پس از تهدید رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر تحریم گازی اروپا، اعضای مجلس شورای اسلامی که پیش از این نیز طرح بی سرانجام “تحریم پیشدستانه گاز” را در پاییز ۱۳۹۱ مطرح کرده بودند در اظهارات مختلف از متضرر شدن اروپا از تحریم احتمالی خبرداده و مجددا گفته اند که طرح تحریم صادرات به گاز را تهیه و تنظیم کرده اند.
در همین ارتباط سرتیپ پاسدار محمدصالح جوکار طی اظهاراتی گفت: “اروپا به شدت نیازمند گاز کشور ما است و با توجه به تحولات منطقه، تحریم گاز می تواند نقش موثری در فشار به اروپاییان داشته باشد تا آنها نتوانند بیشتر از جایگاه خود با ما صحبت کنند.”
این فرمانده سابق سپاه و بسیج و عضو کنونی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اضافه کرده : “اثرگذاری در حوزه گاز بسیار اهمیت دارد و کشورهای صاحب گاز می توانند از آن به عنوان اهرم فشار بر کشورهای اروپایی استفاده کنند.اروپاییان از تحریم متقابل ایران بیشتر از ما ضربه می بینند، امروز اروپا وابسته به گاز است و می دانند که اگر این گاز قطع شود، بخش های مهمی از اقتصاد آنها دچارمشکل خواهد.”
همزمان عبدالوحید فیاضی یکی دیگر از اعضای مجلس گفته: “بعد از قطع صادرات گاز روسیه به اروپا، ایران برای این اتحادیه به‌عنوان منبع تأمین گاز منحصر به فرد محسوب می‌شود و بر همین اساس اگر آنها تحریم‌ها را متوقف نکنند و یا کاهش ندهند ایران میتواند از اهرم قدرتمند گاز استفاده کند.”
وی که ابتدای هفته جاری اعلام کرده بود طرح تحریم صادرات گاز به اروپا را خودش نوشته است همچنین درباره اینکه این طرح چه زمانی تدوین و به تصویب مجلس خواهد رسید مدعی شده: “تهیه طرح مورد نظر نیازمند زمان زیادی نیست. هرزمان که طرحی در جهت بازدارندگی تحریم ها در مجلس مطرح شد نمایندگان از آن استقبال کرده اند قطعا از این طرح هم حمایت خواهد شد.”
“طرح تحریم صادرات گاز به اروپا” از ابتدای هفته جاری و پس از گفته های اخیر رهبر جمهوری اسلامی درباره تحریم متقابل کشورهای غربی در رسانه ها وخبرگزاری های داخلی منتشرشده است.
آیت الله علی خامنه ای ۲۹ بهمن ماه در انتقاد از گسترش تحریم های بین المللی در مناقشه هسته ای علیه جمهوری اسلامی گفته بود: “ملّت ایران هم میتواند تحریم کند؛ این را بگوییم که اگر بنای بر تحریم باشد، در آینده این ملّت ایران است که آنها را تحریم خواهد کرد. بیشترین سهم گاز دنیا در اختیار ما است، مال ملّت ایران است؛ گازی که یک انرژی بسیار مهم و اثرگذاری است و دنیا به آن احتیاج دارد و همین اروپای بیچاره احتیاج به این گاز دارد، این گاز در اختیار ما است؛ ایران بیشترین سهم گاز موجود در دنیا را فعلاً ـ- تا حدّ اکتشافات فعلی در ایران -ـ دارد؛ مجموع نفت و گاز را هم که حساب کنیم، باز بیشترین اندازه‌ی نفت و گاز بر روی هم را جمهوری‌اسلامی‌ایران دارد؛ ما تحریم میکنیم آنها را در وقتی که مناسب باشد؛ و جمهوری‌اسلامی میتواند این کار را بکند.”
پس از این اظهارات رهبر جمهوری اسلامی تعداد زیادی از اعضای مجلس به اظهار نظر در این باره پرداخته و مدعی تهیه طرح تحریم صادارات گاز به اروپا شده اند. از جمله ابراهیم آقامحمدی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفته است: “اروپاییان تا به امروز هر چه توانسته‌اند در تحریم ایران کم نگذاشته‌اند و تمام نانجیبی‌ها را انجام دادند و کشور ما را در همه ابعاد، تحریم سنگین کردند.”
این عضو سابق شورای فرماندهی سپاه لرستان با گفتن اینکه “ اگر اروپا بخواهد سناریوی تحریم را در پیش بگیرد ایران نیز از سلاح تحریم استفاده خواهد کرد” مدعی شده: “اگر نوبت به تحریم ما برسد آنها زیان خواهند کرد و اگر عاقلانه رفتار نکنند باید منتظر روزی باشند که ایران آنها را مورد تحریم قرار دهد.”
به گفته او “همین تحریم‌ها باعث تحریک تولید داخل می‌شود و متوجه غفلت‌های خود شده‌ایم که باید آنها را رفع کنیم و در ابعاد مختلف به سمت خودکفایی پیش رویم. ما کشوری هستیم که همه امکانات را در اختیار داریم و باید بتوانیم در بحث اقتصاد مقاومتی به تولید داخلی روی آوریم که در این صورت نه تنها به آنها نیاز نداریم بلکه آنها به ما نیاز پیدا می‌کنند چرا که در بحث صنایع، نفت، گاز و مسائل مختلف آنها به ما نیاز دارند.”
حسین نقوی دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با گذشت چند سال از آغاز تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی در مناقشه هسته ای نیز اعلام کرده: “یکی از عجایب امروز این است که منابع اولیه و زیرزمینی در اختیار ماست و غرب هم به این منابع به شدت نیاز دارد، اما در این شرایط این غربی‌ها هستند که ما را تحریم می‌کنند و این از عجایب دنیای اقتصاد است.”
او افزوده: “چنانچه ایران دست به تحریم متقابل اروپا بزند، مطمئناً این اروپایی‌ها هستند که ضرر بیشتری را متحمل می‌شوند و علت اینکه در شرایط فعلی آنها ما را تحریم می‌کنند، این است که ما به حربه تحریم نفت و گاز دست نزده‌ایم.”
به گفته این عضو مجلس “باید معادله‌ای را که دنیای استکبار بر ما تحمیل کرده، عوض کنیم و غربی‌ها از تحریم‌های گازی ما به وحشت بیفتند و در دورنمای اقتصادی کشور باید به گونه‌ای حرکت کنیم که حربه تحریم گازی و نفتی در اختیار کشورمان باشد.”
از وعده تا عمل تهدیدات پیشین
طرح “تحریم صادرات گاز به اروپا” درحالی هم اکنون پس از گفته های اخیر آیت الله خامنه ای از سوی اعضای مجلس مطرح شده است که پیش از این نیز اعضای مجلس اتحادیه اروپا را به تحریم گاز تهدید کرده بودند؛موضوعی که هرگز محقق نشد.
سه سال پیش پس از آنکه اتحادیه اروپا به علت نتیجه بخش نبودن مذاکرات هسته ای “طرح تشدید تحریم ها” علیه جمهوری اسلامی که تحریم خرید گاز از جمهوری اسلامی علاوه بر تحریم های نفتی و بانکی را تصویب کرد برخی مقامات نظامی و همچنین اعضای مجلس تهدید کرده بودند که شیر گاز به اروپا را خواهند بست با این تفاوت که آن زمان اعلام کرده بودند ایران هیچ گازی به اروپا صادر نخواهد کرد.
از جمله علیرضا نیکزاد رهبر از مقامات ارشد سابق قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه پاسداران که با حکم رستم قاسمی به عنوان سخنگوی وقت وزارت نفت (دولت احمدی نژاد)منصوب شده بود در موضع گیری علیه تشدید تحریم ها از سوی اتحادیه اروپا گفته بود: “این تهدید جدید اتحادیه اروپا تنها یک مانور تبلیغاتی است و هرگز انجام نخواهد شد زیرا از نظر سیاسی هرگز نمی‌توانند خود را وابسته به کشورهای دیگر کنند.”
او همچنین با این ادعا که “هم اکنون هیچ یک از اعضای اتحادیه اروپا از ایران گاز تحویل نمی‌گیرند” گفته بود: “ضرر تحریم گاز ایران بیشتر متوجه مردم کشورهای اتحادیه اروپاست؛ چرا که با محروم کردن خود از دسترسی به منابع سرشار گاز ایران، وابستگی خود به سایر منابع را افزایش می دهند که این موضوع قدرت چانه زنی آنها را کاهش می دهد.”
همزمان اعضای مجلس شورای اسلامی نیز در یک پروژه تبلیغاتی طرح”تحریم پیشدستانه” را مطرح و اعلام کردند که جمهوری اسلامی پیشقدم شده و “شیرگاز را به روی اروپا می بندد.”
از جمله نایب رییس کمیسیون انرژی مجلس نهم در واکنش به تصویب تحریم های جدید اتحادیه اروپا، از جمله تحریم خرید گاز از جمهوری اسلامی، مدعی شد: “طرح تحریم گاز ایران توسط اروپا نشان می دهد که پروژه تحریم نفت خام به طور کامل شکست خورده است.”
ناصر سودانی در این اظهارات از “تصویب پیش نویس طرحی در مجلس به منظور تحریم صادرات گاز به اروپا” نیز خبر داده و افزوده بود: “با تصویب نهایی این طرح پیشدستانه تحریم، قطعا شیرهای گاز ایران بر روی کشورهای تحریم کننده نفت و گاز ایران بسته خواهد شد.”
او همچنین از “تزریق گاز به مخازن نفت و تولید محصولات پتروشیمی” به عنوان “دو سناریوی روی میز ایران برای مقابله با تحریم جدید گازی اروپا” یاد کرده بود؛ طرحی که به سرانجامی نرسید و عملی نشد.
به نظر می رسد طرح جدید “تحریم صادرات گاز به اروپا” که از سوی رهبر جمهوری اسلامی مطرح و در دستور کار اعضای مجلس قرار گرفته است بازسازی گفته ها و روش آیت الله خامنه ای در سالهای ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد با عنوان “استراتژی تهدید در مقابل تهدید” مطرح شده باشد.
۱۹آبان ماه سال ۱۳۹۰ آیت الله خامنه ای طی اظهاراتی در دانشکده افسری امام علی ارتش جمهوری اسلامی گفته بود: “ما اهل تجاوز به هیچ ملتی و هیچ کشوری نیستیم؛ ما هرگز اقدام به جنگ خونین نمیکنیم - ملت ایران این را به اثبات رسانده است - اما ما ملتی هستیم که هرگونه تجاوز را، بلکه هرگونه تهدید را، با استواری و با قدرت کامل پاسخ خواهیم داد. ما ملتی نیستیم که بنشینیم تماشا کنیم قدرتهای پوشالیِ مادی که از درون کرم‌خورده و موریانه‌خورده‌اند، ملت استوار و پولادین ایران را تهدید کنند. ما در مقابل تهدید، تهدید میکنیم.”
پس از این گفته های آیت الله خامنه ای، منصوبان وی همچون سرتیپ پاسدار یدالله جوانی مشاور نماینده رهبرجمهوری اسلامی در سپاه با اشاره به گفته های او از تغییر استراتژی دفاعی جمهوری اسلامی بر این اساس خبرداده و اعلام کرده بودند که “اگر دشمنان، منافع حیاتی،امنیت و استقلال ما را تهدید کنند طبیعی است که ما نیز از این پس منابع آنها را تهدید خواهیم کرد لذا مباحثی که این روزها برخی مقامات سیاسی و نظامی کشورمان مطرح کرده اند الهام گرفته از تغییر استراتژی و دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران است”.
مقامات جمهوری اسلامی و اعضای مجلس در سالهای پس از این گفته های آیت الله خامنه ای؛ طرح غنی سازی ۶۰ درصدی، بستن تنگه هرمز، تحریم صادرات نفت و گاز، تسلیح کرانه باختری و… را مطرح کرده اند که البته همگی بی سرانجام بوده است.
