حکومتی که سانسور کند احمق است

کاوه قریشی
کاوه قریشی

» مشاور رسانه¬ای احمدی نژاد

پیش از آنکه محمود احمدی نژاد مشاور رسانه­ای خود را از شورای نظارت بر سازمان صداوسیما برکنار کند و شخص دیگری را بر جای وی بنشاند، او در مصاحبه­ای، سیاست­ رسانه­های دولتی رابه باد انتقاد گرفت و صراحتا اعلام کرد: “هر حکومتی که سانسور را راهبرد قرار بدهد، احمق است.”

مهدی کلهر، مشاور اطلاع‌رسانی و رسانه‌ای احمدی نژاد، این نکته را تنها یک روز قبل از تصمیم رئیس دولت برای برکناری وی  از شورای نظارت بر سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی بیان کرده بود؛ امری که به زعم رسانه­های نزدیک به اصولگرایان اگر صحت داشته باشد قابل “تامل” است و به علت انتقادهای گاه‌و بی‌گاه وی از عملکرد این سازمان و نیز اطلاع‌رسانی‌های ضعیف دولت در زمینه مسائل مختلف صورت گرفته است.

 

نشریات مداحی می کنند

ماهنامه مدیریت ارتباطات، در آستانه هفدهمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها، مصاحبه‌ای با مهدی کلهر، مشاور اطلاع‌رسانی و رسانه‌ای رئیس‌جمهور انجام داد که گفته می­شود به خاطر طرح انتقادهای شدید از سیاست­های رسانه­ای دولت در آن مصاحبه، موجب برکناری وی شد.

کلهر در این مصاحبه که روز شنبه یکم آبان ماه، پس از انتشار بر خروجی پایگاه خبری آفتاب هم قرار گرفت، از مخالفت‌های خود با بسیاری از سیاست‌های جاری دولت مانند سانسور، ممنوعیت ماهواره، پرداخت یارانه به سینما و مطبوعات، نحوه مصرف بودجه دولتی سخن گفته و روایتی متفاوت از حضور احمدی نژاد در سازمان ملل و واکنش اوباما ارائه داده است.

او در این مصاحبه نبود شناخت مخاطب در رسانه‌های کشور را یکی از مشکلات فعلی آنها دانسته و گفته است: “رسانه‌های ما ارزش اعتماد مخاطب به خودشان را نمی‌شناسند و برای به‌دست آوردن تیراژ و مخاطب روزانه یا هفتگی یا حداکثر یک‌ماهه، حاضر هستند بخش مهمی از مخاطبان خود را از نظر اعتماد متزلزل کنند.”

او یکی دیگر از ضعف‌های رسانه‌های ایران را گرایشی بودن و سیاست گرایی  آنها عنوان کرده و افزوده است: “این موضوع در کشور ما اخلاق رسانه‌ای شده است. یعنی رسانه از همان ابتدا در ایران به عنوان یک حزب سیاسی وارد جامعه شد، در صورتی که تعریف رسانه در دنیا و یا حداقل انتظاری که مخاطبان رسانه از آن دارند این است که رسانه ناظر بر گرایش‌ها و احزاب باشد.”

مشاور اطلاع‌رسانی و رسانه‌ای محمود احمدی نژاد “مداحی” را به عنوان دیگر آفت نشریات برشمرده و گفته است: “نشریات ما در حقیقت کار مداحی می‌کنند و این هم در تاریخ ما سابقه دارد. رسانه‌های ما باید از مداحی پرهیز کنند، مدح هر کسی که می‌خواهد باشد، چراکه مداحی کار رسانه نیست.”

در همین راستا سایت “الف” هم که زیر نظر احمد توکلی، نماینده و رئیس مرکز پژوهش های مجلس اداره می شود، در مطلبی با عنوان “صدا و سیما چگونه به جایگاه رهبری می پردازد؟” خواستار “پیگیری مطالبات و فرامین رهبر انقلاب” به جای “مداحی” آقای خامنه ای شده بود.

الف البته این روند را روندی سابقه دار که از چند سال گذشته آغاز شده، عنوان کرده و نوشته بود: “در سالهای گذشته صدا و سیما رویه ای را نسبت به رهبر انقلاب در پیش گرفته است که بر اساس آن، با تمهیدات صوتی و تصویری به رهبر معظم انقلاب حالتی ملکوتی و ماورایی می دهد و موضعی مداح درباره ایشان می‌گیرد.”

صدا و سیمای جمهوری اسلامی در چند سال گذشته و بخصوص پس از برگزاری انتخابات دهم ریاست جمهوری، حجم برنامه های تبلیغی و تمجیدی خود از برخی از شخصیت های اصلی جمهوری اسلامی از جمله آیت الله خامنه ای و احمدی نژاد را به صورت قابل ملاحظه ای افزایش داده است.

در این مدت، ترانه ها، سرودها و برنامه های بسیاری در وصف و مدح آیت الله خامنه ای ساخته و در شبکه های مختلف رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی به شکل گسترده پخش شده اند.

طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سازمان صدا و سیما از جمله سازمان هایی است که به طور مستقیم زیر نظر ولی فقیه اداره می شود و رئیس آن توسط رهبر انتخاب می شود.

 با این حال مشاور اطلاع‌رسانی و رسانه‌ای احمدی نژاد در تشریح آفت “مداحی” در رسانه های کشور در ادامه مصاحبه خود گفته است: “رسانه اگر واقع‌بین باشد - نه مدح کند و نه قدح- و این دنیا را بپذیرد که هیچ موجود بی‌عیب و نقصی (چه به عنوان رئیس‌جمهوری، چه به‌عنوان دکتر، چه به‌عنوان آیت‌الله، چه به‌عنوان مهندس و…) وجود ندارد، می‌تواند موفق باشد، چرا که اگر موجود بی‌نقص وجود داشته باشد، بعدی‌ها پس چه کاره‌اند؟”

 

فرق پالان الاغ با زین دوچرخه

ماهنامه مدیریت ارتباطات، که تا کنون 6 شماره از آن منتشر شده، در بخش دیگری از مصاحبه خود به انتقادات مهدی کلهر در مخالفت با سیاست های “تلویزیون دولتی” و مشکلات ساختاری صدا و سیما پرداخته است.

مشاور اطلاع‌رسانی و رسانه‌ای احمدی نژاد در این بخش از مصاحبه گفته است: “در زمان جنگ و بمباران‌های تهران، در اسفند سال 66 قرار شده بود 70 درصد کارکنان صداوسیما از تهران برای شب عید به زیبا کنار بروند و ما با 30 درصد کارکنان، صداوسیما را اداره کنیم. وقتی با 30 درصد نیرو هم می‌توان صدا وسیما را اداره کرد، چرا باید این سازمان را تا این حد بزرگ کنیم؟ هم‌اکنون بهترین سریال‌هایی که تلویزیون می‌سازد، مثلاً همین تیتراژ کارهای آقای میرباقری را نگاه کنید و ببنید چند نفر از دست‌اندرکاران آن کارمند صداوسیما هستند؟ هیچی! این یعنی فاخرترین کارهایی که آقای ضرغامی یا هر مدیر دیگری به آن افتخار می‌کند، توسط همین بخش خصوصی ساخته می‌شود. این همه کارمند و این همه ساختمان چه کاری برای صداوسیما می‌کنند که باز هم آنها را گسترش می‌دهیم؟ واقعاً اینها چه کاری می‌کنند؟”

مهدی کلهر، در جنجالی ترین بخش گفتگوی خود به ممنوعیت استفاده از ماهواره نیز اشاره کرده و صراحتا حکومت هایی را که راهبرد آنها بر مبنی “سانسور” است”احمق” توصیف کرده: “من معتقدم در این 5 سال، کارهای بزرگی صورت گرفته است و ما مسیر منفعلانه‌ای که در دنیا داشتیم را تبدیل به مسیر فعال کرده‌ایم. در اینجا تنها بحث ماهواره مطرح نیست. بحث مهم این است که ما به توانایی برخورد فعال برسیم اما راهبردی که بخواهد بر مبنای سانسور باشد، فاجعه است. هر حکومتی که سانسور را راهبرد قرار بدهد، احمق است.”

او در تشریح نظر خود در قالب طرح سئوالاتی گفته  “افکار بد و شیطانی” قبل از اختراع ماهواره نیز وجود داشته است.

آقای کلهر با بیان اینکه “ممکن است کسی در غار زندگی و در عمرش هم کسی را ندیده باشد اما از نظر ذهنی و تخیلات شیطانی، شیطان را هم درس بدهد” این سئوالات را مطرح کرده است: “نمی‌دانم چرا انسان را آنقدر فیزیکی، ناتوان و علیل تصور می‌کنند؟ در مورد همین دوچرخه‌سواری خانم‌ها؛ من سؤال کردم که بالاخره در گذشته دور، زنان الاغ سوار نمی‌شدند؟ چرا الاغ‌سواری زنان حرام اعلام نشد؟ الان فرق پالان الاغ با زین دوچرخه در چیست؟”

مصاحبه آقای کلهر بخش های جنجالی دیگری هم دارد؛به ویژه آنجا که وی به سفر احمدی نژاد به لبنان اشاره و آن را چنین ارزیابی کرده است: “به نظر من در مجموع در سفر آقای احمدی‌نژاد 85 درصد موفقیت داشتیم، در حدود 10 درصد ممتنع و 5 درصدی هم اشتباه داشتیم که مصاحبه آقای احمدی‌نژاد با کریستین امانپور جزء همان 5 درصد اشتباه  بود.”

به نوشته “آفتاب”، ماهنامه مدیریت ارتباطات در ۶ شماره‌ای که از انتشارش می گذرد، گفت‌و گوهایی با حمید بقایی، معاون رییس‌جمهوری و رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام، سید محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید کمال خرازی، رییس شورای راهبردی امورخارجه، محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، حسن توفیق، سردبیر نشریه توفیق -که قبل از انقلاب متوقف شد- و مهدی کلهر، مشاور اطلاع‌رسانی و رسانه رییس‌جمهور منتشر کرده که تمام آنها بازتاب وسیعی داشته است.

 

عزل و انتصابی “تامل”برانگیز

تنها یک روز پس از انتشار این مصاحبه، آنطور که برخی از سایت های وابسته به اصولگرایان نوشته اند  محمود احمدی نژاد طی حکمی مهدی کلهر را از شورای نظارت بر سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی عزل کرد و شخص دیگری را به جای وی نشاند.

به گزارش سرویس سیاسی پایگاه خبری تحلیلی فردا “محمود احمدی نژاد روز یکشنبه 2 آبان با صدور حکمی و با تشکر از زحمات مهدی کلهر، حسین مظفر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و وزیر آموزش و پرورش در دولت اصلاحات را به عنوان نماینده دولت در شورای نظارت بر صداو سیما منصوب کرد.”

خبر عزل مهدی کلهر از مسولیتش در صدا وسیما در شرایطی منتشر شد که برخی دیگر از رسانه­های وابسته به اصولگرایان این اقدام احمدی نژاد را بی ارتباط با انتقادات اخیر وی از صدا و سیما در مصاحبه با ماهنامه مدیریت ارتباطات نمی دانند.

سایت خبری تحلیلی دادنا، که تنها سه روز از آغاز به کار آن می گذرد، روز گذشته با تائید این خبر نوشته است: “این انتصاب از آنرو حائز اهمیت می شود که با جستجویی در اظهارات اخیر مهدی کلهر، نماینده پیشین رئیس جمهور در شورای نظارت بر صداوسیما از جمله مصاحبه اخیر وی با ماهنامه مدیریت ارتباطات به روحیه نقادی وی درباره ضعف عملکرد دولت و صداوسیما در مسئله اطلاع رسانی پی ببریم.”

به گفته این سایت: “با نگاهی اجمالی به این انتقادات مهدی کلهر، این گزینه تقویت می شود که نماینده پیشین رئیس جمهور در شورای نظارت بر صداوسیما به دلیل انتقادهای گاه و بیگاهش از عملکرد این سازمان و نیز اطلاع رسانی های ضعیف دولت در مسائل مختلف کنار گذاشته شده است که اگر این مورد صحت داشته باشد باید گفت انتصاب اخیر جای تأمل دارد.”

دادنا، که روز اول آبان ماه جاری حضورش اعلام شد، در اطلاعیه ای اینگونه خود را معرفی کرده است: “دادنا که با رویکردی خبری و تحلیلی پای به عرصه رسانه های سایبری نهاده، هدف خود را انتقال صحیح و شفاف اطلاعات به افکار عمومی، انتقال دغدغه های مردم به مسئولان، دفاع از ارکان نظام و آرمان های انقلاب، امام و رهبری قرار داده است.”

در همین ارتباط سایت آفتاب هم در مطلبی با عنوان”کلهر به‌دلیل انتقاداتش ‌از صداوسیما کنار گذاشته‌ شد؟” به بازتاب وسیع آخرین مصاحبه مهدی کلهر قبل از برکناری از سمتش در صدا و سیما پرداخته است.

آنطور که آفتاب نوشته است، پس از بازتاب بسیار وسیع این مصاحبه در رسانه‌های داخلی و خارجی هر رسانه‌ای با توجه به برداشت خود، تیتری را انتخاب و منتشر کرده است، برخی رسانه‌ها در تیترهای انتخاب شده خود تفسیرهایی را مطرح کردند که واکنش مهدی کلهر را در پی داشته است.”

شاید به همین خاطر باشد که  دفتر مهدی کلهر با ارسال نمابری که متن آن در روزنامه مردم‌سالاری مورخ 3 آبان 89 درج شده، ملزم به ارائه این توضیحات شده است: “در مورد مصاحبه آقای کلهر، مشاور محترم رئیس‌جمهور در امور اطلاع‌رسانی و رسانه با مجله مدیریت ارتباطات، موضوعی در روزنامه مورخ 2 آبان 1389 مطرح شد با عنوان “کلهر: سانسورکنندگان احمق هستند” که در درون مصاحبه عین مطلب به این موضوع اشاره شده است: “مشاور اطلاع‌رسانی رئیس‌جمهور… اظهار داشت: هر حکومتی که سانسور را راهبرد قرار بدهد، احمق است.”