکیه می کردند. می گفتند تشکیل دهنده های کمپین پول می گیرند واسنادش هم هست، البته هیچ سندی را دراین زمینه نشان ندادند واز روی این مساله گذشتند.”
این فعال حقوق زنان ادامه می دهد: “در دادگاه دقیقا ما به جرم جمع آوری امضا محکوم شدیم و نه چیز دیگر. چون در ماده 500 اومده که اگر فردی عضو تشکیلات مخالف نظام باشد حکم حبس دارد. البته ماده 500 از بقیه مواد یک مقداری سبک تراست. در واقع دادگاه مارا عضو کمپین یک میلیون امضا شناخته و امضا گرفتن را فعالیتی تبلیغاتی که علیه نظام هست می دانستند که ازنظر آنها اقدام علیه امنیت ملی محسوب می شود. نماینده دادستان می گفت چون شما دو تا دانشجویید و جوانید و سابقه هم ندارید این حکم سبک رو دادیم”.
نسیم دانشجوی می گوید خانواده اش ازشنیدن چنین حکمی خیلی ناراحت و غمگین شده اند: “خانواده ام ناراحت شدند. خودم فکر می کنم اگر با جمع آوری امضا که مثل یک عریضه نویسی و رساندن صدای مشکلات خودمان و مردم به نماینده های مجلس و یک روش کاملا مسالمت آمیز است، چنین برخوردی بشود، و اگر قرار باشد با استفاده از روشی به این مسالمت آمیزی هم نتوانیم برای تغییرات تلاش کنیم،دیگر چه کاری می شود کرد؟”
ازنسیم پرسیدم بعد ازاینکه حکم شش ماه زندان را دریافت کردید چه احساسی درمورد جامعه ای که درآن زندگی می کنید داشتید؟ او ازمن خواست به این سئوال پاسخ ندهد. وقتی پرسیدم چرا؟ گفت احساس خوبی ندارد: “راستش من این روزها اصلا احساس خوبی نسبت به این جامعه ندارم. به نظرم درجامعه ای که تک تک افرادش برای بهتر شدن وضع زندگی خود تلاش نمی کنند، احساس غریب بودن داری. در دادگاه به این فکر می کردم من به عنوان عضوی از این جامعه که این قوانین بر زندگی ام تأثیر مستقیم دارد چه طور می توانم باعث تغییر این وضع بشوم؟ این طوری نیست که من فقط برای مردم تلاش می کنم. من این را خودخواهی نمی دانم که به آینده خودم فکر کنم، چون وقتی فعالیت مدنی می کنم ووقتی قانونی تغییر کند من به عنوان یک زن از آن سود می برم.”
پیش ازاین برخی دیگر ازاعضای کمپین یک میلیون امضا به دلیل حضور درتجمع مسالمت آمیز 22 خرداد سال 1385 محاکمه و به احکام سنگینی محکوم شده بودند. شهلا انتصاری یکی از پنج زنی بود که در روز 13 اسفند سال 85 به اتهام اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم اقدام علیه امنیت ملی در تجمع 22 خرداد سال 1385دادگاهی شد. دیگر متهمان این پرونده فریبا داودی مهاجر پروین اردلان، نوشین احمدی خراسانی و سوسن طهماسبی بودند که از میان آنها داوودی مهاجر به چهار سال حبس محکوم شد که سه سال آن تعلیق پنج ساله بود، احمدی خراسانی، اردلان و انتصاری دوسال و نیم حبس تعلیقی و شش ماه تعزیری (زندان) و طهماسبی به یک سال و نیم حبس تعلیقی و شش ماه حبس تعزیری محکوم شدند.