چهارشنبه سوری سال ۹۳ باز هم پرحادثه بود و مصدومان زیادی برجای گذاشت اما گویا مسوولان انتظار عوارض و تلفات بیشتری داشتند؛ چرا که در پایان روز سهشنبه ۲۶ اسفند، پلیس و آتشنشانی تهران از چهارشنبه سوری امسال ابراز رضایت کردند.
سردار حسین ساجدی نیا، فرمانده انتظامی تهران از “کاهش بیسابقه حوادث و سوانح” خبر داده و گفته است: “تعداد تماسهای شهروندان پایتخت در آخرین چهارشنبه امسال به نسبت سال گذشته، با کاهش ۵۰ درصدی همراه بود و خوشبختانه با توجه به آمار مصدومین و گزارشات واصله، امسال یکی از کم حادثه ترین شبهای چهارشنبه پایان سال را پشت سر گذاشتیم.”
سخنگوی سازمان آتشنشانی تهران هم از کاهش چشمگیر حوادث گفت و اینکه تا ساعت ۲۲ به وقت تهران، تعداد حوادث رخ داده در پایتخت ۴۴۰ مورد کاهش داشته است.
تعداد کشتهشدگان حوادث چهارشنبه سوری در نقاط مختلف کشور هم یک و در برخی منابع غیر رسمی دو نفر اعلام شده و رقمهای متفاوتی برای تعداد مصدومان موجود است اما هیچ یک کمتر از ۲۸۰ مورد نبوده است.
در مورد دستگیریها و توقیف خودروها نیز دو روایت متفاوت از فرمانده پلیس تهران وجود دارد. او در چند گفتوگو از جمله با بخش خبری تلویزیون اعلام کرده که هیچ خودرویی توقیف نشده و تعداد دستگیر شدگان از تعداد انگشتان یک دست کمتر است. اما در برخی گفتوگوهای دیگر بدون اشاره به تعداد خودروهای توقیفی تنها تعداد آنها را کمتر از سال گذشته دانسته است.
این در حالی ست که خبر یک درگیری نسبتا گسترده در شبکههای اجتماعی منتشر شده که به اخبار رسمی راه پیدا نکرده. عکسهایی از اهواز مخابره شده که در آنها یک ماشین آتش گرفته پلیس و چند جوان بازداشت شده توسط پلیس مشخص است. بر طبق روایت شبکههای اجتماعی، پس از مسابقه فوتبال تیمهای فولاد خوزستان و الهلال عربستان میان برخی تماشاگران و نیروهای پلیس درگیری رخ داده است. برخی این درگیری را حاصل اعتراض جوانان عرب زبان منطقه نسبت به خودسوزی اعتراضی یک دستفروش عرب خرمشهری میدانند.
ناجا و به رسمیت شناختن چهارشنبه سوری
چهارشنبه سوری امسال نخستین رویداد مهم پیش روی فرمانده جدید نیروی انتظامی هم بود. حضور سردار حسین اشتری در این مقام با چرخش قابل توجه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی و تغییر رویه در قبال جشن چهارشنبه آخر سال همراه بود. در روزهای نخست اسفند ماه و در حالی که هنوز سردار اسماعیل احمدیمقدم، فرماندهی را برعهده داشت، یک مقام ارشد نیروی انتظامی جمهوری اسلامی اعلام کرد که امسال اجازه برگزاری تجمع در شب چهارشنبه سوری داده نخواهد شد. سردار تقی مهری، رییس پلیس پیشگیری ناجا گفته بود: “برپایی تجمع برای برگزاری آیین چهارشنبه سوری ممنوع بوده و اجازه این کار داده نمیشود.”
اما معاون اجتماعی نیروی انتظامی یک روز پیش از چهارشنبه سوری یادداشتی در اختیار رسانهها قرار داد و در موضعی دور از ذهن، رسم چهارشنبه سوری را به رسمیت شناخت و نوشت: “به شما شهروندان محترم قول می دهیم که در شب چهارشنبه آخر سال و ایام نوروز، همانند همیشه، هوشیارانه در کنار شما باشیم.”
سردار سعید منتظرالمهدی به نتایج یک نظرسنجی استناد کرده بود که بر پایه آن ۸۵ درصد نوجوانان و جوانان ۱۳ تا ۲۳ ساله گفته بودند شب چهارشنبه سوری را در خانه میمانند و یا اینکه “همراه خانواده و دوستان در حیاط خانه و یا کوچه دقایقی را به بازی و گفتگو” میگذرانند.
در سالهای گذشته پلیس سعی کرده بود با پرهیز از ممنوعیت کامل برپایی این مراسم سنتی، کنترل بیشتری بر این شب خاص و پرحادثه داشته باشد اما ممنوعیت کامل هم مسبوق به سابقه است که در سالهای ۸۸ و ۸۹ که هواداران جنبش سبز قرار بود از جشن چهارشنبهسوری به عنوان پوششی برای اعتراضات استفاده کنند، اعمال شد.
مراجع تقلید و چهرههای مذهبی هم سالهاست که نظر مساعدی نسبت به این جشن باستانی ایرانیان ندارند. در ابتدای دهه ۸۰ فتوای برخی مراجع تقلید در مورد چهارشنبهسوری منتشر شد که از مخالفت همه آنها خبر میداد. از جمله آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی به صراحت عنوان کرده بود که “چهارشنبه سوری و سیزده به در مبنای عقلایی ندارد.” او در سال ۸۸ و هنگامی که میرحسن موسوی، رهبر معترضان به نتایج انتخابات از چهارشنبه سوری تمجید کرد، ترجیح داد تا از حکم شدیدتری استفاده کند و فتوا داد: “علاوه بر آنکه هیچ مبنای شرعی ندارد، مستلزم ضرر و فساد زیادی است که مناسب است از آنها اجتناب شود”.
آخرین آمار مصدومان و کشتهشدگان
۲۸۸ مورد سوختگی، آماری است که در آخرین دقایق روز سهشنبه از سوی سخنگوی اورژانس کشور اعلام شده است. به گفته مجتبی خالدی یک مورد مرگ هم اتفاق افتاده و مهمترین حوادث یک مورد قطع دست از مچ در ارومیه، تخلیه چشم یک کودک ۱۳ ساله در گنبد و همچنین یک فرد ۲۰ ساله در کرج، و له شدگی دست ۵ نفر در تهران بوده است.
او همچنین عنوان کرده که بیشترین حوادث در تهران رخ داده و در ایلام و کهکیلویه و بویراحمد هیچ حادثهای گزارش نشده است.
این مقام اورژانس کشور تنها دقایقی بعد از آمار ۳۰۲ نفری مجروحان خبر داد و اعلام کرد که ۲۹ زن هم در میان مصدومان قرار دارند.
سخنگوی سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران هم از وقوع ۲۵۳ حادثه در نقاط مختلف شهر تا ساعت ۲۲:۳۰ سهشنبه خبر داد.
به گفته او ۴ مورد انفجار ترقه، ۵۰ مورد آتش سوزی مسکونی، ۴۹ مورد آتش سوزی در فضای سبز، ۳۲ مورد آتش سوزی سطل زباله، ۴۶ مورد آتش سوزی ضایعات، ۲۰ مورد آتش سوزی خودرو، ۴ مورد آتش سوزی واحد تجاری و ۳ مورد آتش سوزی واحد صنعتی، از عوارض رخ داده در پایتخت بوده است.
فردی هم که مرگ او توسط مقامات رسمی مورد تایید قرار گرفته یک نوجوان ۱۵ ساله بوده که در نعمت آباد تهران به همراه دو نوجوان دیگر مشغول ساخت مواد منفجره در پشت بام بوده است. بر اثر انفجار این مواد، یکی از آنها از پشت بام به پایین پرت شده و جانش را از دست داده است. دو تن دیگر هم به شدت مصدوم شدهاند.
عکس: شبکههای اجتماعی