نام فرهاد آئیش دردنیای بازیگری و کارگردانی با انتخاب سوژه های طنز همراه بوده و مخاطبش را با این طرفند تا انتهای نمایش هایش حفظ کرده است. اما این بار ترفند تازه ای اندیشیده و با به کار گرفتن ستاره های سینمای ایران در تئاتر”کرگدن”تماشاگران زیادی را به سالن اصلی تئاترشهر کشانیده است…
گفت و گو با فرهاد آئیش
موافق صحنه های رئالیستی
آقای آئیش شما به عنوان کارگردان اغلب نمایشنامه هایی به صحنه می برید که نویسنده آن خودتان هستید و یا اینکه براساس طرحی از خودتان تولید می شود. چه شد که به سراغ متنی از او‍ژن یونسکو رفتید؟
من قبلا هم آثار خارجی را به صحنه بردم و اتفاقا از همین نویسنده هم کاری به نام چمدان را اجرا کردم. اما درمورد کرگدن باید بگویم که دروهله اول از من خواستند تا نمایشی را به صحنه ببرم. در روزهای اولیه متن مدنظر من یکی از آثار مهم شکسپیر بود و اصلا هیچ تصمیمی روی این نمایش نداشتم .اما با مشورت همکاران و دوستان و با توجه به فضای فکری خودم آنها این نمایش را به من پیشنهاد کردند. من آن را قبلا خوانده بودم و اتفاقا این بار با رویکرد اجرایی به سراغش رفتم و در نهایت تصمیم بر این شد تا این نمایش اجرا شود.
آیا این تصمیم به صورت قاطعانه از طرف خود شما بود؟
بله. مگر می شود که نمایشی را کار کنی که خوت به عنوان لیدر گروه علاقه ای به آن نداشته باشی .کرگدن یکی از بهترین ها در عرصه نمایشنامه و اصلا ادبیات نمایشی جهان است.
لحظاتی از نمایش در اجرا با متن اصلی تفاوت دارد. لزوم این دگرگونی در نمایش را کجا احساس کردید؟
درحقیقت با خواندن دوباره و چند باره نمایش متوجه شدم که صحنه های طولانی و شعاری درکار موجود است که به درد تماشاگر امروزی نمی خورد. البته نه اینکه متن ضعیف باشد، خیر اما اینهایی که حذف شدند ممکن است 10 سال قبل مناسب بودند. آنها را حذف و جایگزین کردم. این را اضافه کنم که همه تلاشم این بود که به مفهوم و ساختمان اثر ضربه ای وارد نشود. فکر می کنم با توجه به عکس العمل تماشاگر هم تقریبا از این خطر جستم. درنهایت امر هم کار را به شکل بازنویسی یا همان اقتباس به مردم معرفی کردم.
این تغییرات بیشتر در چه قسمت هایی بوده است؟
بیشتر در تعداد شخصیت ها که کم و زیاد شده است. اما نفرات اصلی داستان هستند و ما آنها را به صورت عینی می بینیم.
در مورد انتخاب بازیگران نمایش بگویید. ستاره بودن بازیگرها چقدر در استقبال تماشاگر تاثیر دارد؟
تا همین لحظه ای که ما با هم گفتگو می کنیم شاید ده ها بار این سوال پرسیده شده و البته همه هم حق دارند.درمورد ستاره های سینمایی و تلویزیونی باید بگویم که آنا بر اساس تجارب و استعدادهای خود انتخاب شده اند.مطئن باشید اگر ذره ای تردید درمورد توانایی ها وجود داشت آنها را انتخاب نمی کردم. مهدی هاشمی یکی از بزرگ ترین بازیگران ما است و من اصلا او را قبل از سینما بازیگر تئاتر می دانم. او از تئاتر شروع کرده و با تجارب تئاتر امروز محبوب و موفق است.بقیه هم همین طور.
این تصمیم و انتخاب ها بر گیشه نمایش هم به شدت تاثیر گذار است.
البته. حتما همین طور است. چه اشکالی دارد که از بازیگران توانمند و محبوب مردمی در تئاترهایمان استفاده کنیم؟ مهم ترین حسن این کار همان استقبالی است که شما می گویید. اقرار می کنم که درانتخاب بازیگران به گیشه هم فکر می کردم واین اصلا یک امتیازاست.
آیا د رمورد انتخاب ها اعتراضاتی هم شنیدید؟
بله.درمورد هرکاری در هر سیستمی سروصدا می شود، عده ای شلوغ می کنند.برخی مخالف کار شما هستند و برخی هم موافق. درمورد انتخاب بازیگران من هم همینطور است. عده زیادی گفتند که مثلا چرا فلان بازیگر و فلانی راآوردی. واقعا کجای این داستان ایراد دارد.همان قدر که بازیگران تئاتر به سینما می روند سینمایی ها هم می توانند به تئاتر بیایند.
معمولا صحنه نمایش های شما بسیار پرخرج و زرق و برق دار است.آیا به این شیوه کار علاقمندید؟
بله.من اساسا با صحنه های رئالیستی موافق هستم و ترجیحم در تولید کار های رئالیستی صحنه ای کامل و درخدمت کار است. درکارهایم با محسن شاه ابراهیمی هیچ مشکلی ندارم و خیالم از بابت آن راحت است. ضمن اینکه ما در بخش ساخت و ساز مشکلات فراوانی داریم که هرروز باید با آن دست و پنجه نرم کنیم.
وقتی فرهاد آئیش دست به تولید یک اثر تئاتری می زند، واژه “طنز” نیز همراه با آن نیز به ذهن خطور می کند.
خب به این شیوه کاری علاقمندم و اصلا دوست ندارم که تماشاگرم خسته شود. دراین نمایش هم حداکثر استفاده را از واژه مورد نظر شما کرده ام.