بازداشت خانگی بدون حکم و دادگاه قانونی

بهرام رفیعی
بهرام رفیعی

» سه ماه از دستگیری رهبران جنبش سبز گذشت

“بنده به صراحت و روشنی می گویم فرمان اعدام و قتل و زندانی کروبی و موسوی و امثال ما مشکل شما را حل نخواهد کرد.” گوینده این جملات خطاب به مقامات ارشد حکومت، میرحسین موسوی از رهبران جنبش سبز است که روز گذشته فرزندانش با انتشار نامه ای نودمین روز بازداشت خانگی او و مهدی کروبی به همراه همسرانشان زهرا رهنورد و فاطمه کروبی را یادآوری کردند.

وبسایت اینترنتی کلمه در مقدمه ای که بر نامه فرزندان میرحسین موسوی و زهرا رهنورد منتشرکرد با اشاره به 90 روز بازداشت خانگی آنها نوشت: “دایره‌ی محدودیت‌های امنیتی برای میرحسین موسوی از اواخر تابستان سال گذشته و همزمان با حمله به منزل مهدی کروبی و مراجع، افزایش یافت. این برخوردها در روز دیدار جمعی از روزنامه‌نگاران با وی کلید خورد و پس از آن در برخورد با اقشار و شخصیت‌های مختلف که قصد ملاقات با موسوی را داشتند، ادامه یافت.بازداشت خانگی مهندس میرحسین موسوی و دکتر زهرا رهنورد، بعد از راهپیمایی 25 بهمن رسما آغاز شد و از بامداد 27 بهمن ماه با قطع آخرین ارتباطات محدود آنها، در زندان خانگی قرار گرفته اند.”

فرزندان میرحسین موسوی و زهرا رهنورد در این نامه خطاب والدین خود نوشته اند: “نود روز، یعنی یک فصل کامل از اسارت مظلومانه شما، گذشت. بهتر این است که بگوییم نود شب. چراکه ما را در دوری خورشید و ماه، شب و روز یکی بوده است. این نود روز را زندگی نکردیم. تنها زنده بوده ایم. که شما روح سبز زندگیمان بوده اید و از ما دورتان داشته اند. باور نداشتیم و نداریم. چگونه می شود بی دلیل و ناگهان به جرم خوب بودن، راستگویی و درستی همه سالهای عمر، چند در فلزی حائل شود بین ما و شما…”

پیش از فرزندان موسوی و رهنورد، جمعی از معلمین و اساتید مدارس و دانشگاه های سراسر کشور نیز با انتشار بیانیه ای به حصر غیرقانونی رهبران جنبش سبز اعتراض کرده بودند.

در بخشی از این نامه اعتراضی که در وبسایت های اینترنتی منتشر شد آمده: “هفته بزرگداشت مقام معلم و استاد را پشت سر گذاشتیم در حالی که جامعه فرهنگی و دانشگاهی ما همچنان ناباورانه حصر استاد ارجمند و هنرمند پرآوازه بانو زهرا رهنورد را در عرصه علم و هنر به تماشا نشسته است… حضور آگاهانه این اندیشمند آزاده در انتخابات 88 در کنار همسر نجیب و دردآشنایش برای مقابله با انحراف از آرمان های اولیه و اصیل انقلاب، شوری دیگر در میان نسلی که به اجبار و اکراه و استبداد «نه» گفته و آزادی و عدالت و حقیقت را جستجو کردند، آفرید.”

نویسندگان این نامه در ادامه همچنین نوشته اند: “بیش از 80 روز از حصر ناجوانمردانه و غیرقانونی این معلم و هنرمند از خودگذشته و جان در سودای آرمان های سبز خود و میهن نهاده و همسر شریف و وفادار به ایران و اسلام او میرحسین عزیز، نخست وزیر محبوب و معتمد امام راحل و نیز یار وفادار امام، کروبی بزرگ و همسر بزرگوارش می گذرد و علیرغم اعتراضاتی که بزرگانی والامقام از مراجع و فرهنگیان و شخصیت های ارجمند سیاسی و اجتماعی در داخل و خارج کشور و خیل عظیم مردمی که رأی سبزشان را به نام موسوی و کروبی به صندوق رأی انداختند، این تنگنای جابرانه ادامه یافته است.”

معلمین و اساتید دانشگاه در این نامه اعتراضی به بازداشت رهبران جنبش سبز همچنین خاطرنشان کرده اند: “بی شک شرایط سختی که برای این عزیزان توسط اقتدارگرایان و تمامیت خواهان فراهم شده، تنها خود آنها را از حقوقشان محروم نکرده بلکه جامعه را از بهرمندی از ظرفیت ها و قابلیت های این سرمایه های انقلاب محروم ساخته اند که شرعاً باید پاسخگوی این تضییع حقوق مردم باشند.امیدواریم مسئولین با برداشتن حصر از شخصیت های مقبول و موجّه و محبوب مردم بیش از این بهانه به دست دشمنان ایران ندهند و زمینه برای گزارش نقض حقوق بشر توسط مجامع بین المللی را فراهم نیاورند.”

 

بازداشت غیرقانونی

بازداشت میرحسین موسوی و مهدی کروبی به همراه همسرانشان در حالی از 90 روز گذشته است که تاکنون هیچ کدام از مقامات کشور یا دستگاه های قضایی و امنیتی به دادگاه یا حکم قانونی که موجب بازداشت رهبران جنبش سبز شده باشد، اشاره ای نکرده اند.

در این باره تنها صادق لاریجانی رییس قوه قضاییه 28 بهمن ماه سال گذشته گفته بود: “دستگاه قضا دیگر اجازه نمی دهد که سران فتنه با حق کشی و اعلام موفقیت اقدامات خود چهره و هدفهای خود را در بوق رسانه های غربی کنند و خود را قهرمان نشان دهند.از تمامی مردم می خواهیم اجازه دهند تا دستگاه قضا در چارچوب قانون و بر اساس مصلحت نظام به حوادث اخیر و پرونده سران فتنه رسیدگی کند که البته در این مورد کوتاهی هم نمی کند.دستگاه قضا راه را بر اطلاعیه پراکنی آنها خواهد بست و اجازه نمی دهد آنها از صبر و تحمل نظام اسلامی سوء استفاده کنند و امیدواریم که مردم شریف ایران با صبر و تحمل ما را همراهی کنند.”

این اظهارات صادق لاریجانی در شرایطی بود که وی پیش تر در 27 آذرماه سال گذشته به صراحت محاکمه یا هرگونه برخورد با رهبران جنبش سبز را مشروط به نظر سیدعلی خامنه ای رهبر حکومت مستقر دانسته و گفته بود: “به ما می‌گویند که چرا در مورد سران فتنه موضع‌گیری نمی‌کنید، حال آن که سال گذشته اعلام کردم سران فتنه را مجرم دانسته و اتهام آنها اقدام علیه نظام جمهوری اسلامی است، اما اینکه چرا به جرم آنها رسیدگی نمی‌شود، در لفافه گفتم که یک سری مسایل درنظام مطرح بوده و من تعیین کننده این مسایل نیستم. مصالح کلی نظام را رهبری تشخیص داده و ما هم سرباز او هستیم.”

رهبران جنبش سبز؛ میرحسین موسوی و مهدی کروبی به همراه همسرانشان زهرا رهنورد و فاطمه کروبی از روز 25 بهمن ماه سال گذشته و در پی درخواست مجوز از وزارت کشور برای راهپیمایی و همراهی با قیام کشورهای مصر و تونس که به حضور گسترده مردم معترض به شرایط داخلی در شهرهای مختلف کشور منتهی شد در بازداشت خانگی بسر می برند.

 میرحسین موسوی در اسفندماه 88 از دستگیری های بدون حکم و محکمه توسط دستگاه قضایی انتقاد کرده و در همین رابطه گفته بود: “این ناراحت کننده است که قوه قضاییه که قرار بود مستقل باشد و هیچ کس نتواند برآن اعمال نظر کند، اکنون چنین وضعی داشته باشد که اطلاعات و سپاه به او دستور دهند که چه کسی را بگیر، چه کسی را ازاد کن، و فلان حکم را بده… در اوایل انقلاب شورای عالی قضایی برای همین تشکیل شد که کسی نتواند به قوه قضائیه دستور دهد ولی متاسفانه این وضعیت تغییر کرد.”

 

صبر و استقامت

آخرین باری که میرحسین موسوی و زهرا رهنورد اجازه خروج از بازداشت خانگی را یافتند به زمان درگذشت میراسماعیل موسوی پدر میرحسین موسوی برمی گردد که با تدابیر شدید امنیتی و حضور گسترده ماموران نقابدار همراه بود. میرحسین موسوی و زهرا رهنورد در این دیدار کوتاه به فرزندان و نزدیکان خود توصیه کرده بودند که باید “صبر و استقامت” داشته باشند.

همچنین در طول بیش از90 روز بازداشت خانگی شرایطی مشابه درباره مهدی کروبی و همسرش نیز وجود داشته است.  تنها خانم فاطمه کروبی از سوی مقامات امنیتی اجازه یافت تا برای درمان و اقدامات پزشکی در نخستین روزهای اردیبهشت ماه برای چند روز از بازداشت خانگی خارج شود.

فاطمه کروبی پیش از آنکه توسط ماموران امنیتی به بازداشت خانگی بازگردانده شود در اظهاراتی که سایت سحام نیوز آن را منتشر کرد درباره شرایط بازداشت خود و همسرش گفت:” تا پیش از عید شرایط بسیار سخت و  برخوردها خشن بود و اساسا من و همسرم از حقوق اولیه یک زندانی انفرادی هم برخوردار نبودیم. اما در سال جدید رویکرد دیگری حاکم شد و اوضاع حبس من و همسرم کمی بهتر گردید.”

همسر مهدی کروبی تاکید کرده بود که “واژه حصر که در بیرون رایج است درست نیست زیرا ماموران امنیتی نه تنها تمام مجتمع مسکونی را تصرف کرده اند بلکه حتی آپارتمان مسکونی ما را نیز در اختیار دارند.من حقوق رایج یک زندانی نظیر حق هواخوری روزانه و یا دسترسی به تلفن؛ حتی برای یکبار هم در 71 روز گذشته نداشته ام. در این باب سخن بسیار است که ان شاالله در آینده به آن خواهم پرداخت.”

وی در ارتباط با وضعیت مهدی کروبی پس از بازداشت نیز خاطرنشان کرده بود که “روحیه آقای کروبی بحمد لله بسیار خوب است و همانطور که بارها خود گفته اند به مسیر خود در جهت اصلاح انحراف بوجود آمده در انقلاب و دفاع از حقوق مردم ایمان دارند و در این راه آماده پرداخت هر هزینه ای هستند.”