همزمان با گرم شدن تنور انتخابات ریاست جمهوری در ایران، تندروها به سختگیری بیشتر بر فعالانی دست زده اند که در گذشته از نامزدهای اصلاح طلب پشتیبانی کرده اند.
هنوز معلوم نیست چه کسی در انتخابات خردادماه وارد میدان رقابت با محمود احمدی نژاد خواهد شد، اما محمد خاتمی رئیس جمهور سابق اصلاح طلب ندا داده که ممکن است وارد عرصه شود. مهدی کروبی، رئیس سابق مجلس، که او هم یک اصلاح طلب است، برای نامزدی اعلام آمادگی کرده است.
هرچند آیت الله علی خامنه ای رهبر عالی ایران در سخنرانی های عمومی خود مکرراً از محمود احمدی نژاد حمایت کرده است، احتمالاً پشتیبانی تندروانه از وی درصورت حضور آقای خاتمی ضعیف تر خواهد شد.
مقامات ایران در هفته گذشته، روزنامه کارگزاران را به عنوان یکی از معدود روزنامه های اصلاح طلبان به اتهام گزارش اطلاعات غلط درباره ستیزه جویان فلسطینی در غزه، توقیف کردند. وب سایت های ایرانی اعلام کرده اند فشار بر دانشجویان برای پایان دادن به فعالیت های سیاسی افزایش یافته است. این رویدادها پس از آن صورت گرفته که هزاران دانشجو در ماه دسامبر برای شنیدن سخنان آقای خاتمی در دانشگاه تهران، مرکز اعتراضات صریح اللهجه علیه محمود احمدی نژاد، گرد هم آمده بودند.
روزنامه محافظه کار کیهان که به آقای احمدی نژاد نزدیک است، از تعطیلی روزنامه کارگزاران حمایت کرد و خواستار اعمال فشار بیشتر بر دانشجویان شد.
150 دانشجوی تندرو هم در پیامی دیگر به فعالان، روز پنجشنبه به تظاهرات در مقابل منزل شیرین عبادی، وکیل حقوق بشر و برنده جایزه صلح نوبل، دست زدند و وی را به پشتیبانی از کشتار فلسطینی ها در غزه متهم کردند. خانم عبادی دو روز پیش از آن با انتشار اطلاعیه ای، کشتار غیر نظامیان در غزه را محکوم کرده بود.
تظاهرکنندگان به شعارنویسی بر روی دیوار منزل وی اقدام کردند که او را جاسوس آمریکا معرفی می کرد. آنها تابلوی دفتر وکالت عبادی را که در همان ساختمان قرار داشت، پائین کشیدند.
مقامات دولت ایران ماه گذشته مرکز دفاع از حقوق بشر را تعطیل کردند و هفته گشته برای بردن رایانه و پرونده موکلان وی، به دفتر وکالت خانم عبادی هجوم بردند. خانم عبادی در گذشته نیز به قتل تهدید شده بود اما این اولین باری است که مسؤولان کشور وارد اقدام علیه او می شوند.
خانم عبادی که در گذشته از خاتمی پشتیبانی کرده است، مکرراً خواستار برگزاری انتخابات آزاد شده و به انتقاد از کسانی دست زده که حقوق بشر را زیر پا می گذارند.
فرزانه رستمی سردبیر سرویس خارجی روزنامه اعتماد می گوید: “سخت گیری ها بخشی از تلاش های موجود برای جلوگیری از پیروزی آقای خاتمی در انتخابات محسوب می شود. تمام گروه هائی که از آقای خاتمی پشتیبانی می کنند به نحوی با تشدید فشارها برای عقب نشینی روبرو شده اند. آنها در حال بیشتر کردن هزینه فعالیت های سیاسی هستند.“
تندروها در آستانه انتخابات قبلی هم به تشدید فشارها دست زده بودند. شورای نگهبان، نهاد مذهبی و انتخاب کننده نامزدهای انتخاباتی، از حضور اصلاح طلب ها در میدان رقابت جلوگیری کرده بود. اما آقای خاتمی یک چهره شناخته شده و رهبری توانا محسوب می شود که امکان رد صلاحیت وی از سوی شورای نگهبان را خیلی کمتر می کند.
در عین حال، ناتوانی آقای احمدی نژاد در صحنه اقتصادی و وجهه او در دنیا موجبات نارضایتی بسیاری از محافظه کاران را فراهم آورده است. به گفته یک اصلاح طلب برجسته که نخواست نامش فاش شود، بسیاری از سیاستمداران سابقه دار که از سوی احمدی نژاد به حاشیه رانده شده اند به حمایت از خاتمی روی آورده اند. به گفته وی، این گروه شامل افرادی نظیر علی اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور اسبق و روحانی بانفوذ در یران، نیز می شود.
در همین حال، این موضوع که آیا آقای خاتمی باید وارد میدان رقابت بشود یا خیر، به بحث سیاسی روز تبدیل شده است. محمد علی ابطحی مشاور سابق آقای خاتمی، هفته گذشته در وبلاگ خودش نوشت یک سیاستمدار ارشد محافظه کار در دیداری از او خواسته آقای خاتمی وارد میدان نشود. به گفته آقای ابطحی، این فرد محافظه کار گفته : “اگر او نامزد شود ما مجبور به حمایت از احمدی نژاد می شویم.“
به گفته آقای ابطحی، وی با اشاره به سیاست های اقتصادی و سیاسی رئیس جمهور ایران گفته بود: “اوضاعی که آقای احمدی نژاد درست کرده، برای کشور مناسب نیست که اجازه یک دوره دیگر ریاست جمهوری را به او بدهد.“
آقای ابطحی از یک محافظه کار دیگر نقل قول کرده است که گفته: “اگر آقای خاتمی نامزد شود، ما باید با چشمانی پر از اشک به آقای احمدی نژاد رأی بدهیم.“
طرفداران آقای خاتمی اعتقاد دارند وی تنها رهبر ایرانی است که می تواند به راحتی برنده انتخابات شود و سپس تصویر کشور را تغییر بدهد. ایران به دلیل مناقشه هسته ای موجود، تاکنون هدف سه دور از تحریم های شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفته و اقتصاد این کشور با تورم 30 درصدی دست و پنجه نرم می کند.
سعید لیلاز سیاستمدار اصلاح طلب و کارشناس اقتصادی می گوید بسیاری از اصلاح طلبان به آقای خاتمی اصرار می کنند وارد میدان شود. وی با اشاره به کارشکنی گسترده نهادهای قدرتمند محافظه کار در زمان ریاست جمهوری خاتمی (1997 تا 2005)، گفت: “اول از همه، خیلی ها فکر می کنند حتی اگر آقای خاتمی رأی بیاورد، با همان موانعی روبرو خواهد شد که در دوره های قبل وجود داشتند.”
لیلاز ادامه داد: “دوم اینکه، نگرانی های جدی وجود دارد که آنها تحت هیچ شرایطی اجازه پیروز شدن آقای خاتمی در انتخابات را نخواهند داد، حتی اگر به قیمت تقلب در انتخابات تمام شود.“
منبع: نیویورک تایمز- 4 ژانویه