چند روز پس از انتشار خبر توافق ایران و آمریکا پیرامون مذاکره درباره برنامه هسته‌ای، برخی رسانه‌های مخالف دولت، خبر از حضور علی‌اکبر ولایتی در آمریکا برای مذاکره با سران این کشور دادند؛ خبری که اینک و بعد از چند روز سکوت و انتشار گسترده، توسط ولایتی تکذیب شده است.
هفته گذشته سایت کلمه، نزدیک به میرحسین موسوی، با انتشار خبری مدعی شد که ولایتی با همراهی طائب به آمریکا سفر کرده و مشغول مذاکره با سران دولت اوباما شده‌اند. کلمه نوشته است: “علی‌اکبر ولایتی مشاور رهبری در امور بین الملل به ایالات متحده سفر کرده و در تلاش برای برقراری باب مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا است. شنیده شده که حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه نیز در این سفر، ولایتی را همراهی می کند”.
کلمه ادامه داده است: “حضور مستقیم مشاور رهبری در پیگیری بحث مذاکره با آمریکا، نشانه ای از مسئولیت پذیری مستقیم رهبری در این کلیدی ترین موضوع سیاست خارجی است… در روزهای اخیر موضوع مذاکرات مخفیانه ایران و آمریکا در برخی رسانه های غربی نیز مطرح شده و از هر دو سو با لحن مردد تکذیب شده است. تکذیب هایی که در واقع بیشتر به نوعی طفره رفتن از بحث می مانند و نه رد اصل موضوع. از این سو، صالحی وزیر امور خارجه گفته که «چیزی به نام مذاکره وجود ندارد» و از آن سو هم سخنگویان کاخ سفید انجام مذاکره را تکذیب کرده اند اما گفته اند که “آماده مذاکره هستیم اما در این باره هنوز زمان بندی و توافقی نشده”؛ آنها بدین ترتیب تلویحا در جریان بودن نوعی زمینه چینی برای مذاکره را هم تایید کرده اند”.
یک روز بعد، کلمه در خبری تکمیلی درباره این سفر نوشته بود که “اینکه حاکمیت سعی کند بدون اطلاع مردم و نخبگان سعی در برقراری ارتباط با کشوری کند که سال ها نقش دشمن بزرگ را در سیاست ایران ایفا کرده، دور از ذهن نیست و تایید و تکذیب ها هم در مراحل اولیه ی کار، طبیعی است. حضور ولایتی و حتی طائب در پرواز دوبی به آمریکا نیز چندان عجیب نیست، حتی اگر به بهانه شرکت در یک همایش غیر سیاسی و با حل مشکل قانونی تردد در بالاترین سطوح باشد”.
علی‌اکبر ولایتی اما پس از چند روز سکوت، بحث مذاکره و یا حضور خود در آمریکا را تکذیب کرد. وی در گفت‌وگویی با مشرق نیوز، حضور خود در مذاکره با مقام‌های آمریکایی را تکذیب کرد و گفت که جمهوری اسلامی تصمیمی برای مذاکره با آمریکا ندارد.
این شایعه پس از آن مطرح شد که روزنامه نیویورک تایمز گزارشی را به نقل از مقام‌های بلندپایه آمریکایی منتشر کرد که براساس آن جمهوری اسلامی و آمریکا توافق کرده‌اند بر سر برنامه هسته‌ای ایران، به طور مستقیم گفت‌وگو کنند. بر طبق این گزارش توافق‌ها بر پایه توقف غنی سازی بیست درصدی از سوی جمهوری اسلامی و در مقابل لغو برخی تحریم‌ها از سوی غرب صورت گرفته است. این گزارش‌ها اما با تکذیب مقام‌های هر دو کشور روبه‌رو شده بود. علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه، ضمن رد این گزارش، گفته بود: “مسئولیت پاسخگویی به چیزی که آنها منتشر می کنند را نداریم و چیزی به نام مذاکره با آمریکا نداریم. مذاکراتی با ۱+۵ داریم که آمریکا نیز حضور دارد و اگر بحث مذاکره هسته ای باشد انجام می گیرد جدای از آن بحثی تحت عنوان مذاکره نداریم”.
علاوه بر صالحی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، نیز گزارش نیویورک تایمز را رد کرده بود. وی گفته بود: “اینکه ایران و ایالات متحده برای آغاز گفت وگو‌های دو جانبه و یا برای انجام ملاقات پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به توافق رسیده‌اند، صحت ندارد. آمریکا از همان ابتدا اعلام کرد که ما آماده خواهیم بود تا دیدارهای دو جانبه ای را برگزار کنیم”.
تکذیب این گزارش در حالی صورت گرفته است که موشه یعلون، معاون نخست وزیر اسرائیل، با اشاره به این خبر، گفته که از قصد آمریکا برای مذاکره مستقیم با ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور آگاه است، اما باور ندارد که چنین مذاکراتی صورت گرفته باشد: “این مساله محرمانه و پوشیده ای نیست که آمریکا در تلاش بوده تا از طریق مشارکت در گفت وگو های ۱+۵ با مقام های ایرانی ملاقات کند و تماس مستقیم دوجانبه ایجاد شود. ایران تاکنون به طور اصولی با چنین مذاکراتی مخالفت کرده است. من در این مرحله به تکذیبیه کاخ سفید باور دارم”.
اما روزنامه لوموند با اشاره به انتشار چنین خبری، نوشته بود: “اگر چه ایران و ایالات متحده هر دو این موضوع را رد کرده اند اما عجیب نیست که دو کشور توافق کرده باشند این موضوع فعلا به صورت رازی در میانشان باقی بماند”.
انتشار خبر توافق میان ایران و آمریکا و دیدار احتمالی ولایتی با مقام‌های آمریکایی با واکنش برخی اصول‌گرایان مواجه شد. روزنامه کیهان، که مدیرمسوول آن توسط رهبر جمهوری اسلامی تعیین می‌شود، با اشاره به توافق‌ها، آن را “خیالین و خلاف واقع” و “قصه بافی” توصیف کرد و با اشاره به بخشی از گزارش نیویورک تایمز درباره گذشتن ایران از خط قرمز مذاکره با آمریکا، نوشته بود که این قسمت “هدف خود از این فضاسازی رسانه ای را لو داده” است. مرتضی آقاتهرانی نماینده مجلس نیز، درباره مذاکره با آمریکا گفته بود: “کسی که از مذاکره با آمریکا صحبت می‌کند اگر خائن نباشد فراموشی دارد. این افراد تکیه‌گاه ولایت را ندارند”.
سایت بازتاب امروز، اما درباره حضور ولایتی در آمریکا، ضمن تکذیب این خبر نوشته بود: “خوشبینانه ترین نوع نگاه به این شایعه آن است که در صورت صحت اصل ماجرا، طرف ایران دکتر ولایتی نبوده و کس دیگری بوده، محل آن آمریکا نبوده و جای دیگر بوده، طائب هم اصلا حضور نداشته و مذاکره ای هم نبوده و تنها گفتگویی بوده است و به توافقی هم منجر نشده است”.
در تحولی دیگر مرتضی نبوی٬ مدیرمسوول روزنامه رسالت، در نشست ماهانه جامعه اسلامی مهندسین گفته است که “ستون پنجم دشمن به دنبال به سازش کشاندن نظام است” و از “جریان‌هایی” نام برده است که “تلاش می‌کنند با شعب ابی طالب” خواندن وضعیت ایران “راه مذاکره با آمریکا” را باز کنند: “اگر عده‌ای در داخل کشور می‌خواهند عنوان کنند باید در بحث هسته‌ای کوتاه بیاییم تا تحریم‌ها برداشته شود از روی خیانت و یا جهل است”.
علی خاتمی٬ نماینده ولی فقیه در استان زنجان، هم گفته است که “برخی مقام‌های جمهوری اسلامی” باید “فکر عقب‌نشینی” در برابر آمریکا را از سر خود خارج کنند: “وضعیت کشور بسیار سخت‌تر از دوران جنگ تحمیلی است و این نکته باید مدنظر قرار گرفته و نباید فراموش شود که ما راه برگشت از اهدافمان را نداریم”.
