تلفیقی از آرش، شکنجه و قتل

نویسنده
پیام رهنما

» نگاه/ "آرش ساد" در تهران

 

آرش ساد/ کارگردان: محمد رحمانیان، نویسنده: بهرام بیضائی، بازیگران: آریا آریانژاد، مارال بنی آدم، رامین بیات، میلاد حمیدی، رضا راد، پرستو رحمانیان، آنیتا زنگنه، زهرا سرپوشان، مسعود سلامت، سها سناجو، عطا سین، شهره شهرضایی، نیما صادقی، نیکناز عالمی، فرشید فخروی، نگار کاویانی، سونیا محبوب، نازنین میهن، مهتاب نصیرپور، برگردانِ متن زیرنویس: نیما صادقی، با همکاری سونیا صحت نیاکی، طراحی دیوارکوب: ایلیا تهمتنی، طراحی نقاشی دیجیتال: اشکان سمیعی، مشاور کارگردان: مهتاب نصیرپور، مدیر برنامه ریزی: پدیده جمال ها، دستیاران کارگردان: علیرضا فولادشکن، پدیده جمال ها، مجری طرح: اشکان خطیبی، موسیقی: آرش اکبری، عکس: احسان نقابت.

نمایش آرش ساد تلفیقی است از آرش بهرام بیضایی و شکنجه و قتل ژان پل مارا به روایت مارکی دوساد پتروایس، البته گفته می‌شود به متن اصلی آرش، جز چند جمله چیزی افزوده یا کاسته نشده و تاثیر نمایش ‌نامه‌ وایس بیشتر بر وجه اجرایی اثر است.

آرش ساد نگاهی به تخریب بیمارستان روانپزشکی آزادی نیز دارد که در ۲۶ دی ماه سال گذشته، لودرهای شهرداری تهران در حالی که بیماران هنوز در بیمارستان بودند اقدام به تخریب این بیمارستان کردند. در پی این اقدام که در نیمه شب رخ داده بود، عده ‌ای از بیماران در کوچه‌ها و خیابان ‌های اطراف بیمارستان سرگردان شدند و حال این موضوع دستمایه اجرای اثری تازه از رحمانیان شده است.

آرش در روایت بهرام بیضایی، ستوربانی است که از قضای روزگار در میان شر و شهوت بیگانگان، برای تمسخر و خوارکردن سپاه ایران، مامور می ‎شود تا از فراز البرز کوه، تیری رها کند و هرآن ‌کجا که تیر آرش فرود آمد، مرز ایران باشد. نمایشی که بارها به روی صحنه رفته، اما بهرام بیضایی هرگز فرصتی نیافت تا این نمایش را در ایران روی صحنه ببرد و تنها اجرایی که به کارگردانی خودش به صحنه رفت، تابستان ۹۲ در دانشگاه استنفورد بود. حالا بعد از سال ‌ها از نوشته ‌شدن آرش، محمد رحمانیان نمایشنامه ‌نویس و کارگردان ایرانی، آرش را با تلفیق نمایش “ما را ساد” پیتر وایس براساس واقعه تخریب شبانه بیمارستان روانی آزادی تهران به صحنه برده است؛ نمایشی وفادار به متن بیضایی که یک ‌بار با همین شیوه در ونکوور با همراهی هنرجویان کلاس او و مهتاب نصیرپور به صحنه رفته و حالا قرار است بهمن ماه در تالار وحدت به صحنه برود. رحمانیان با خوانش خودش از آرش بیضایی بعد از شش سال از اجرای افرا یا روز می‌گذرد نمایشی از این نویسنده صاحب‌ نام ایرانی را که این روزها در آمریکا زندگی می ‌کند به صحنه می ‌آورد. محمد رحمانیان، پیش از این نمایش ترانه‌های قدیمی در سالن سازمان فرهنگی اکو روی صحنه برده و جدیدترین اثر خود را که پیش از این در کشور کانادا روی صحنه رفته بود را آماده اجرا در تالار وحدت می‌ کند.