اخراج دیپلمات‌ها از پایتخت ایران و بحرین

نویسنده
جلال یعقوبی

» گسترش تنش در سیاست خارجی

بر اساس گزارش رسانه‌های داخلی، وزارت خارجه در اقدامی تلافی‌جویانه کاردار سفارت بحرین در تهران را اخراج کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، وزارت امور خارجه با انتشار بیانیه‌ای ضمن “رد اتهامات بی‌اساس عنوان شده از سوی بحرین به جمهوری اسلامی ایران” نفر دوم سفارت بحرین در تهران را بعنوان عنصر نامطلوب شناخته و از “بسام دلهان الدوسری” معاون سفارت بحرین در تهران خواسته ظرف ۷۲ ساعت خاک ایران را ترک کند.

چند روز پیش دولت بحرین به “محمد رضا بابائی” کاردار جمهوری اسلامی در منامه اعلام کرده بود که ۷۲ ساعت فرصت دارد تا خاک این کشور را ترک کند. این کشور همچنین “راشد سعد الدوسری” سفیر بحرین در تهران را به کشور فراخوانده بود. آنها “اقدامات تخریبی ایران و تلاش در جهت بر هم زدن آرامش کشور” را علت این تصمیم عنوان کرده بودند. گفته می‌شد که “یک انبار مهمات و سلاح به وزن یک و نیم تن در زیر زمینی در روستای النویدرات از توابع منامه” کشف و جمهوری اسلامی متهم به دست داشتن در این ماجرا شده بود.

پس از آن بود که جمهوری اسلامی هم در یک اقدام تلافی‌جویانه کاردار سفارت بحرین را اخراج کرد. همزمان، حسین امیرعبداللهیان معاون عربی آفریقای وزیر خارجه در گفتگو با سیمای جمهوری اسلامی، با اشاره به اخراج کاردار سفارت در منامه از سوی دولت بحرین، و اقدام تلافی جویانه ایران گفت: “مقام‌های بحرین چند سالی است با مشکلاتی در داخل کشورشان مواجه هستند و برای فرار از این مشکلات به جای چاره اندیشی، فرافکنی می‌کنند و اخراج کاردار سفارت ایران در منامه، نشان دهنده اوج مشکلات سیاسی بحرین است.” او اضافه کرد: “حل مشکلات داخلی بحرین با گفت‌وگوی ملی و حضور همه طرف‌ها حل خواهد شد. تهران در امور بحرین دخالت نداشته است و نخواهد کرد و در قبال این اقدام بحرین واکنش متقابل نشان خواهیم داد. در پی این اقدام بحرین، نفر دوم سفارت بحرین از ایران اخراج شده است.” او همچنین تاکید کرد: “ در چارچوب روابط دیپلماتیک، اصل بر مقابله به مثل است که اینکار را ما با اخراج کاردار دوم سفارت بحرین انجام دادیم. انتظار داریم بحرینی‌ها عقلانی برخورد کنند.”

اتهام دخالت جمهوری اسلامی در بحرین سال‌هاست که تکرار می‌شود. همانند سوریه و عراق و یمن، جمهوری اسلامی متهم است که در بحران داخلی بحرین نیز نقشی اساسی دارد.

چند هفته پیش و در اواخر شهریور ماه شیخ خالد بن احمد آل‌خلیفه وزیر خارجه بحرین طی گفت‌وگویی با روزنامه الشرق الاوسط ادعا کرد که تهران در وارد کردن مواد منفجره به بحرین دست دارد. او گفته بود: “مواد انفجاری که از تهران ارسال شده بود برای تخریب منامه کافی بود.” آل‌خلیفه همچنین درباره توافق هسته‌ای ایران و غرب هم تاکید داشت که این توافق همه عوامل نگرانی درباره جمهوری اسلامی را از بین نمی‌برد.

پس از آن هم سخنگوی وزارت خارجه ایران از مسئولان بحرینی خواسته بود “به جای فرافکنی و ایراد اتهام های بی اساس، از طریق گفت وگوی سیاسی واقعی با مردم به فکر سامان دادن به بحران موجود کشور خود باشد.”

تکرار این اتهام‌ها چنان بود که حتی یکبار رهبر جمهوری اسلامی هم ناچار به پاسخ دادن شد. چند سال پیش آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای به این اتهامات اشاره کرده و گفته بود: “حکام بحرین ادعا کردند که ایران در قضایای بحرین دخالت می‌کند. این دروغ است. نه، ما دخالت نمی‌کنیم. ما آنجائی که دخالت کنیم، صریح می‌گوئیم. ما در قضایای ضدیت با اسرائیل دخالت کردیم؛ نتیجه‌اش هم پیروزی جنگ سی و سه روزه و پیروزی جنگ بیست و دو روزه بود. بعد از این هم هر جا هر ملتی، هر گروهی با رژیم صهیونیستی مبارزه کند، مقابله کند، ما پشت سرش هستیم و کمکش می‌کنیم و هیچ ابائی هم از گفتن این حرف نداریم. این حقیقت و واقعیت است.”

با وجود این تکذیبیه‌ها، اما گاه دیگرانی هم بودند که از نقش جمهوری اسلامی در منطقه و از جمله بحرین سخن می‌گفتند. از جمله باید به اظهارات سرلشکر پاسدار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس اشاره کرد که اواخر بهمن ماه سال گذشته به “دستاوردهای بی نظیر انقلاب” اشاره کرده و گفته بود: “امروز نشانه های صدور انقلاب اسلامی را در سرتاسر منطقه از بحرین و عراق گرفته تا سوریه و یمن و شمال آفریقا مشاهده می‌کنیم.”

کشمکش جمهوری اسلامی بر سر هژمونی منطقه‌ای با عربستان که شامل حوزه نفوذی بحرین هم می شود دیگر امر پنهانی نیست. چند روز پیش از ماجرای مرگ هزاران نفر از زائران مکه در عربستان نیز این رقابت آشکار تشدید شده بود. حتی علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گفته بود: “تغییر اولویت امنیتی عربستان سعودی و به‌کارگیری نیروهای امنیتی و انتظامی خبره برای تجاوز به کشور یمن و سرکوب مردم مسلمان بحرین وهم‌چنین کاهش کمی و کیفی عوامل انتظامی در حج تمتع نقش تعیین کننده‌ای در بروز این فاجعه داشته است.” با همین رویکرد است که رسانه های امنیتی داخل ایران، افزایش تنش میان بحرین و ایران را هم به ادامه کشمکش‌ها میان جمهوری اسلامی و عربستان مرتبط دانسته‌اند؛ کشمکشی که اکنون در حال تبدیل شدن به خونین‌ترین فاجعه‌ قرن جدید است.

چند سال پیش مصطفی تاج زاده خطاب به سیدعلی خامنه ای نوشته بود: “اگر مسیر کنونی اصلاح نشود، هیچ بعید نیست که در آینده نزدیک مردم ما به طور کلی از زیارت عتبات عالیات در عراق و سوریه محروم شوند، اماکن مقدس شیعی مورد هجوم و اهانت های مرگ بار قرار گیرد، شیعیان در پاکستان و حتی در افغانستان با حملات تروریستی بیشتری مواجه شوند و در عربستان و بحرین، در کنار دیگر دموکراسی خواهان در این دو کشور، با شدت بیشتری سرکوب شوند و جهان ،حتی دنیای آزاد، به علت ایران هراسی، نظاره گر ساکت این ظلم آشکار باشند و عراق و لبنان نیز به وضعیت کنونی سوریه دچار شوند. در یک کلام خدای ناکرده شاهد توسعه نزاعی خونین میان اهل سنت و شیعیان در سراسر منطقه شویم!”