هیلاری لیلا کریگر
بین رادز، معاون مشاور امنیت ملی گفت آمریکا تصور می کند فضای مناسبی وجود دارد تا ایران به تعهدات بین المللی خود عمل کند و از برنامه هسته ای خود برای تولید انرژی و اهداف پزشکی استفاده کند، گرچه قدرت های بزرگ نگران تولید بمب هسته ای توسط ایران هستند.
کاترین اشتون، کمیسر سیاست خارجی اروپا که ریاست هیئت مذاکره کننده شش کشور بزرگ غربی با ایران است، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت مذاکرات دور بعدی با ایران در 23 ماه مه در بغداد برگزار خواهد شد.
اشتون گفت: “ما اکنون به دنبال برقراری روندی از مذاکراتی دائمی هستیم. این مذاکرات رویکردی مرحله به مرحله را دنبال می کند.” او افزود: “مذاکرات اولیه در باره مسائل هسته ای سازنده و مفید بوده است.”
در حالی که دیپلمات ها اغلب از لحن متعهدانه مقامات ایرانی نسبت به 15 ماه پیش صحبت می کردند، اشتون از مفید و سازنده بودن مذاکرات سخن گفت.
او گفت قدرت های بزرگ خواهان آن بودند که ایران به تعهدات بین المللی خود، یعنی بر اساس آنچه تحت پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای تعهد کرده است، عمل کند.
انتظار نمی رفت این دور از مذاکرات نتیجه چشمگیری داشته باشد ولی دیپلمات ها معتقدند که مشاهده نوعی تعهد ایران در این مرحله کافی بود تا تاریخی برای دور بعدی مذاکرات تعیین شود تا به اصل مطالب مورد اختلاف بپردازد.
سعید جلیلی، رئیس هیئت ایرانی مذاکره کننده گفت در این کنفرانس “پیشرفت هایی” حاصل شد.
او گفت: “ما شاهد پیشرفت بودیم. هرچند تفاوت نظر وجود دارد… ولی نکاتی را که بر روی آن توافق کردیم بسیار مهم است. مذاکرات باید بر اساس اعتماد سازی شکل بگیرد.”
ایران در سال جاری تماما با اخبار تحریم های غرب روبرو بوده است.
مقامات غربی قبلا گفته بودند که تعیین تاریخ برای دیدار بعدی نشانه موفقیت مذاکرات است. این امر حرارت بحران اخیر و هشدارهای اسرائیل در مورد احتمال حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران را کاهش می دهد.
اسرائیل در باره مذاکره استانبول اظهار نظری نکرده است و یکی از مقامات گفت اظهار نظر کردن اسرائیل در زمان حال “محتاطانه” نخواهد بود.
وی گفت: “ما منتظریم ببینیم مذاکرات به کجا می انجامد.”
هفته گذشته، بنیامین نتنانیاهو، نخست وزیر اسرائیل گفته بود مذاکرات باید به انتقال اورانیوم غنی شده ایران، توقف غنی سازی اورانیوم و تعطیلی تاسیسات زیر زمینی قم منجر شود.
ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، لحنی آرام تر داشت و گفت ایران باید غنی سازی 20 درصدی اورانیوم را متوقف سازد و 5 تن اورانیوم غنی شده با خلوص 3.5 درصد خود را به خارج انتقال دهد و تنها اورانیومی به اندازه ضروری برای تولید انرژی را نگاه دارد.
باراک همچنین گفت ایران باید درهای کلیه تاسیسات خود را به روی بازرسان آژانس بین المللی انرژی هسته ای بگشاید. او گفت اگر ایران با این شرایط موافقت کند آنگاه می توان بر سر کشور ثالثی که سوخت مورد نیاز راکتور تهران را در اختیار ایران قرار می دهد مذاکره کرد.
ایران مذاکرات دو جانبه با آمریکا در استانبول را روز شنبه رد کرد.
دیپلمات های آمریکا در این زمینه اظهار نظر نکردند.
خبرگزاری های ایران اخبار ضد و نقیضی از ملاقات جلیلی و وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا در امور سیاسی منتشر کردند.
ایران و آمریکا روابط دیپلماتیک خود را سه سال پیش پس از انقلاب 1979 ایران قطع کردند و دو کشور یک دیگر را با دیده سوءظن می نگرند.
خبرگزاری ایرنا گزارش داد که “هئیت ایرانی تقاضای وندی شرمن، از هیئت نمایندگی آمریکا را برای ملاقات رد کرده است.”
قبلا خبرگزاری فارس از قول یک “منبع موثق” گزارش داده بود که خبر خبرگزاری ایسنا مبنی بر اینکه این ملاقات صورت گرفته است، نادرست است.
غرب ایران را متهم می کند که تحت لوای برنامه هسته ای به دنبال تولید سلاح هسته ای است. ایران می گوید برنامه هسته ای این کشور برای مقاصد صلح آمیز دنبال می شود. تهران حاضر شد مذاکرات هسته ای را با کشورهای 1+5 شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان بعد از وقفه ای 15 ماهه، از سر بگیرد.
یک دیپلمات غربی گفت جو این مذاکرات “به کلی” با دفعه قبل تفاوت دارد و مقامات غربی همه مشتاق بودند که ببینند ایران تا چه حد در این مذاکرات جدی است.
ایران گفته بود در استانبول “ابتکار عمل” جدیدی را مطرح می کند، ولی روشن نیست که آیا ایران حاضر است غنی سازی اورانیوم را محدود سازد یا نه. ولی همه بر این عقیده بودند که جو مذاکرات مثبت بود.
منبع: جروزالم پست – 15 آوریل
