مسوولان جمهوریاسلامی، در نخستین روزهای اعتراضات مردم خاورمیانه – که از تونس آغاز شد – موضعی مثبت در برابر این اعتراضات اتخاذ کردند و آن را ستودند، اما اکنون و با رسیدن دامنه اعتراضات به دیکتاتوری حاکم بر کشور سوریه – متحد قدیمی جمهوریاسلامی – وضعیت متفاوت شده و رسانه های دولتی سیاست سکوت را در پیش گرفته اند.
پس از تونس، مصر و لیبی، اکنون مردم معترض در خیابانهای سوریه، بحرین و یمن نیز به خیابانها ریختهاند. این در حالی است که با وجود تبلیغات فراوان رسانههای دولتی درباره اعتراضات در کشورهای عربی، تاکنون هیچ خبری در رسانههای رسمی کشور درباره اعتراضات سوریه منتشر نشده و تنها چند خبر کوتاه به نقل از مقامات سوری منتشر شده که در آن معترضان “فریبخوردگان خارجی” نامیده شدهاند.
سایت خبری الف – نزدیک به احمد توکلی، رییس مرکز پژوهشهای مجلس هشتم – در یادداشتی، ضمن پرداختن به این موضوع آورده است: “اگر اعتراضات در سوریه واقعا مردمی و بدون تحریک خارجی باشد، رسانههای داخلی باید مثل اعتراضات در یمن و مصر و بحرین به اعتراض در سوریه هم بپردازند… [اما]هیچ ایرانی میهندوستی از ناآرامی در سوریه خوشحال نمیشود، چراکه این کشور متحد راهبردی ایران است و ایجاد مشکل در آن به نفع ایران نیست”.
توضیح سایت الف برای عدم پوشش خبری حوادث سوریه در حالی است که سایت عصرایران، نزدیک به محمدباقر قالیباف، شهردار تهران – در اینباره چنین اظهارنظر کرده است: “سیستم بسته حکومت سوریه با دیگر استبدادها در کشورهایی مثل تونس٬ مصر٬ لیبی٬ یمن٬ بحرین٬ اردن و… چه تفاوتی دارد که در صدا و سیما اولی نادیده گرفته میشود و درباره دومی اطلاع رسانی میشود”.
این سایت با اشاره به این نکته که شبکههای پرس تیوی و العالم - که متعلق به جمهوریاسلامی هستند – برخی از اخبار سوریه را تحت پوشش قرار دادهاند، پرسیده است: “فرق اتباع بیگانه و خارجی با مردم ایران چیست که اولی حق دارد از صدا و سیمای ایران متوجه ناآرامی در سوریه شود و دومی نه… [این در حالی است که] تلویزیون دولتی سوریه در زمان حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ ایران، اخبار آن را منتشر کرد و از سیاست سکوت خودداری نکرده بود”.
مقامات جمهوریاسلامی، پیش از این از حوادث دیگر کشورهای عربی، استقبال کرده و آنها را نشانه ادامه نقلاباسلامی دانسته و از رهبر جمهوریاسلامی و محمود احمدینژاد، به عنوان پرچمدار اصلی این حرکات نام برده بودند.
آیتالله سیدعلی خامنهای، در پیام نوروزی خود نیز با اشاره به حوادث رخ داده در کشورهای خاورمیانه، گفته بود: “البته حوادث تلخی که در برخی از کشورها نسبت به مردم انجام میگیرد ـ در بحرین نسبت به مردم عزیز آنجا، در یمن، در لیبی ـ عید را بر ما گوارا نمیکند و مانع از این است که انسان شادی عید را بتمامه احساس کند. امیدواریم خداوند متعال برای این ملتها ـ ملت بحرین، ملت یمن، ملت لیبی ـ فرج عاجلی برساند و دشمنان ملتها را با عقوبت خود مجازات کند”.
وی همچنین در نخستین روز سال جدید نیز، در مشهد گفته بود: “حوادثی که اخیرا در منطقه اتفاق افتاده است - حوادث مصر، تونس، لیبی، بحرین - حوادث بسیار مهمی است. یک تحول بنیانی دارد در این منطقهی اسلامی و عربی انجام میگیرد؛ این نشانهی بیداری امت اسلام است. همین چیزی که دهها سال است شعار آن در جمهوری اسلامی داده میشود، امروز در متن زندگی این کشورها دارد خود را نشان میدهد”. وی اما هیچ اشارهای به تظاهرات مردم در سوریه نکرد.
سکوت مسوولان جمهوریاسلامی در برابر وقایع سوریه در حالی است که برخی از نیروهای مخالف در سوریه، خبر از اعزام نیروهای سپاه پاسداران به این کشور دادهاند واز نقش آنها در سرکوب مردم سخن میگویند.
در همین حال یک وبسایت اصولگرا، با انتشار تحلیلی، خواستار آن شده است که نیروهای ایرانی، حضور پررنگتری در کشورهایی چون سوریه و بحرین داشته باشند: “هم اکنون نیاز به حضور بیشتر رزمندگان حزبالله چه ایرانی و غیر ایرانی حس میگردد”.
این تحلیل در حالی منتشر شده که خبرگزاری رویترز نوشته ترکیه، یک محموله اسلحه ایرانی که به مقصد سوریه ارسال شده بود را توقیف کرده است. این محموله شامل ۶۰ قبضه سلاح کالاشنیکف؛ ۱۴ قبضه مسلسل خودکار، هشت هزار قطار فشنگ کالاشنیکف، ۵۶۰ گلوله خمپاره ۶۰ میلیمتری، و هزار و ۲۸۸ گلوله خمپاره ۱۲۰ میلیمتری بوده است.
در همین حال، مقامات بحرینی نیز، از “دخالت بیشرمانه جمهوری اسلامی در مسایل داخلی بحرین” گلایه کردهاند. دولت بحرین، جمهوری اسلامی و حزبالله را متهم کرده است که به تحریک معترضان پرداخته و آنها را آموزش میدهند.
در کویت نیز، مقامات این کشور اعلام کردهاند که شبکه جاسوسی و آموزش بمبگذاری متعلق به جمهوریاسلامی را کشف و منهدم کردهاند. یک دادگاه کیفری در کویت نیز دو شهروند ایرانی و یک شهروند کویتی را به جرم جمع آوری و انتقال اطلاعات حساس نظامی به سپاه پاسداران، به اعدام محکوم کرد.
در عین حال، پس از انتشار دومین بیانیه نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در انتقاد از حضور نیروهای نظامی عربستان در بحرین، دولت عربستان از جمهوری اسلامی خواست از دخالت در امور کشورهای منطقه خودداری کند. مقامات عربستان اعلام کردهاند: “بیانیه نمایندگان مجلس ایران نمونهای از دخالت عمدی این کشور در امور کشورهای منطقه و نادیده گرفتن استقلال و تمامیت ارضی آنها است”.
این واکنش پس از آن انجام شد که کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس برای دومین بار با انتشار بیانیهای خطاب به عربستان سعودی و امارات متحده عربی به حضور نیروهای نظامی این کشورها در بحرین اعتراض کرده و درباره عواقب احتمالی آن هشدار داده بود. نمایندگان مجلس در این بیانیه نوشته بودند: “بازی با آتش به نفع عربستان نیست”.
مقامات بحرین از شورای همکاری خلیج فارس که عربستان سعودی هم یکی از اعضای آن است درخواست اعزام نیروی کمکی کرده بودند.
اکنون مقامات عربستان سعودی در پاسخ به اتهام وارد شده از سوی نمایندگان مجلس، ضمن اشاره به کشف یک شبکه جاسوسی در کویت، جمهوری اسلامی را به زیر پا گذاشتن معیارهای همسایگی متهم کردهاند.