حمیدرضا جلایی پور، عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت معتقد است توافق شنبه شب ایران و گروه ۵+۱ درخصوص برنامه هسته ای، باعث افزایش اعتبار و منزلت حسن روحانی می شود و همین اعتبار و منزلت به او در تحقق سایر وعده هایش به مردم کمک خواهد کرد. او همچنین می گوید: نیروهای تندرو هر چقدر که دلشان میخواهد و از هر تریبونی فریاد بکشند.اصلا اهمیتی ندارد آنچه مهم است حرکت عقلایی دولت است و همین به تحقق سایر وعده ها از جمله آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر کمک خواهد کرد.
آقای جلایی پور در مصاحبه با “روز” توافق ایران با گروه ۵+۱ را مثبت ارزیابی میکند و میگوید: در ۸ سال گذشته ما دیپلماسی نداشتیم تبلیغات داشتیم. حتی مدیر کل یک کشور حسابی، با مقامات ما ملاقات نمیکرد. الان دیپلماسی کار میکند 5 وزیر خارجه با وزیر خارجه ما حرف میزنند و همه دنیا می بیند. دیگر چه میخواهیم بکنیم؟
آقای جلایی پور ارزیابی شما از توافق ایران و گروه ۵+۱ چیست؟
ارزیابی من مثبت است. یعنی آقای روحانی دارد همان قولی را که داده، اجرا میکند. او دارد دیپلماسی ایران را که در دوره قبل، یک دیپلماسی تبلیغی ـ تقابلی بودوارد دیپلماسی تعاملی میکند و این توافق آغاز دیپلماسی تعاملی است.
درباره مفاد این توافق نامه چه نظری دارید؛ آنچه که براساس این توافق نامه ایران به دست می آورد و آنچه طرف مقابل به دست می آورد؟
بحث های فنی را باید از کارشناسان فنی پرسید. آنچه که ما می بینیم علائم و شواهدی است که جای خوشحالی دارد. یکی همین برگرداندن مسیر دیپلماسی کشور به یک مسیر تعاملی و عقلایی است. اینکه وزیر خارجه ما با ۶ وزیر خارجه بنشینند و بحث و گفتگو و توافق کنند یک حرکت کاملا عقلانی، اصلاح طلبانه و قابل دفاع است. نکته دیگر اینکه مردم ایران خوشحال شده اند. الان خیلی نکته ظریفی است، در این ۸ سال ما بودیم.ما دیدیم مردم در ۲۴ خرداد به خاطر انتخابات خوشحال شدند، الان باز مردم خوشحال شدند و خوشحالی مردم خیلی مهم است. با یک جامعه افسرده که نمی شود کار کرد. نکته بعدی این است که آقای روحانی و تیم مذاکره کننده اش جلو تحریم های بیشتر را گرفته اند و این نکته مهمی است. آقای جهانگیری حرف درستی زد، او گفت این قطعنامه ها کاغذ پاره نیست. واقعا کاغذ پاره نیست اینها پدر مردم را در می آورد و این توافق جلو تحریم ها و قطعنامه های بیشتر را گرفت. دولت نیامد مثل قبلی ها بگوید کاغذ پاره هستند و رجز بخواند و از آن طرف هزینه برای معیشت مردم درست کند. نکته بعدی اینکه چه دادیم و چه گرفتیم یک بحث است اما فضای کسب و کار در ایران بهتر می شود. فضای امید و فضای بهبود معیشتی و رفع یاس خیلی مهم است.بنگاههای اقتصادی بهتر می توانند یواش یواش با جوامع صنعتی کار کنند؛ چیزی که در ۸ سال گذشته ضربه خورده. ما که نمی توانیم مشکلات اقتصادی و تکنولوژیک کشور را با جنس های بنجل چین رتق و فتق کنیم. اینها اتفاق افتاده.
سئوال من بیشتر درباره مفاد توافق نامه است. شما از تبعات مثبت آن سخن می گویید. مفاد توافق نامه مورد رضایت شما بود؟
ببینید این اول راه است. من معتقدم مسیر دیپلماتیک است و افق آینده کلی چالش و بالا و پایین دارد. ممکن است از 6 ماه تا دو یا سه سال طول بکشد. اینها به جای خود. ولی حرکت، حرکتی جامع، مثبت و قابل دفاع است. کسانی هم که نگران این بودند که آقای روحانی به مسائل هسته ای و اقتصاد چسبیده،حالا متوجه می شوند حرکتی که آقای روحانی دارد میکند مهم ترین مساله است؛ یعنی چیزی که امنیت ملی کشور را در خطر قرار داده و مساله جنگ سرد و هسته ای،اقتصاد مردم را گرفتار کرده بود. با مردم گرفتار که نمی شود از حاکمیت قانون و مردمسالاری بحث کرد. حالا که آقای روحانی در این قضایا گام بهتر برمیدارد نفوذش در مسائل سیاست داخلی و فرهنگی بیشتر می شود لذا من خوش بین هستم. اتفاق مهم این است که ایشان دارد یکپارچه عمل میکند. بازی، بازی یک طرف برد و یک طرف باخت نبود،برد برد بود.می بینید که مقام رهبری هم تبریک گفته. لذا تندروها عزا گرفته اند. نکته آخر هم بحثی است که بی ربط هم نیست که می گویند چیزی که میخواهی بشناسی تعرف الاشیا یا تعرف العقول است، شما ببینید چه کسانی از این توافق عصبانی شدند. نتانیاهو عزا گرفته. این کار کمی نیست.
برخی انتقاد می کنند توافقی که الان به دست آمده چند سال پیش که تحریم ها این قدر حجیم و شدید نشده بود هم می توانست به دست بیاید اما جمهوری اسلامی در این چارچوب حرکت نکرد و با این خسارت هنگفتی که در این چند سال به اقتصاد و وجهه بین المللی ایران وارد شد نمی توان توافق به دست آمده کنونی را پیروزی نامید. شما چه نظری دارید؟
ما که ۸ سال گذشته را بحث نمی کنیم این بحث دیگری است. بله در این ۸ سال تندروها می خواستند خیلی کارها بکنند و متاسفانه هم کردند. به جای اینکه ابروی ایران را درست کنند زدند چشم ایران را کور کردند. ما هم کاری از دست مان بر نمی آمد جز اینکه به سمت انتخابات پیش برویم و سعی کنیم در انتخابات تاثیرگذار باشیم. مردم هم ۲۴ خرداد به یک آدم عاقل رای دادند، او هم دارد عاقلانه کار میکند و جلو می رود. این توافق نتیجه عقل و درایت مردم در انتخابات ۲۴ خرداد و هوشیاری آنها هم بود. حالا مردم خوشحالند ما هم خوشحالیم. کار مهمی که شده این است که در ۸ سال گذشته ما دیپلماسی نداشتیم، تبلیغات داشتیم. مدیر کل یک کشور حسابی، با مقامات ما ملاقات نمیکرد. الان دیپلماسی کار میکند 5 وزیر خارجه با وزیر خارجه ما حرف میزنند و همه دنیا می بیند. دیگر چه میخواهیم بکنیم.
اشاره کردید به برخی انتقادها مبنی بر اینکه آقای روحانی، سیاست خارجی و هسته ای را در اولویت قرار داده. برخی چهره های اصلاح طلب هم در مقابل انتقادها میگفتند بگذارید دولت ابتدا در بحث هسته ای به نتیجه برسد و بعد در خصوص مسائل سیاست داخلی ازاو انتظار داشته باشید و.. حالا چی؟ حالا که توافق حاصل شده این توافق می تواند در عرصه سیاست داخلی و تحقق وعده های آقای روحانی در این عرصه تاثیرگذار باشد؟
این حرف بی پایه ای است که آقای روحانی غافل شده. اولا آقای روحانی به اندازه توان و قدرت اش کار میکند ولی دولت او اولویت بندی کرده. به نظر من خوب هم اولویت بندی کرده. ۷۸ درصد شهرهای کوچک و روستاها به او رای داده اند. رای مال شهر تهران نبوده ۳۰ درصد بخش توانمند تهران به آقای روحانی رای نداده اند این نشان میدهد که مشکل داشتند، به دلیلی رای ندادند. قهر کرده بودند یا ناراحت بودند. آن جمعیت مشکل اش لابد یکی همین معیشت بوده. لذا اولویت بندی درستی کرده و این توافق و موفقیت برای آقای روحانی منزلت می آورد، اعتبار می آورد و بااعتبار بهتر می شود کار کرد. نکته بعدی این است که در پی گیری امور، کلا رفتار دولت روحانی بیشتر یک رفتار نخبه گرایانه غیر تبلیغاتی است. یک کارهایی را پی گیری و انجام میدهد و مردم هم می فهمند. لذا کارهای فرهنگی و کارهای سیاست داخلی اش تبلیغاتی نشده. اگر دقت کنید پوپولیستی کار نمیکند. من معتقدم در بخش سیاست داخلی و فرهنگی هم به نتیجه می رسد. کاری که در وزارت علوم کرده کمتر از کاری نیست که در سیاست خارجی کرده اما اهل تبلیغات نیست.
گفتید با این توافق، آقای روحانی اعتبار کسب میکند و بهتر کار میکند. این اعتبار چقدر می تواند در تحقق وعده های وی در سیاست داخلی از جمله آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر کمک کند؟ آقای روحانی این اعتبار را چگونه به کار خواهد گرفت و در چه حیطه ای؟
من خوش بین هستم، بله می تواند در این عرصه ها موفق باشد و این اعتبار کمک خواهد کرد.
چگونه؟ این خوش بینی از کجا ناشی می شود با توجه به افزایش حملات شدید بخش هایی از حکومت در روزها و هفته های گذشته چه از تریبون نماز جمعه و چه از صدا و سیما و..
من دارم درباره دولت روحانی صحبت میکنم که به عنوان یک روند در همه سطوح عقلانی و غیر تبلیغاتی دارد کار میکند.
من هم درباره دولت روحانی سئوال میکنم و اینکه خوش بینی شما از کجا ناشی می شود باتوجه به افزایش حملات بخش هایی از حکومت و قدرتی که آنها دارند؟
خوش بینی من به عملکرد عقلایی آقای روحانی برمیگردد. در تمام عرصه ها،در سیاست خارجی، اقتصاد و.. یک کار خوبی که میکند این است که اجازه نمیدهد بانک مرکزی مثل چند سال پیش پول چاپ کند و مشکلاتش را حل کند. نمی آید برای 35 سال آینده در استان ها پروژه شروع کند بدون اینکه به اتمام اش فکر کند. در سیاست خارجی بهترین نیروها را گذاشته. اینها خوش بینی است. ببینید تندروهایی که ما داریم تندروهای عقیدتی نیستند، تندروهای ایمانی نیستند، تندروهایی هستند که منافع مالی شان به خطر افتاده، معلوم است سر و صدا میکنند. خب بکنند. خوبی آقای روحانی این است که کار خودش را میکند و گرفتار حاشیه های تندروها نمی شود. همین هم درست است بگذارید آنها فریادشان را بکنند فقط لنگه کفش پرت نکنند همین برای ما کافی است. هر چقدر دل شان میخواهد ازهر تریبونی که میخواهند فریاد بکشند اصلا مهم نیست دولت کار خودش را میکند و موفق هم می شود.
