محمد حسینی
در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری سال 84 و بعد از رد صلاحیت و سپس تایید مجدد دکتر معین، وی بیانیه ای مبنی بر بازگشت به عرصه انتخابات صادر کرد و در آن خبر از تشکیل جبهه ای با نام «جبهه دموکراسی خواهی و حقوق بشر» با حضور احزاب حامی خود و عده ای از اپوزیسیون خارج از حکومت داد. این بیانیه واکنش های مختلفی را برانگیخت: عده ای به حمایت از آن پرداختند و عده ای دیگر اگرچه با اصل تشکیل جبهه موافق بودند، اما آن را تنها یک وعده انتخاباتی دانستند. بعد از اعلام نتایج انتخابات، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی به عنوان یکی از دو تشکل اصلی حامی معین، اصولا از تشکیل چنین جبهه ای اعلام بی اطلاعی کرد و بهزاد نبوی از اعضای شورای مرکزی سازمان در گفت و گو با روز گفت به جای تشکیل چنین جبهه ای، سازمان متبوع وی به دنبال تقویت جبهه اصلاحات خواهد بود. اکنون با گذشت دو سال از این وعده، هنوز خبری از تشکیل این جبهه نشده است. با تقی رحمانی، از فعالان ملی ـ مذهبی، که از منتقدان تشکیل این جبهه بود، در این مورد به گفت و گو نشسته ایم.
به نظر شمادر حال حاضر لزومی برای تشکیل جبهه دموکراسی خواهی وجود دارد؟
ببینید، در کشوری که در آن هنوز نهادهای صنفی و مدنی مانند احزاب، تشکل های مدنی چون N.G.O ها و… هنوز فعال نشده اند و چنین نهادهایی یا وجود ندارد یا نهادینه نشده اند، بحث تشکیل چنین جبهه هایی می تواند مفید به فایده باشد. تشکیل جبهه در چنین شرایطی می تواند مفید باشد، ضمن این که این جبهه ها به جای رهبران کاریزماتیک، باید دارای رهبران سازمانی باشند در این صورت جبهه ها مفید هستند. ضمن آن که این جبهه ها باید دارای کنش باشند. نمونه آن را نیز می توان از بحث ملی کردن صنعت نفت نام برد.
یعنی ما با توجه به ضعف نهادهای مدنی، سابقه جبهه های موفق را داریم.
بله. جبهه در ایران سیاه و سفید نیست بلکه خاکستری است. یعنی در رسیدن به بعضی از اهداف موفق و در رسیدن به بعضی دیگر ناموفق بوده. از نمونه این هامی توان به جبهه ملی اشاره کرد. آن جبهه هم دارای کنش خاص خود بود.
بحث دموکراسی خواهی این جبهه و فعالیت برای آن، کنش نیست؟
تحقق دموکراسی خواهی هدف مفیدی است. اما باید هدف گذاری نیز در کار باشد. یعنی اعضا باید هدف هایی را برای خود معرفی کنند و سپس برای تحقق آن ها گام بردارند.