جولیان بورگر
دوباره نوبت تصمیم گیری در مذاکرات هستهای ایران است. گزارشهای واصله از تهران میگوید که دولت به دنبال تغییرات “مهم” و “اساسی” در توافقی است که اصول آن در ژنو مورد توافق قرار گرفت و هفته گذشته در وین در آژانس بینالمللی انرژی هستهای وارد جزئیات شده است.
تلویزیون دولتی ایران به زبان عربی (العالم) و به زبان انگلیسی (پرستیوی) هر دو این خبر را گزارش دادند و پرس تیوی وارد جزئیات آن شد. این تلویزیون میگوید، ایران 1200 کیلوگرم اورانیوم را که پیشتر مورد توافق قرار گرفته بود یکجا به خارج نمیفرستد. و”تغییرات جزئی دیگری در توافق ها”
این تغییرات میتواند موجب به هم خوردن قرارداد شود. اهمیت اصلی تافق های کل نکته این قرارداد از نقطه نظر آژانس بینالمللی انرژی هستهای و غرب این است که موقتا سه چهارم اندوخته اورانیوم غنیشده با درجه پایین ایران را خارج کنند وتا آن کشوربرای مدت حداقل چند ماه “مقدار قابل ملاحظه ای” مواد برای ساختن بمب در اختیار نداشته باشد.
این موضوع تنشها را خنثی میکند و تحریمها و اقدام نظامی اسرائیل را به کنار مینهد. وقتی اورانیوم به شکل سوخت اتمی که 20 درصد غنیشده برای استفاده در راکتور تهران به ایران بازگردد، غنیسازی بیشتر آن تا درجه مناسب برای استفاده در سلاح هسته ای دشوار خواهد بود.
نام تنها مقامی که در گزارشهای واصله از تهران آمده است، علاالدین بروجردی، رئیس کمسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس ایران است. به گزارش خبرگزاری کار ایران بروجردی گفت: “ایران میتواند مقدار مورد قرار را در محمولههای جداگانهای بفرستد تا منبع سوختی کشور تضمین شود… ایران تنها میتواند بخشی از اندوخته خود را بفرستد… و بعد وقتی سوخت 20 درصد غنیشده خود را دریافت کرد محموله بعدی را میفرستد… به این معنی که تمام منبع خود را یکباره نمیفرستد.”
مجلس ایران سیاستگذاری هستهای نمیکند اما این با دیگر صداهایی که از تهران به گوش میرسد همخوانی دارد. دولت ایران قرار بود به قرارداد آژانس بینالمللی انرژی هستهای تا جمعه پیش پاسخ رسمی دهد اما تقاضای چند روز مهلت اضافی کرد. حالا به ما گفته شده است که باید تا آخر هفته صبر کنیم.
یک دیپلمات اروپایی امشب گفت: “آنها توانایی تصمیمگیری ندارند، حدس ما این است که در تهران نبرد بزرگی در جریان است و هیچکس قدرت زدن حرفی را ندارد.”
در این حال تهران همچنین موضوع دیگری رانیز که قرار است در ژنو در آخر ماه مطرح شود، یعنی مذاکره پیرامون غنیسازی اورانیوم ایران، نفی می کند: ایران اکنون میگوید درباره هر چیزی مذاکره میکند به جز برنامه هستهای.
خاویر سولانا رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز گفت، این مهلت نیز احتمالا نادیده گرفته میشود. وی به خبرنگاران گفت: “پایان ماه لزوما آخرین روزهای ماه نیست؛ میتواند روزهای اول ماه نوامبرهم باشد!”
پس از پیگیری از دفتر سولانا معلوم شد وی واقعا این حرف را گفته است که خود شاهد دیگری است از اینکه این بازی با قواعدایرانی ها به پیش میرود.
منبع: گاردین، 27 اکتبر 2009