امید معماریان
دکتر تریتاپارسی، رییس شورای ملی ایرانی- آمریکایی ها و میهمان “مجمع جهانی اقتصاد درخاورمیانه” که طی روزهای گذشته دراردن برگزارشد، درگفت وگویی با “روز” از اظهارات جدید مقامات آمریکایی برای مواجهه با ایران سخن گفته است. به اعتقاد پارسی” ایده حمله نظامی به ایران به دلیل وضع بدی که هم اکنون آمریکا درعراق با آن مواجه است، بسیارغیرمحتمل به نظر می رسد”. با این وجود وی خاطرنشان می کند که قدرت نومحافظه کاران آمریکایی درتخریب سیاست بخش های دیگر را نیزنباید نادیده گرفت.
پارسی دریکی ازنشست های “مجمع جهانی اقتصاد” درخصوص مسائل خاورمیانه ازجمله بن بست پرونده هسته ای ایران و لزوم گفت وگوهای مستقیم وبدون پیش شرط، به عنوان راه حلی برای رهایی ازبن بست به وجود آمده درپرونده هسته ای ایران سخن گفت.
به اعتقاد او تاخیر درگفت وگوها، درخدمت قوی ترکردن موقعیت ایران درمذاکرات است. به نظر این محقق ایرانی- آمریکایی، یک فرمول “تثبیت دوجانبه” که تعلیق غنی سازی را دربرابر تعلیق قطعنامه های شورای امنیت به همراه داشته باشد زمینه ای است که بر اساس آن “هم دوطرف چهره و وجهه خود را حفظ کنند وهم خود رابرای اقدامات بعدی ازجمله مذاکرات بدون پیش شرط آماده نمایند”.
تریتاپارسی در مورد احتمال حمله نظامی به ایران با توجه به اظهارات اخیرمنتشرشده درمطبوعات مبنی برفشاربخش هایی ازدستگاه بوش برای انجام اقدامی نظامی می گوید: “این ایده که گزینه حمله نظامی خیلی غیرمحتمل است به این موضوع برمی گردد که آمریکا در مخمصه عراق گرفتاراست و نتایج فاجعه بارچنین اقدامی، موجب متوقف شدن دستگاه بوش طی شش سال گذشته شده است.”
پارسی با اشاره به اظهارات اخیر مقامات اسراییلی در خصوص مواجهه با ایران، می افزاید: “هفته گذشته، شائول موفاز معاون نخست وزیر اسراییل به کاندولیزارایس وزیرامورخارجه آمریکا گفت تنها باید به تحریم ها شش ماه وقت داده شود تا بتواند تاثیرات قابل قبولی ـ تعلیق غنی سازی اورانیوم ـ ایجاد کند. درغیراین صورت، به نظر او اقدام نظامی باید انجام شود. اما ازآنجایی که بسیارغیرمحتمل است تحریم ها بتواند ایران را تا پایان سال 2007 مجبوربه تعلیق کند، می توان گفت جوهر آنچه موفازگفته تنها فشار به آمریکاست تا دراوائل سال 2008 به حمله نظامی دست زند.”
به گفته پارسی، برای اسراییل هرراه حلی به جز “صفردرصدغنی سازی اورانیوم” غیرقابل قبول است چراکه آنها درهراسند که واشنگتن دیر یا زود خط تندروانه وخشونت طلب را کناربگذارد.
دکترپارسی در مقایسه قدرت رایس دربرابرچنی که یکی به دنبال گفت وگو و دیگری به دنبال اقدام نظامی علیه ایران است می گوید: “وزارت خارجه دراین جدال، دست بالاتر را دارد. اما مشکل اینجاست که راه حل های محدودی که ایالات متحده هم اکنون دنبال می کند – مانند گفت وگو با ایران تنها برسرمساله عراق- ناکاراست. دیپلماسی تنها راهی است که می تواند به یک راه حل باثبات منجر شود.”
این کارشناس مسائل خاورمیانه می افزاید: “برخی معتقدند نئوکان های آمریکایی به دنبال جامه عمل پوشاندن به گزینه نظامی هستند و این موضوع صرف نظر از اقداماتی است که دولت ایران انجام می دهد. اما باید توجه داشت که اگرچه نئومحافظه کاران درواشنگتن تضعیف شده و دارای قدرت کافی برای اعمال سیاست ها نیستند، اما همچنان یک عامل اصلی به شمار می روند. درواقع به اندازه کافی قدرتمند هستند که بتوانند سیاست ها راتخریب کنند. اشتعال مجدد این بحث که آیا آمریکا به ایران حمله می کند یانه، برای مثال، درخدمت این موضوع خواهد بود که اتمسفری ایجاد کند که بگوید دیپلماسی شانس کمی برای پیروز شدن دارد.”
رییس شورای ملی ایرانی- آمریکایی ها برنامه هسته ای ایران را مشکل اصلی آمریکایی ها نمی داند: “مساله هسته ای یک عارضه است نه ریشه مواجهات ایران وآمریکا. تنها از طریق یک توافق جامع منطقه ای این موضوع و دیگر مسائلی که ایران وآمریکا درمنطقه برسر آن چالش دارند می تواند حل شود.”
پارسی با اشاره به مذاکرات لاریجانی و سولانا می افزاید: “آنچه در مذاکرات با اروپا می تواند به دست بیاید یک فرمول جدید است که همه طرف های درگیر را قادر می سازد بدون اینکه وجهه خود را ازدست بدهند، به سرمیزمذاکره بیایند.”