مسوول امنیت مسافران کربلا کیست؟

نویسنده
مریم کاشانی

» اربعین در عراق، نمایش قدرت جمهوری اسلامی

خبرگزاری دولتی ایرنا طی گزارشی از حرکت مسافران ایرانی به سوی عراق برای شرکت در مراسم اربعین امام سوم شیعیان خبر داد. این خبرگزاری در گزارش خود از قول مدیرکل مرزی وزارت کشور “آمار زائران ایرانی را که از مرزهای ایران و عراق عبور کرده اند، بیش از 800 هزار نفر” اعلام کرد و نوشت: “هنوز بسیاری از هموطنان در حال ورود به خاک عراق هستند که این آمار لحظه به لحظه افزایش می‌یابد.” او اضافه کرد: “تمامی مبادی ورودی مرزی به خاک عراق از امکانات مناسبی برخوردار است و تسهیلات لازم برای هموطنانی که برای روز اربعین عازم کربلا هستند فراهم شده است. جمعیت مشتاق برای زیارت اربعین لحظه به لحظه در حال افزایش است [و] امنیت مرزهای کشورمان به طور کامل برقرار و ایمنی برای زائران حسینی کاملا مهیا است.”

چند روز پیش نیز خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با عنوان “توضیحات رئیس سازمان حج و زیارت در خصوص عدم‌نیاز به ویزای عراق در ایام اربعین” از قول سعید اوحدی نوشته بود: “با این حال طرف عراقی در مرزهای خود اعلام کرد که مرزبانی و وزارت کشور عراق آمادگی دارد که با یک دلار نسبت به صدور ویزا در مرز اقدام کند. نگاه سازمان حج و زیارت این است که امکانات طرف عراقی در مرزها پاسخگوی این اعلامی که کردند، نیست و این موضوع زائر را با چالش و مشکلات جدی مواجه می‌کند، لذا با تمهیداتی که در برنامه ساماندهی شده است توصیه سازمان سازمان حج و زیارت این است که مردم کشور همچنان به موضوع مسیر ساماندهی از طریق دفاتر زیارتی نسبت به اخذ ویزا اقدام کنند و با ویزا به لب مرز بروند.”

همزمان معاون حج و زیارت سازمان حج و زیارت نیز از “برخورد شدید با کارگزارانی که از ثبت‌نام زائران اربعین امتناع می‌کنند” خبر داد. او گفته بود: “این کار توسط کارگزاران بسیار کمی انجام شده است ولی در عین حال باید در نظر داشت که این اقدام کارگزارانی که از ثبت‌نام زائران اربعین امتناع می کنند تخلف محسوب می‌شود. کارگزار اگر این کار را انجام ندهد متخلف است و بازرسان ما حتماً با آنها برخورد می‌کنند کارگزاران مجری سیاستگزاران ما باشند و نمی‌توانند از این موضوع تخلف کنند.”

تلاش جمهوری اسلامی برای اعزام ایرانیان به مراسم اربعین امسال، از دید ناظران سیاسی در واقع نوعی نمایش قدرت در عراق محسوب می‌شود. در حالی که گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش سابق) بخش بزرگی از خاک عراق را در اشغال خود دارد و ایران نیز بصورت غیررسمی در جنگ با این گروه شرکت کرده، اعزام صدها هزار تن از شهروندان ایرانی به عراق که با لغو ویزای عراق شدت گرفته، بخشی از جنگ روانی جمهوری اسلامی در این صحنه تفسیر شده است.

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه چند روز پیش در نشست مشترک خبری با وزیر خارجه عراق گفته بود: “ما زمینه‌های مختلف همکاری را بررسی کردیم و امروز نزدیک به یک میلیون زائر ایرانی برای شرکت در اربعین حسینی عازم عراق شدند که لازم است از کمک‌ها و مساعدت‌های دولت و وزارت خارجه عراق و همچنین میزبانی گرم مردم عراق در این باره تشکر کنیم.” او اضافه کرده بود: “امیدواریم که اربعین امسال به عنوان نماد وحدت مردم عراق به خوبی برگزار شود و همه یاد و خاطره سالار شهیدان را به درستی برگزار کنند.”

از طرفی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی چند روز پیش، حضور امنیتی ایران در عراق را اعلام کرد و درباره داعش گفت: “راه کار مقابله با این پدیده به راهکار نظامی ختم نمی‌شود و باید با راه کار امنیتی و اطلاعاتی مقابله کرد، کاری که با پشتوانه جمهوری اسلامی ایران در عراق و سوریه دنبال می‌شود.”

گفته می‌شود قرار است مراسم اربعین امسال در عراق، به نمایشی از قدرت در منطقه تبدیل شود و حکومت ایران تمامی توان خود را بسیج کرده که این مراسم بدون هیچ حادثه‌ای به پایان رسد تا پس از آن اعلام کند که امنیت این مراسم بر عهده جمهوری اسلامی بوده است.

چند روز پیش حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان هم، طی گفتگویی که در سایت رسمی آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد، ضمن حمایت از حرکت زمینی و پیاده مردم به سمت کربلا، اعلام کرد که این اقدامات با توصیه رهبر جمهوری اسلامی بوده است. او گفت: “امسال رهبر معظم انقلاب توصیه به حضور بیشتر در مراسم اربعین کربلای معلی فرموده‌اند و به مسئولین مربوطه نیز دستور داده‌اند تا آنجا که می‌توانند تسهیلات لازم را برای زائران اربعین فراهم کنند. ایشان بهتر از هرکسی به آثار بابرکت معنوی و سیاسی این همایش عظیم توجه دارند و طبیعی است که پیاده‌روی برای زیارت کربلا، که مورد توصیه‌ی اکید ائمه‌ی معصومین ‌علیهم‌السلام بوده است، مورد اهتمام ایشان باشد و این تجمعی که موجب تقویت جبهه‌ی حق علیه باطل است، مورد عنایت ایشان قرار گیرد. رهبر انقلاب برای زیارت اربعین امسال، خطاب به مسئولان تأکید داشتند که راه زیارت اربعین را هموار کنند و از نزدیک شاهد بودم که ایشان تا چه میزان برای اربعین امسال اهمیت قائل هستند و نقش اربعین را در تقویت قدرت اسلام بسیار زیاد می‌دانند. با توجه به اوضاع فعلی منطقه، با شرکت در زیارت اربعین، باید دشمن را ناامید کنیم.”

با اینهمه مسئولان جمهوری اسلامی درباره تبعات امنیتی این مراسم و احتمال کشتار گروهی بیگناه از مسافران ایرانی هیچ توضیحی نداده و مسئولیتی بر عهده نگرفته‌اند.

چند روز پیش سایت تابناک وابسته به محسن رضایی، طی یادداشتی با عنوان “اعزام زمینی زائران به عراق در حضور داعش؟” نوشته بود: “دوشنبه و سه‌شنبه‌ی گذشته بغداد شاهد انفجارهای مهیبی بود که تعدادی کشته و زخمی به جای گذاشت. در کربلا نیز انفجاری رخ داد که منجر به کشته شدن ۷ تن و زخمی شدن ۱۷ تن دیگر شد. داعش در بیانیه‌ای مسؤولیت حملات تروریستی کربلا را پذیرفت. با وجود این تهدید‌ها، سازمان حج و زیارت که سفرهای زمینی عتبات عالیات عراق را به دنبال تحرکات داعش در این کشور برای چند ماه متوقف کرده بود، از ششم مهرماه تصمیم گرفت سفرهای زمینی کاروان‌های عتبات عالیات را دوباره برقرار کند، اما با فرارسیدن ایام محرم و آغاز دور بعدی اعزام کاروان‌های زمینی به عراق که قطعا به این مناسبت متقاضیان بیشتری هم خواهد داشت، معلوم نیست تأمین امنیت زائران آن هم در حضور تهدیدات داعش چگونه خواهد بود؟”