درصورت شکست مذاکرات گزینه جایگزین وحشتناک است

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» عراقچی در گفتگو با شبکه ۴ تلویزیون بریتانیا:

عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته ای مقابل مقام‌های غربی، خبر داده که در جریان مذاکرات اخیر میان ایران و آمریکا، مقام‌های جمهوری‌اسلامی خطاب به آمریکایی‌ها گفته‌اند افزایش تحریم‌ها را تحمل نخواهند کرد.

به گفته معاون وزیر امورخارجه - در مصاحبه با شبکه چهار تلویزیون بریتانیا - تحریم‌های آمریکا “خلاف اصل حسن نیتی است که باید بر فضای مذاکرات حاکم باشد و ما در ابتدا درباره آن به یکدیگر قول دادیم”.

اشاره عراق‌چی به تحریم‌های اخیر آمریکا علیه برخی موسسات مالی و بانکی و شرکت‌های هواپیمایی و همین‌طور چند کشور خارجی است که به اتهام دور زدن تحریم‌ها علیه ایران، به فهرست تحریم‌های آمریکا اضافه شده‌اند.

این چندمین بار است که پس از توافق ژنو، تحریم‌های این چنینی علیه موسسات و افراد ایرانی و خارجی اعمال می‌شود؛ تحریم‌هایی که به ادعای مقام‌های دولت آمریکا، نقض توافق ژنو نیست.

عراق‌چی در بخش دیگری از مصاحبه خود نیز درباره مذاکرات اخیر میان جمهوری‌اسلامی و آمریکا گفت: “فضای خوبی بر مذاکرات حکم‌فرماست، اما این بدین معنا نیست که ما تمام مسائل و مشکلاتمان را حل کردیم. با این حال این مشکلات قابل حل شدن است”.

عراق‌چی هفته گذشته نیز در گفت‌وگویی با تلویزیون المیادین گفته بود که “فاصله نسبتا زیادی در مواضع دو طرف وجود دارد” و “مسایل و مشکلات مطرح فراتر از چیزی است که ما تصور می کردیم”. وی در عین حال تاکید کرده بود که میز مذاکره را رها نمی کنیم.

او همچنین اضافه کرده بود: “همواره جایی برای سناریوهای بد وجود دارد. هیچ کسی نمی‌خواهد مذاکرات به نتایج مورد نظر نرسد و هیچ کسی نمی‌خواهد به اوضاع قبلی باز گردیم. همه تلاش می‌کنند به توافق خوبی برای همه طرف‌ها دست پیدا کنیم”.

عراقچی اکنون نیز گفته است درصورت شکست مذاکرات، گزینه جایگزین “بسیار وحشتناک” است و اضافه کرده “بگذارید اصلا به این موضوع فکر نکنیم”، زیرا چنین اتفاقی می‌تواند “منبع تازه‌ای برای تنش به این منطقه” تبدیل شود.

تحریم‌های جدید آمریکا پیش از این نیز با واکنش برخی مسوولان جمهوری‌اسلامی و نمایندگان مجلس مواجه شده بود. اصول‌گرایان منتقد دولت روحانی گفته بودند که این تحریم ها نشانه “غیر قابل اعتماد بودن” امریکاست؛ به گفته آنها در صورت ادامه این روند “طرح دو فوریتی الزام دولت برای غنی سازی ۶۰ درصد” را دوباره در دستور کار قرار خواهند داد.

زمستان گذشته طرحی با امضای ۲۰۰ نماینده مجلس به هیات رییسه تحویل داده شده بود که “طبق ماده واحده این طرح ودر صورت تصویب دولت موظف است در راستای حفظ رشد علمی کشور و افزایش و تداوم توانمندی‌های داخلی، مطابق با اصول ۱۵۲ و ۱۵۳ قانون اساسی، در صورتی که کشورهای مذاکره‌کننده در موضوع هسته‌ای با ایران ۱+۵ اقدام به وضع هرگونه تحریم جدید و یا تشدید تحریم‌های قبلی و نادیده گرفتن حقوق هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران نمایند، بلافاصله اقدام عملی در خصوص موارد زیر را انجام و هر سه ماه یکبار گزارش آن را به مجلس شورای اسلامی ارائه نماید”.

تحریم های اخیر دولت امریکا در جمهوری اسلامی بازتاب منفی به دنبال داشته و حتی حسن روحانی رییس دولت جمهوری اسلامی هم که خود آغازگر دور تازه مذاکرات هسته ای با گروه ۵+۱ و برخی توافقات اخیر در این ارتباط بوده، دولت ایالات متحده را نکوهش کرده است.

او ۸ شهریورماه در جریان چهارمین نشست خبری خود با رسانه ها گفته بود:“تحریم غیرقانونی، تجاوز به حقوق ملت بزرگ ایران است. ما باید با همه توان و قدرت در برابر این تجاوز ایستادگی کنیم. البته آنها بهانه شان این است که می‌گویند آنها تحریم را دور زدند. البته که ما تحریم را دور می زنیم و با افتخار هم دور می زنیم چون غیرقانونی و برخی از آنها مانند تحریم در موارد غذایی و دارویی را جنایت علیه بشریت می دانیم”.

او همچنین تاکید کرده بود: “کاری که آمریکایی ‌ها انجام می‌دهند به بهانه دور زدن تحریم‌ها توسط ایران کار زشتی بوده و با روح مذاکرات همراه نیست در حالی‌که ما در حال مذاکره برای توافق نهایی هستیم بنابراین این‌گونه اعمال با سیاست حل معضلات جهانی سازگار نیست و همچنین موجب بی‌اعتمادی‌های بیشتر توسط مردم کشورمان می‌شود. بنابراین خوب بود آمریکایی‌ها با اعمال و رفتارشان تاحدی زمینه اعتماد را فراهم می‌کردند تا این اعتماد در آینده شکل بگیرد اما اعمال و رفتار آن‌ها بی‌اعتمادی‌ها را عمیق‌تر می‌کند”.

در عین حال حسن روحانی درباره تاثیر این تحریم ها بر ادامه مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی با گروه ۵+۱ تصریح کرده بود که “اگر حسن نیت در طرف مقابل باشد در زمان باقی مانده امیدواریم به توافق برسیم. تحریم های دیروز که به تعبیر آنها جدید نیست، که به نظر ما کار درستی نبوده، به اصل مذاکرات لطمه نمی زند.البته در مذاکره یکی از پایه ها، اعتماد و صداقت است. این جور کارها به مسیر اعتماد و صداقت لطمه می زند. اما مذاکره را ادامه می دهیم”.